Symmetrietijd
Symmetrietijd is een term uit de dienstregelingskunde. Het is een getal uitgedrukt in minuten en is een technisch kenmerk van een dienstregeling.
In de dienstregelingen van vervoersdiensten die met een bepaalde tijdsregelmaat geboden worden zit doorgaans een symmetrie. In Nederland liggen de symmetrietijden voor uurdiensten sinds de invoering van Spoorslag '70 ongeveer op .16 en .46, en ongeveer op .01, .16, .31 en .46 voor de halfuursdiensten. Op deze tijden "kruisen" (spoorjargon voor tegenkomen) alle treinen in Nederland van dezelfde treinserie elkaar. Dat kan op dubbelspoor op de vrije baan gebeuren met volle snelheid of bij enkelspoor op een station met inhaalspoor. De locatie waar de treinen elkaar kruisen wordt symmetrieknoop genoemd. Veel grote overstapstations liggen op een symmetrieknoop (bijv. Station Zwolle). Bij het eindpunt van een treindienst zal de symmetrietijd over het algemeen in het midden zitten tussen de aankomst en het vertrek van de trein. Voorbeeld: de trein uit Kampen die om 12:14 in Zwolle aankomt, vertrekt weer om 12:20. De symmetrietijd van 12:17 ligt precies in het midden.
Steeds meer busdiensten houden dezelfde symmetrietijd aan als die van de spoorwegen. Dit heeft als voordeel dat de overstaptijd in beide richtingen identiek is en er hierdoor meestal een betere aansluiting ontstaat. Een goed voorbeeld hiervan is het IGO-project in de Achterhoek.
In de meeste Europese landen liggen de symmetrietijden op .00 en .30 (bij halfuursdienst: .00, .15, .30 en .45). Op de meeste grensoverschrijdende treindiensten en de lijn Amsterdam-Schiphol-Rotterdam-Dordrecht(-Vlissingen) wordt wel de 00/30 symmetrie gehanteerd. Met de invoering van de Dienstregeling 2007, in december 2006, zal de 00/30-symmetrie ook in de rest van Nederland ingevoerd worden.
