Jane Fonda

Jane Fonda

Jane Fonda in 1970
21 december 1937
Land	Verenigde Staten
Ouders	Frances Brokaw Henry Fonda
Ex-partner(s)	Ted Turner
Partner
Kinderen
IMDb-profiel

Jane Seymour Fonda (21 december 1937) is een Amerikaanse actrice. Ze is ook bekend als politiek activiste en fitnessgoeroe.

[bewerk] Biografie

Jane Fonda werd in New York geboren in een acteursfamilie. Ze is de dochter van Frances Brokaw en de beroemde acteur Henry Fonda. Haar broer is acteur Peter Fonda, en haar nichtje Bridget Fonda. Ze is vernoemd naar Jane Seymour, de derde vrouw van Hendrik VIII.

Als kind had ze niet veel belangstelling voor acteren, totdat ze in 1954 samen met haar vader een rol speelde in The Country Girl, een toneelstuk van de Omaha Community Theatre. Ze studeerde daarna kunst aan Vassar College in New York. In 1958 ontmoette ze Lee Strasberg, waarna ze lid werd van zijn Actors Studio. Uiteindelijk belandde ze op Broadway in het stuk Tall Story. In 1960 werd Tall Story verfilmd, en speelde ze dezelfde rol. Vele rollen volgden. Fonda werd populair bij critici.

In 1964 was ze één van de eerste grote Amerikaanse sterren die naakt te zien was in een buitenlandse film: La Ronde van haar toenmalige vriend en latere echtgenoot Roger Vadim. In 1965 volgde haar grote doorbraak in de western Cat Ballou, waarin Fonda haar komische kanten kon laten zien. Het was één van de succesvolste films van het jaar en kreeg vijf Oscarnominaties. In 1967 volgde Barefoot in the Park, met Robert Redford.

In 1968 kwam de cultklassieker Barbarella uit. De film werd geregisseerd door Vadim en toonde Fonda van haar sensueelste kant. In 1969 volgde They Shoot Horses, Don't They?, een zeer serieuze film. They Shoot Horses... leverde haar haar eerste Oscarnominatie op.

Aan het einde van de jaren zestig kwam Jane Fonda in opspraak door haar politiek activisme. In 1968 ontmoette ze de activist Tom Hayden (die haar tweede man zou worden) en raakte ze betrokken in protesten tegen de Vietnamoorlog. Zo tourde ze in 1970 samen met Donald Sutherland langs de Amerikaanse westkust met de roadshow, FTA ('Free the Army'), het antwoord van de anti-Vietnambeweging op Bob Hopes USO Tour. In juli 1972 maakte ze een controversiële reis naar Hanoi, waar ze de bijnaam "Hanoi Jane" aan dankte. Bij vele Amerikanen ligt deze periode nog steeds gevoelig. In 2004, tijdens de Amerikaanse verkiezingen, werd een vervalsde foto van Democratische presidentskandidaat John Kerry met Jane Fonda gebruikt als propaganda tegen Kerry.

Alhoewel velen dachten dat door haar politieke strijd haar acteercarrière in een slop zou raken, speelde ze in 1971 in Klute, waar ze uiteindelijk een Oscar voor Beste Actrice voor zou krijgen. In 1978 volgde haar tweede Oscar voor haar rol in Coming Home. Een andere belangrijke film uit de late jaren zeventig was The China Syndrome, een aanklacht tegen kernenergie.

In 1981 speelde ze in On Golden Pond, waarin ze voor het eerst samen met haar vader speelde in een film. Henry Fonda kreeg zijn eerste Oscar voor deze film, die Jane namens hem in ontvangst nam. Hij stierf enige maanden later. Na deze film speelde ze in nog maar weinig films. Tussen haar laatste twee films, Stanley & Iris uit 1990 en Monster-in-Law uit 2005, zit bijna vijftien jaar.

In de jaren tachtig begon ze ook een nieuwe carrière als gezondheidsgoeroe. Ze maakte enkele zeer succesvolle video's en boeken over fitness en aerobics. "Jane Fonda's Workout" is één van de bestverkochte video's aller tijden.

In 1991 trouwde ze met Ted Turner, de Amerikaanse mediamogul van onder andere CNN. Ze scheidden in 2001.