Verjaring

Verjaring betekent dat door verloop van de tijd een bepaalde vordering niet langer in rechte afdwingbaar is.

In het burgerlijk recht of het handelsrecht heeft de schuldenaar geen afdwingbare schuld of geen afdwingbare verbintenis meer; de schuldeiser heeft dan geen vordering meer. De verbintenis zelf blijft overigens wel bestaan en wordt aangeduid als een natuurlijke verbintenis. Dat impliceert dat als de schuldenaar de verbintenis nakomt, omdat hij zich er niet van bewust is dat de vordering is verjaard, hij zijn prestatie niet uit onverschuldigde betaling kan terugvorderen. Hij heeft voldaan aan een natuurlijke verbintenis.

In het strafrecht betekent dit dat men voor een daad niet meer kan gestraft worden; de termijn waarbinnen de strafvordering kan gesteld worden, of waarbinnen de straf kan uitgevoerd worden, is verstreken.

In het fiscaal recht betekent dit dat men niet meer kan belast worden; de termijn waarbinnen de belasting kan geheven of ingevorderd worden, is verstreken.

Dit alles zijn vormen van bevrijdende verjaring.

Het burgerlijk recht kent ook de verkrijgende verjaring. De bezitter van een zaak die geen eigenaar is kan na verloop van een bepaalde tijd (10 jaar, 30 jaar) volledig en rechtmatig eigenaar worden. Het onderscheid tussen bevrijdend en verkrijgend is enigszins misleidend. De bezitter "verkrijgt" door verjaring maar wordt "bevrijd" van de teruggaveplicht aan de eigenaar. Bezit voor rekening van een ander, zoals in geval van huur, zaakwaarneming of vruchtgebruik doet echter de termijn voor deze verjaring niet lopen. Anderzijds komt zelfs aan de mogelijkheid om van de dief of zijn erfgenamen een zaak terug te vorderen ooit een einde.

[bewerk] Burgerlijke verjaringstermijnen in België

Zakelijke aanspraken : (blijft) 30 jaar (ook na de wijzigingswet van 1998)
Schuldvorderingen : in beginsel 10 jaar, behalve in bepaalde gevallen

[bewerk] Stuiting en schorsing

Verjaring kan gestuit of geschorst worden. Stuiten betekent dat de verjaringstermijn helemaal van nul af aan opnieuw begint te lopen; schorsen betekent dat de termijn voor een zekere tijd onderbroken wordt en na de schorsing verder loopt voor het resterende gedeelte.