Muziekcassette

Drie cassettebandjes

Een muziekcassette, cassettebandje of compactcassette is een magneetband die wordt gebruikt als geluidsdrager, in een speciaal daarvoor gemaakte vaste doos (cassette). De compactcassette is een ontwikkeling geweest van Philips in 1963, en was bijzonder populair naast de grammofoonplaat voordat de digitale geluidsdragers werden ontwikkeld. Een muziekcassette kan worden afgespeeld met een cassetterecorder, een cassettedeck of een walkman.

[bewerk] Eigenschappen

Dankzij de compactcassette konden goedkopere, makkelijker te bedienen en bovenal compactere audioapparaten worden gemaakt. Het inrijgen van de band in het afspeelapparaat -zoals bij zijn voorganger de spoelenband- verviel en zelfs halverwege de speeltijd kon de cassette uit het apparaat gehaald worden, iets dat bij banden op de spoel onherroepelijk tot schade aan de band leidt.

In de meeste gevallen werd de compactcassette ingezet als 4-sporen medium: links/rechts (stereo) A-kant en dito B-kant waarop (geluids-)signalen langs magnetische weg analoog konden worden opgenomen (opgeslagen). Bij de meeste spelers moest de cassette fysiek worden omgedraaid om de B-kant te beluisteren, maar in de loop der jaren werden zogenaamde autoreverse decks op de markt gebracht die zonder omdraaien weergave (en soms ook opname) van beide kanten mogelijk maakten.

Afhankelijk van de toegepaste koppen (het deel van het opname-/weergaveapparaat dat fysiek contact met de band maakt om deze te beschrijven dan wel te lezen) en de opsplitsing ervan in verschillende elektromagnetische eenheden zijn ook andere spoorindelingen mogelijk zoals 2-spoor (mono A-kant, mono B-kant) of 4- dan wel 8-spoor in slechts één bandlooprichting (geen B-kant !) Deze configuraties werden gebruikt bij zgn. multitrack-recorders die in geluidsstudio's te vinden zijn.

Naast de meest gangbare bandsnelheid van 4.75 cm/sec werden ook meervouden daarvan (0.25 tot 2 keer) toegepast.

De compactcassette leende zich uitstekend voor batterijgevoede portable toepassingen en zelfs voor in de auto. De vervolgstap in de ontwikkeling leidde tot de walkman, een nog meer persoonsgebonden vorm van cassettespeler aangezien deze standaard via hoofdtelefoon beluisterd werd.

[bewerk] Soorten

Gedurende de jaren werden verschillende magnetische materialen ontwikkeld met steeds betere karakteristieken. Gebruik van deze materialen maakte de geluidskwaliteit van opnamen steeds beter. Er zijn vier typen opnamemateriaal gebruikt voor muziekcassettes:

IJzeroxide of Fe₂O₃ (Fe, Normal, Type I): 120μs afspeelcompensatie, 100% voormagnetisatie. Dit is het allereerste type en bestaat feitelijk uit roest.
Chroomdioxide of CrO₂ (Chrome, High, Type II): 70μs afspeelcompensatie, 150% voormagnetisatie. De Japanse fabrikant TDK gebruikte een chroomsubstituut band met o.a. kobalt, genaamd Super Avilyn.
Ferrochroom (FeCr, Type III): 120μs afspeelcompensatie, 110% voormagnetisatie. Dit is een dubbellaags band van Type I en Type II en is nooit echt populair geworden. Alleen oudere cassettedecks beschikken over een stand voor Type III.
Metaalpoeder (Metal, Type IV): 70μs afspeelcompensatie, 200% voormagnetisatie. Type IV tapes kunnen hun magnetisme zeer goed vasthouden en zijn daarmee bij uitstek geschikt voor opnamen die lang bewaard moeten blijven.

Het cassettedeck moet juist ingesteld worden in functie van welke type band men gebruikt (de laatste jaren kan dit automatisch door markeringen op de behuizing, waardoor het deck weet welke type band erin zit), zodat de juiste voormagnetisatie bij de opname (bias) en afspeelfilters (equalizer) ingesteld kunnen worden voor een zo correct mogelijke opname (qua dynamisch bereik, en minst mogelijke ruis en vervorming). Sommige cassettedecks beschikken over een fijnregeling voor de voormagnetisatie, de z.g. bias adjust, waarmee exact de voor een bepaald merk of type cassetteband benodigde voormagnetisatie kan worden ingesteld.

Er bestaan microcassettes (meestal voor antwoordapparaten) en mini-cassette's (meest gebruikt, en meestal kortweg cassette genoemd).

Ook kon door nieuwe materialen de band steeds dunner worden gemaakt, waardoor steeds langere banden in dezelfde cassette pasten. Naast 2x30 minuten (C60, 30 minuten voor de A zijde en 30 minuten voor de B zijde) werden ook 2x45 (C90, het meest gangbaar), 2x50 (C100) en 2x60 (C120) minuten cassettes verkocht. Er is een korte tijd een C46 cassette verkocht met 2x23 minuten opnameduur, dit komt overeen met de gemiddelde speelduur per elpeekant en een C74 cassette, waar de maximale speelduur van een CD op past. Tenslotte zijn er ook C180 en C240 cassettes op de markt geweest met resp. 2x90 en 2x120 minuten speelduur, maar deze waren meer bedoeld voor opnamen van telefoongesprekken (call logging) en dergelijke.

Als opnamemedium is de compactcassette verdrongen door de beschrijfbare Compact Disc en in mindere mate door de Minidisc. Philips ontwikkelde als opvolger nog wel de Digital Compact Cassette, die echter geen succes werd.