Łukasz Ciepliński

Z Wikipedii

Łukasz Ciepliński (ur. 26 listopada 1913 r. w Kwilczu, pow. Międzychód, zm. 1 marca 1951 r. w komunistycznym więzieniu na Mokotowie w Warszawie) – oficer służby stałej Wojska Polskiego (podpułkownik), żołnierz Organizacji Orła Białego, ZWZ-AK oraz NIE i DSZ, prezes IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, ps. "Pług", "Ostrowski", "Ludwik", "Apk", "Grzmot", "Bogdan"

Był synem Franciszka Cieplińskiego i Marii z domu Kaczmarek. Uczęszczał do Korpusu Kadetów w Rawiczu. W latach 1934-1935 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie-Ostrowi Mazowieckiej, którą ukończył w stopniu podporucznika. Następnie pozostał w WP; od 1936 r. służył w 62. Pułku Piechoty w Bydgoszczy.

Uczestniczył w wojnie obronnej 1939 r. jako dowódca kompanii przeciwpancernej w 62. Bydgoskim Pułku Piechoty. Walczył w bitwie nad Bzurą i w Puszczy Kampinoskiej podczas przebijania się do oblężonej Warszawy. Wyróżnił się w walkach pod Witkowicami, gdzie z działka przeciwpancernego zniszczył 6 niemieckich czołgów. Został za ten wyczyn odznaczony osobiście Orderem Virtuti Militari V klasy przez gen. Tadeusza Kutrzebę oraz awansowany do stopnia porucznika. Z resztami swojego pułku przedarł się do stolicy i brał udział w jej obronie. Po kapitulacji 28 września 1939 r. nie poszedł do niewoli. Udało mu się przedostać na Węgry do Budapesztu do polskiej placówki wojskowej. Po przeszkoleniu usiłował powrócić do Polski, ale na granicy został aresztowany przez policję ukraińską, która przekazała go Niemcom. Został osadzony w więzieniu w Sanoku, z którego jednak zbiegł w maju 1940 r. i dotarł do Rzeszowa.

Tam natychmiast zaangażował się w działalność konspiracyjną; został mianowany komendantem Podokręgu Rzeszowskiego Organizacji Orła Białego. Po scaleniu OOB z ZWZ objął funkcję komendanta Obwodu Rzeszów. W tym czasie otrzymał awans do stopnia kapitana. Od 1941 r. stał na czele Inspektoratu Rejonowego Rzeszów ZWZ-AK; zajmował to stanowisko aż do lutego 1945 r. Brał udział w wielu akcjach bojowych na obszarze powiatów Rzeszów, Dębica, Kolbuszowa. Doprowadził do doskonałego zorganizowania struktur wywiadu i kontrwywiadu, które zlikwidowały łącznie ok. 300 konfidentów Gestapo i kolaborantów. Sukcesem jego podwładnych było przechwycenie części pocisków V-1 i V-2 wiosną 1944 r. oraz wykrycie tajnej kwatery Adolfa Hitlera w tunelu pod wsią Wiśniowa. W międzyczasie awansował do stopnia majora. W maju 1944 r. przeprowadził akcję "Kośba" - likwidację funkcjonariuszy hitlerowskich na swoim terenie. W ramach akcji "Burza" jego oddziały zorganizowane w 39. Pułk Piechoty AK 2 sierpnia brały udział w wyzwalaniu Rzeszowa. W połowie sierpnia wobec nakazu radzieckiego komendanta wojskowego o złożeniu broni przez AK zdecydował o zejściu w konspirację. Był przeciwny ujawnianiu się żołnierzy AK i wstępowaniu do LWP-wydał rozkaz o bojkocie mobilizacji.

W nocy z 7 na 8 października 1944 r. podjął nieudaną próbę odbicia 400 AK-owców więzionych przez NKWD na Zamku Rzeszowskim. W styczniu 1945 r. został przeniesiony do sztabu Okręgu Krakowskiego AK. Tam współorganizował organizację NIE, zostając w lutym tego roku szefem sztabu Okręgu najpierw w NIE, a następnie w Delegaturze Sił Zbrojnych. Następnie związał się ze Zrzeszeniem WiN. We wrześniu 1945 r. został prezesem Okręgu Krakowskiego WiN, a w grudniu tego roku komendantem Obszaru Południowego. Po rozbiciu przez UB III Zarządu Głównego WiN i aresztowania Wincentego Kwiecińskiego, utworzył w styczniu 1947 r. IV Zarząd Główny WiN. Przeniósł jej siedzibę z Krakowa do Zabrza. Za jego kierownictwa osłabiona organizacja rozwijała głównie działalność wywiadowczą i propagandową , m.in. utworzono ekspozytury zagraniczne w Londynie, Paryżu, Berlinie, Monachium i Rzymie. 28 listopada 1947 r. został aresztowany w Katowicach przez funkcjonariuszy UB.Zawierzył obietnicom oficerów UB o ogłoszeniu "cichej amnestii" dla jego podkomendnych i ujawnił kontakty organizacyjne i swoich współpracowników. Dla ratowania aresztowanych w czasie likwidacji IV zarządu WiN 2,5 tysiąca podkomendnych i doprowadzenia do ich amnestionowania początkowo zgodził się na udział w "grze wywiadowczej" z wywiadami państw zachodnich,gdy jednak zorientował się że MBP nie ma zamiaru dotrzymywać umowy wycofał się z niej podpisując tym samym na siebie wyrok śmierci.

Brutalne śledztwo ppłk. Ł. Cieplińskiego i jego współpracowników trwało aż 3 lata i było prowadzone pod bezpośrednim nadzorem NKWD. Tak o nim mówił podczas rozprawy IV Prezes WiN:

W czasie śledztwa leżałem skatowany w kałuży własnej krwi. Mój stan psychiczny był w tych warunkach taki, że nie mogłem sobie zdawać sprawy z tego, co pisał oficer śledczy.

Rozprawa odbyła się w październiku 1950 r. przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie. 14 października ppłk Ł. Ciepliński został skazany na 5-krotną karę śmierci oraz 30 lat więzienia.

Zachowały się jego grypsy więzienne do rodziny, które pisał ołówkiem chemicznym na 2 stronach bibułki. Przemycane były w szwach chusteczki sporządzonej z więziennego prześcieradła. W jednym z grypsów pisał do żony:

Kochana Wisiu! Jeszcze żyję, chociaż są to prawdopodobnie już ostatnie dla mnie dni. Siedzę z oficerem gestapo. Oni otrzymują listy, a ja nie. A tak bardzo chciałbym otrzymać chociaż parę słów Twoją ręką napisanych (...). Ten ból składam u stóp Boga i Polski (...). Bogu dziękuję za to, że mogę umierać za Jego wiarę świętą, za moją Ojczyznę i za to, że dał mi taką żonę i wielkie szczęście rodzinne.

Został zabity strzałem w tył głowy 1 marca 1951 r. w piwnicy pomieszczeń gospodarczych więzienia UB na Mokotowie w Warszawie.

Był odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Walecznych.

Tablice upamiętniające go znajdują się w rodzinnym Kwilczu i Rzeszowie. Jest patronem Szkoły Podstawowej nr 28 w Rzeszowie. Jego nazwiskiem nazwano też jedną z ulic Rzeszowa.