Warez
Warez is de verzamelnaam voor digitale content onder copyright die op het internet illegaal aangeboden wordt. Op de websites waarop warez aangeboden wordt, kunnen (veelal gekraakte) programma's gedownload worden. Vaak met een crack, bijvoorbeeld een serienummer dat kan worden gebruikt om het programma te installeren.
Inhoud |
[bewerk] Afkomst van de naam
De term is afkomstig van het Engelse "wares", wat "goederen" betekent. In het jargon dat door de insiders gebruikt wordt, vervangt men vaak de "s" door een "z". Onder warez kunnen we alle digitale content verzamelen, zoals onder andere:
- ISO-games
- DOX
- VCD
- SVCD
- DivX
- DVD-R
- Pr0n / Xxx(-dvdr)
- Xbox(-dvdr)
- Ps1
- Ps2(-dvdr)
- Gamecube
- Dreamcast
- GBA
- 0Days
- MP3
- Mvidz
- Utils
- Anime
- Romz
- MDVD-R (Muziek DVD´s)
[bewerk] Subgroepen
Per groep van warez zijn er nog een aantal subgroepen. Zo hebben we bij de gamez twee grote groepen die fundamenteel verschillen.
- De isoz zijn cd-imagebestanden, zeg maar een kopie van de originele installatie-cd. Hiervoor is vaak nog een crack nodig die de kopieerbeveiliging omzeilt. Deze wordt vaak door de release-group in de cd-image geplaatst. Een variant op de isoz zijn de clones, kopies van de cd waarop de beveiliging meegekopieerd wordt.
- Een tweede subgroep binnen de gamez zijn de ripz. Een geripte versie van een spel functioneert volledig, maar filmpjes worden eruit gelaten, het geluid wordt gecomprimeerd of ook zelfs weggelaten. Dit maakt dat er minder gedownload hoeft te worden in één keer. Vaak geeft een release-groep later nog addons uit die het geripte materiaal terug aan het spel toevoegen. Ripz geraken echter meer en meer in onbruik omdat de opkomst van breedbandverbindingen de nood aan kleine downloads wegneemt. De kwaliteit van ripz ligt over het algemeen lager dan die van isoz en clonez.
[bewerk] Waarschuwing
Het uploaden en verspreiden van door copyright beschermd materiaal is strafbaar. Tevens loopt de downloader de kans op virussen. Ook bij het zoeken naar warez-websites loop je de kans om vele pornografische pop-ups tegen te komen. Warez-sites worden ook meer en meer vervolgd. Alternatieven zoals BitTorrent winnen daarom sterk aan populariteit. Enkele veel gebruikte alternatieven zijn de Usenet-nieuwsgroepen, peer-to-peer-netwerken en IRC-kanalen.
Sinds een aantal jaren bestaan er ook warez-uitgaven op cd/dvd. Complete series werden illegaal geperst in het voormalige Oostblok en daarna via websites en stromannen aangeboden. Bekendste warez-titels:
- Onyx
- Twilight
- Crazy Bytes
- MegaPack
- From Holland with love
In de toptijd van 1998 tot 2004 werden er per uitgave bij benadering ruim 20.000 exemplaren geperst en verkocht. Speciaal om deze illegale uitgaven een halt toe te roepen werden er stichtingen opgezet en speciale opsporingsdiensten zoals de Stichting Brein en het Fiod/ecd.
Nu in 2006 zijn er dankzij de breedbandverbindingen nog weinig warez-uitgaven over. Momenteel bestaan nog :
- Onyx
- Angel
- dutchbird
- moonlight
Door het invalsbeleid van de opsporingsorganisaties zijn er practisch geen dealersites meer actief. Nog wel zijn er enkele warez-infosites actief in Nederland:
Op beide sites zijn alle listings en covers van de uitgaven te bekijken.
[bewerk] Films
Via torrents worden veel films (gratis) aangeboden, vaak nog voor ze op dvd zijn verschenen, of zelfs nog voor de bioscooppremière. Deze films worden vrijwel altijd met een camera opgenomen in de bioscoop. Deze praktijken vinden vaak plaats in Oost-Europa, omdat de films daar vaak nagesynchroniseerd worden, waardoor er geen hinderlijke ondertitels op de film staan. Daarnaast zijn er in deze landen geen organisaties als BREIN, die hoge boetes kunnen opleggen. In de Westerse landen wordt vervolgens met een geluidsrecorder onopgemerkt het orginele Engelse geluid in een bioscoop opgenomen. Daarna word de video en het geluid samengevoegd, en kan het bestand geplaatst worden op een server. Deze servers staan vaak in overheidsgebouwen of universiteiten, omdat deze snelle internetverbindingen hebben. Snel verspreid het bestand zich over de hele wereld. De verspreiders van dit illegale content verdienen veel geld, en bovendien ontstond er al snel een soort race om welk netwerk het snelst een film online kan zetten. Vaak wordt hierbij samengewerkt met personen die in de filmindustrie werken.
Tegenwoordig worden in veel films watermerken aangebracht, waardoor te achterhalen is van welke versie het bestand online is gezet. Het gaat hierbij alleen om versies die zijn uitgeleend aan recensenten.
