Placozoa
| Placozoa | |||
|---|---|---|---|
 Trichoplax onder een lichtmicroscoop. |
|||
| Taxonomische indeling | |||
|
|||
| Stam | |||
| Placozoa |
Placozoa zijn een stam van de dieren. Het zijn de eenvoudigste meercellige dieren. Over de verwantschap met andere stammen bestaat nog onduidelijkheid. Uiterlijk lijken ze op een kruising tussen een amoebe en een platworm, waar ze niet aan zijn verwant. Er zijn niet meer dan vier verschillende celtypen. Soms worden de Placozoa bij de middendiertjes (Mesozoa) of Agnotozoa en soms dan weer bij de Parazoa. Om deze discussie enigzins te ontwijken wordt hen ook wel eens in een eigen onderrijk toegerekend, de Phagocytellozoa.
De hele stam bestaat uit slechts één soort, Trichoplax adhaerens, hoewel er sprake is van een tweede soort, Treptoplax reptans. Deze laatste is na de beschrijving in 1896 nooit meer waargenomen, en aan het bestaan wordt getwijfeld.
In het Nederlands wordt ook wel de term plakdiertjes gebruikt, maar het is niet duidelijk of dit slaat op de stam, de familie of het geslacht van de ene bekende soort.
Trichoplax adhaerens werd in 1883 door de Duitse zoöloog Franz Eilhard Schulze ontdekt in een zeewateraquarium van het Zoölogisch Instituut in Graz. Lange tijd werd verondersteld dat het een larve van neteldieren (Cnidaria) was, concreet van Eleutheria krohi. Onderzoek van Karl Gottfried Grell in de jaren 1970 wees uit dat het een aparte soort was die zelfs in een eigen phylum werd geplaatst, naast alle andere dieren.
T. adhaerens is ook in het wild op allerlei plaatsen aangetroffen en vertoont een grote genetische variatie. Het is mogelijk dat het om meerdere soorten gaat.
[bewerk] Fylogenetische positie
| Mogelijke fylogenetische posities van de Placozoa | ||
|---|---|---|
| Metazoa |--Placozoa |--Porifera |--Cnidaria |--Ctenophora |--Bilateria |
Metazoa |--Porifera |--Placozoa |--Cnidaria |--Ctenophora |--Bilateria |
Metazoa |--Porifera |--Ctenophora |--Cnidaria |--Placozoa |--Bilateria |
Er zijn verschillende mogelijkheden voor de positie van de placozoa in de evolutionaire stamboom. Morfologisch lijkt het alsof ze de primitiefste meercellige organismen zijn, eenvoudiger dan de sponzen (Porifera). Net als alle dieren, uitgezonderd de sponzen, bevatten Placozoa echter desmosomen, structuren die cellen bij elkaar houden. Op basis hiervan zouden de sponzen de meest primitieve dieren zijn en de placozoa dichter bij de overige dieren staan. Op basis van moluculair-genetisch onderzoek kunnen de placozoa gezien worden als dieren met organen die in een secundaire ontwikkeling die organen weer verloren hebben.
[bewerk] Externe links
- Plakdiertjes (museumkennis.nl)
- Introduction to Placozoa (berkeley.edu)
