Sollicitatiegesprek
Een sollicitatiegesprek is een gesprek in het kader van een sollicitatie, tussen een sollicitant en een of meer vertegenwoordigers van het bedrijf dat een vacature heeft.
[bewerk] Belang
Een sollicitatiegesprek is voor beide partijen van groot belang. De sollicitant spreekt vaak al met de toekomstige baas of toekomstige collega's. Het bedrijf kan zien wat voor persoon er achter het curriculum vitae steekt.
Onderzoek heeft vaak uitgewezen dat in het begin van het gesprek de keuze al wordt gemaakt. Oogcontact, lichaamshouding en de eerste zinnen zijn hier waarschijnlijk doorslaggevend.
Bij sollicitatiegesprekken is bij grotere bedrijven vaak iemand van Human Resources aanwezig.
[bewerk] Het gesprek
In het gesprek komen allerlei thema's aan bod. Vaak begint de interviewer over koetjes en kalfjes te praten, of begint hij met een praatje over het bedrijf zelf. Zo wordt het ijs enigszins gebroken. Vervolgens komt de kandidaat zelf aan bod. Vaak zal een deel van het gesprek over de opleiding en voorgeschiedenis van de kandidaat gaan. Daarna zal de functie zelf worden behandeld en zal worden gekeken of de kandidaat hier geschikt voor is. Ten slotte zal de kandidaat zelf de kans krijgen om vragen te stellen.
Een aantal vragen die vaak worden gesteld zijn onder andere:
- Waarom hebt u gekozen voor die en die opleiding?
- In welke vakken was u goed op de middelbare school? Waarom wilde u dan niet die en die studie volgen?
- Bij welke bedrijven heeft u nog andere sollicitaties lopen?
- Waarom wil u bij ons werken?
- Wat vindt u het belangrijkst in uw carrière?
- Waarom bent u bij uw vorige werkgever weggegaan?
- Geeft u me eens een paar goede eigenschappen? M.a.w.: waarom zouden wij u in dienst moeten nemen?
- En noemt u eens een wat minder goede eigenschap?
- Hoe zou u reageren als ik u nu zou zeggen dat dit gesprek tot nu toe nog weinig heeft opgeleverd (dit is een gemene)?
- Kunt u tegen kritiek?
- Heeft u nog vragen voor ons?
Zoals uit bovenstaande kan blijken komen ook strikvragen voor. Men tracht hierbij te testen of de kandidaat tegen (soms zeer onbeschofte) kritiek kan. De kunst is dan om rustig te blijven en niet te schelden.
Meestal zal met name het eerste gesprek een dergelijk karakter hebben. Daarna kan een tweede gesprek volgen met bijvoorbeeld toekomstige collega's of een directeur. Aan het eind van de rit volgt meestal een gesprek met een personeelsfunctionaris over arbeidsvoorwaarden, waarna een kandidaat alleen maar ja of nee hoeft te zeggen.
Meestal ligt het overwicht in een sollicitatiegesprek bij het bedrijf. De kandidaat moet immers het bedrijf overtuigen geld aan hem te betalen, hij moet zichzelf verkopen!
[bewerk] Do's en don'ts
Bij sollicitatiegesprekken zijn vaak vuistregels aan te geven voor gedrag dat gewaardeerd wordt en gedrag dat minder gewaardeerd wordt.
Voorbeelden van do's zijn:
- Zelf wat over het bedrijf weten te vertellen;
- Glimlachen en de interviewers aankijken;
- Er ontspannen maar wel geïnteresseerd bijzitten;
- De interviewers de leiding geven en bij het onderwerp blijven;
- Ruim op tijd komen, en liefst ca. 5 minuten van tevoren melden;
- Zich conformeren aan de dresscode;
- De goede punten en prestaties benadrukken;
- Een ferme handdruk geven. Niemand houdt van een slap handje;
- Een notitieblok en genoeg pennen meenemen;
- Beleefd blijven. Wanneer een interviewer echt te ver gaat kan dat beter op een nette manier gezegd worden;
- Aan het eind bedanken voor het gesprek.
Voorbeelden van gedrag dat men beter in een gesprek achterwege kan laten zijn (don'ts):
- Te laat komen. Dit staat erg slecht en onprofessioneel;
- De blik rond laten dwalen of nerveus met een pen o.i.d. spelen. Als je nerveus bent, zeg het dan gewoon;
- Van het onderwerp afdwalen of over politiek gaan praten;
- Te lang bij negatieve kenmerken blijven hangen;
- Boos worden;
- Negatief over een vorige werkgever praten;
- blijk geven van slechte kennis of voorbereiding ("Uw jaarwinst. Nee, ik heb uw jaarrekening niet kunnen lezen maar als u hem opstuurt doe ik dat meteen!").
