Zelfstandig ondernemer
Aanvullende informatie voor Nederland is welkom.
(Eventueel twee afzonderlijke pagina's: Zelfstandig ondernemer - in Belgïë/ in Nederland)
Met het begrip zelfstandig ondernemer kan men zowel een handelaar als een ambachtsman, als een vrij beroep of zelfs kunstenaar aanduiden. Een handelaar is iemand die daden van koophandel stelt (= kopen en verkopen met de bedoeling winst te maken) en dit doet in hoofdberoep of in bijberoep (om handelaar te kunnen zijn in bijberoep moet men minstens nog voor 50% ergens in dienstverband werken). In België bestaan er, naast het sociaal statuut van zelfstandige, nog andere statuten: loontrekkende (arbeiders en bedienden), ambtenaar, vrij beroep (artsen, advocaten, notarissen, ...), meewerkende echtgeno(o)te, helper van een zelfstandige, uitkeringsgerechtigde werkzoekende, OCMW-steuntrekker.
Inhoud |
[bewerk] Wettelijke verplichtingen specifiek voor de handelaar
Een handelaar moet aan volgende wettelijke verplichtingen voldoen:
- Het moet een natuurlijke of een rechtspersoon zijn.
- Een handelaar moet bekwaam zijn: meerderjarig (>18 jaar)
- De handelaar moet daden van koophandel stellen en dit moet met de bedoeling zijn om winst te maken. Deze daden van koophandel worden opgesomd in het Wetboek van Koophandel, bijvoorbeeld:
- Aan- en verkoop van voedingswaren en goederen
- Nijverheidsondernemingen
- Vervoerondernemingen
- Banken en verzekeringsmaatshappijen
- Verrichtingen van zeehandel
- De handelsdaden moeten, hoofdzakelijk of aanvullend, regelmatig verricht worden: continuïteit is dus bepalend
- De ambulante handelaar (verkoop in het openbaar) moet een leurderskaart hebben.
[bewerk] Definitie ambachtsman
Een ambachtsman moet een natuurlijk persoon zijn (dus geen rechtspersoon) die arbeidsprestatie verricht, waarbij geen of slechts toevallige levering van goederen gebeurt. Bv. een schilder, glazenwasser,... Minimumleeftijd is 16 (toestemming nodig van de ouders).
[bewerk] Wettelijke verplichtingen voor het opstarten van een zelfstandige zaak
- De zelfstandige moet een zichtrekening hebben
- Er moet een inschrijvingsnummer bij een ondernemingsloket aangevraagd worden, dit nummer, dat ook als BTW nummer geldt, moet op alle documenten vermeld worden.
- Voor gereglementeerde beroepen (bv. in de bouw) moet een vestigingsattest aangevraagd worden. Hiervoor moet kennis van beroepsbekwaamheid aangetoond worden.
- Een startende zelfstandige moet zijn kennis van bedrijfsbeheer aantonen.
- De ondernemer moet zijn ondernemingsnummer laten activeren als BTW nummer.
- Alle bedrijfsactiviteiten moeten bijgehouden worden in een boekhouding
- De zelfstandige moet zich aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds (binnen 90 dagen) en een ziekenfonds (binnen 60 dagen)
- voor sommige zelfstandige activiteiten is een vergunning nodig
- de ondernemer mag alleen gebruikmaken van het decimale stelsel van maten en gewichten, welke om de 4 jaar moeten geijkt worden
- Geschikte naam voor de onderneming kiezen
- Gekozen hebben voor een bepaalde ondernemingsvorm: eenmanszaak, BVBA, NV,…
- Een vestigingsplaats kiezen
- Trouwboekje en huwelijkscontract Als de ondernemer een ander huwelijksvermogenstelsel heeft dan het wettelijke, moet hij een uittreksel van het huwelijkscontract afgeven bij inschrijving in het ondernemingsloket.
- Het huwelijksstelsel moet bekend gemaakt worden, omdat mensen die handel drijven met deze handelaar moeten weten welke waarborgen de handelaar heeft en wat beschikbaar is bij een mogelijk faillissement
- Een ondernemer kan best een huwelijkscontract aangaan met scheiding van goederen:zodat de privé-goederen niet kunnen verkocht worden bij een eventueel faillissement
[bewerk] Rechten handelaar
De handelaar heeft 4 rechten:
- Geschillen worden behandeld voor de gespecialiseerde Rechtbank van Koophandel, per arrondissement. Dit heeft volgende voordelen:
- Een vluggere behandeling
- Rechter bijgestaan door handelaars
- Als bewijsstukken gelden voornamelijk boekhouding en handelsdocumenten
- Als de handelaar zijn verplichtingen niet meer kan nakomen kan hij een uitstel van betaling bekomen
- Als de handelaar bij een faillissement geen belangrijke fout maakte, kunnen de schuldeisers hem niet vervolgen en krijgt de handelaar een nieuw financieel leven.
- De handelaar is beschermd tegen oneerlijke praktijken van concurrenten, bijvoorbeeld merknaam deponeren, uitvindingen breveteren.
[bewerk] Nederland
Met Zelfstandig ondernemer wordt in Nederland in het algemeen bedoeld de natuurlijke persoon die voor eigen rekening en risico een onderneming drijft. Dat kan in de vorm van een eenmanszaak, maar ook als DGA van een BV.
[bewerk] Voorbeelden
[bewerk] Belastingen
De belasting kent verschillende regelingen voor ondernemers. Belangrijkste is dat ze belasting betalen. Uiteraard BTW, maar vaak ook Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting. Voor ondernemers bestaan ook gunstige regelingen zoals de startersvrijstelling en voor ZZPers ontheffing van verplichte werknemersverzekeringen.
