Stempel (bouwkunde)
Een stempel is in de bouwkunde een middel om een bouwconstructie te ondersteunen zodat de actieve gronddruk (op bodemniveau) wordt beheerst wanneer tegendruk van de wand (en de bijhorende passieve gronddruk) onvoldoende is.
[bewerk] Stempelraam
Een stempel wordt meestal toegepast in combinatie met meerdere stempels; een stempelraam. Deze bestaat uit balken welke tussen de wanden worden aangebracht. Het stempelraam kan bestaan uit stalen profielen, buizen en H-profielen, maar ook beton kan worden toegepast. Het voordeel van betonnen balken is dat deze na sloop niet meer voor hergebruik geschikt zijn. Stalen profielen kunnen worden gedemonteerd, en worden gebruikt bij andere projecten. Het voordeel van het toepassen van betonnen stempelramen is dat deze deel kunnen gaan uitmaken van de uiteindelijk te bouwen constructie. Zo kunnen de betonnen balken waaruit het stempelraam is opgebouwd, de vloeren van het bouwwerk gaan dragen. Ook in de bouwfase kan handig van een stempelraam gebruik worden gemaakt, door bijvoorbeeld het transport van de materialen over het stempelraam plaats te laten vinden. Bij hijsactieviteiten zal het stempelraam evenwel vaak in de weg zitten.