Jan van Eyck
Onder de Vlaamse Primitieven is Jan van Eyck (Maaseik, ca. 1390 - Brugge, 1441) ongetwijfeld de voornaamste meester, een vernieuwer op het gebied van de landschaps- en portretschildering. Hij is een Vlaams kunstschilder.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Er blijft onzekerheid omtrent zijn geboorteplaats. Maaseik wordt algemeen vooropgesteld voor het middeleeuwse Eyck, in het Maasland in België. Het standbeeld van de broers Jan en Hubert staat er op de markt.
Ook over het geboortejaar is men niet zeker. Omstreeks 1390 wordt algemeen aanvaard. Voor zijn oudere broer Hubert geldt evengoed dergelijke twijfel. Deze zou 20 jaar eerder geboren zijn.
De vroegste documenten vermelden Jan van Eyck als schilder en kamerheer ("valet de chambre") bij de Hollandse graaf Jan van Beieren te Den Haag, in 1422.
In 1425 ging hij naar Rijsel, waar hij hofschilder en kamerheer werd van de Bourgondische hertog Filips de Goede. Voor de hertog begaf hij zich zelfs op het diplomatieke pad naar Spanje en Portugal.
Men weet van zijn vrouw alleen dat ze Margareta heette, dat ze ongeveer 16 jaar jonger was en hem minstens twee kinderen schonk, waaronder dochter Livina.
In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd is Jan van Eyck niet de uitvinder van de olieverfschilderkunst.
[bewerk] Werken
Zijn beroemdste werk is het retabel, Het Lam Gods met het paneel de Rechtvaardige rechters, dat bewaard wordt in de Villakapel van de St.-Baafskathedraal te Gent. Het werk werd begonnen door zijn broer Hubert, op bestelling van Joos Vijdt. Jan werkte het af, waarna het werd ingehuldigd op 6 mei 1432. Dit werk werd vooral bekend door de diefstal in 1934 van twee panelen, het paneel met St-Jan De Doper , dat vrij vlug wordt terugbezorgd, en het paneel van de Rechtvaardige rechters dat tot op heden nog steeds niet werd teruggevonden.
Jan van Eyck was de eerste Vlaamse meester die zijn werken signeerde, wat toen niet gebruikelijk was. Soms signeerde hij ook met "Als ich can".
Andere bekende creaties zijn:
- "Madonna met kanunnik Van der Paele"
- "Madonna met kanselier Rolin"
- "St-Jan De Doper"
- "Portret van Giovanni Arnolfini en zijn vrouw", 1434
- "Margareta van Eyck", 1439
[bewerk] Musea
De schilderijen van Jan van Eyck zijn in diverse musea te zien:
- Kunsthistorisches Museum in Wenen
- Metropolitan Museum of Art in New York City
- Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam
- National Gallery in Londen
[bewerk] Galerij
Het Lam Gods (1432) |