Kaderwet

Op raamwet staat tekst die in dit artikel ingevoegd zou moeten worden. Daarna kan dat artikel een redirect worden (Overleg).

Een kaderwet is een wet die de algemene principes, verantwoordelijkheden en procedures regelt, maar geen gedetailleerde regels bevat. Een kaderwet bevat een raamwerk – de kaders – waarbinnen er gedetailleerde voorschriften kunnen worden uitgevaardigd. In Nederland worden deze wetten gewoonlijk verder uitgewerkt door een Algemene maatregel van Bestuur (AMvB's) en Ministeriële regelingen met nadere richtlijnen. In België gebeurt dit normaliter door Koninklijke Besluiten en Ministeriële besluiten.

Het voordeel van een kaderwet is, dat er aan de ene kant een degelijke wettelijke basis gegeven wordt aan belangrijke voorschriften, maar dat de details van die voorschriften kunnen worden aangepast aan veranderde omstandigheden, zonder dat er een wetswijziging door het parlement behandeld en goedgekeurd moet worden.

Als er bijvoorbeeld ontdekt wordt dat een bepaalde stof schadelijker is voor het milieu dan voorheen bekend was, dan kan de veiligheidsnorm aangescherpt worden, zonder dat eerst een nieuwe wet moet worden aangenomen.

[bewerk] Nederlandse kaderwetten

Voorbeelden van Nederlandse kaderwetten:

• De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) is een kaderwet die regels bevat voor werkgevers en werknemers om ongevallen en ziekten, veroorzaakt door het werk, te voorkomen.
• De Wet milieubeheer is een kaderwet waarin de uitgangspunten van het milieubeleid staan beschreven.
• De Warenwet richt zich op de deugdelijkheid van levensmiddelen en andere consumentenproducten.
• De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) geeft regels voor het kwaliteitsniveau van mensen in medische en paramedische beroepen.
• De Wet voorkoming verontreiniging door schepen is een kaderwet die algemene regels bevat voor het voorkomen en beperken van operationele lozingen van schadelijke stoffen in zee vanaf schepen.
• De Gezondheids- en welzijnswet voor dieren beschermt vee, hobbydieren en gezelschapsdieren.
• De Welzijnswet 1994 geeft aan welke terreinen deel uit maken van het welzijnsbeleid en welke overheidslaag (ook financieel) verantwoordelijk is voor welke voorziening.
• De Wet Geluidhinder geeft de kaders voor de wettelijke beperking van geluidhinder door allerlei oorzaken.
• De Kernenergiewet vormt het wettelijk kader voor de bescherming van mens en milieu tegen de schadelijke effecten van radioactiviteit. Kenmerkend voor deze wet is het preventieve overheidstoezicht, uitgeoefend via een stelsel van vergunningen.
• De Spoorwegwet is een kaderwet waarin op hoofdlijnen de spelregels zijn opgenomen hoe het spoorvervoer in Nederland is georganiseerd.
• De Schipholwet is een kaderwet die regelt hoe de de inperking van geluidsoverlast en externe risico's voor Schiphol geregeld moet worden.
• De Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector (WKCZ) bevat de randvoorwaarden van het klachtrecht voor zorginstellingen en beroepsbeoefenaren in de zorg, dat wil zeggen zowel voor verzorgingshuizen en huisartsen als voor kindercreches en maatschappelijk werk.
• De Telecommunicatiewet regelt de ordening van en het toezicht op de telecommunicatiemarkt.
• De Kaderwet ZBO's stelt regels waaraan zelfstandige bestuursorganen (ZBO's) moeten voldoen.
• De Algemene Wet inzake Rijksbelastingen regelt de bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor het innen van belasting door het rijk.
• De Wet Medezeggenschap Werknemers (WMW) treedt, als hij wordt aangenomen, per 1 januari 2005 in werking ter vervanging van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR).
• De Kaderwet bestuur in vernieuwing regelt voorzieningen ter bevordering van de totstandkoming van regionaal bestuur in zeven stedelijke gebieden (kaderwetgebieden). Deze kaderwet is inmiddels ingetrokken (zie: plusregio).