Natriumdodecylsulfaat

Natriumdodecylsulfaat




Algemeen
Molecuulformule	C H₃(CH₂)₁₁O SO₃Na
Smiles
IUPAC
Andere namen	NDS, NaDS, natriumlaurylsulfaat
CAS-nummer	151-21-3
EINECS-nummer	205-788-1
EG-nummer
VN-nummer	2811
Beschrijving
Vergelijkbaar met
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Xn, schadelijk
Carcinogeen	nee
Hygroscopisch	ja
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: R11, R21/22, R36/37/38 S-zinnen: S26, S36/37
Omgang
Opslag
ADR-klasse
MAC-waarde
LD₅₀ (ratten)	(oraal) 1288 mg/kg (huid) 2000 mg/kg (intraperitoneaal) 210 mg/kg (intraveneus) 118 mg/kg
LD₅₀ (konijnen)	(huid) 580 mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	kleurloos tot wit
Dichtheid	3,7 g/cm³
Molmassa	288,4 g/mol
Smeltpunt	204-207 °C
Kookpunt	(ontbindt bij) 380 °C
Vlampunt	°C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	150 g/L
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S
Kristalstructuur
Δ_fG^o_g	kJ/mol
Δ_fG^o_l	kJ/mol
Δ_fG^o_s	kJ/mol
Δ_fH^o_g	kJ/mol
Δ_fH^o_l	kJ/mol
Δ_fH^o_s	kJ/mol
S^o_{g, 1 bar}	J/mol·K
S^o_{l, 1 bar}	J/mol·K
S^o_s	J/mol·K
C^o_p,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Natriumdodecylsulfaat is een ionische oppervlakte actieve stof.

Natriumdodecylsulfaat is ook bekend onder de naam natriumlaurylsulfaat en de Engelstalige namen sodium lauryl sulfate (SLS) en sodium dodecyl sulfate, SDS).

[bewerk] Eigenschappen

Natriumdodecylsulfaat is een sterk reinigende stof, zelfs in een sterke verdunning. Het vormt door de oppervlakte actieve werking een stevig schuim. Oplossingen van natriumdodecylsulfaat zijn door toevoeging van enkele procenten keukenzout eenvoudig te verdikken. Het molecuul met molecuulgewicht 288,38 bestaat uit een staart van 12 koolstofatomen, waaraan een sulfaatgroep hangt, waardoor het amfifiele eigenschappen krijgt.

[bewerk] Gebruik

Natriumdodecylsulfaat wordt in Europa weinig in zuivere vorm gebruikt, het is voornamelijk een grondstof voor natriumlaurylethersulfaat. In zuivere vorm vindt het wel toepassing als reiniger en schuimvormer in tandpasta en sommige andere cosmetica en reinigingsmiddelen. In andere delen van de wereld (o.a. de VS) wordt het ook veel gebruikt in shampoo, douchegel en dergelijke producten. De INCI naam is Sodium Lauryl Sulfate.

In het laboratorium wordt NaDS gebruikt voor het denatureren van eiwitten voor het scheiden op grootte bij gelelektroforese.

[bewerk] Productie

Natriumdodecylsulfaat wordt gemaakt door dodecylzuur ofwel laurinezuur (dat meestal uit kokos- of palmolie gehaald wordt) te sulfoneren met zwavelzuur en vervolgens te neutraliseren met soda