Gustav Klimt

Gustav Klimt (Baumgarten (Wenen), 14 juli 1862 – Wenen, 6 februari 1918) was een Oostenrijkse symbolistische schilder en een van de meest prominente leden van de Wiener Sezession, de Weense Jugendstil beweging.

Inhoud

1 Biografie
2 Stijl
3 Musea
4 Werken
5 Portret "Adèle Bloch-Bauer I"
6 Bibliografie
7 Externe link

[bewerk] Biografie

Gustav Klimt werd geboren in de buurt van Wenen in een armoedig gezin. Zijn vader was goudgraveerder. Wellicht heeft dit Klimt beïnvloed bij zijn gebruik van goud in zijn schilderijen. Hij kreeg zijn kunstzinnige opleiding op de Weense Kunstgewerbeschule für Kunst und Industrie in de jaren 1879-1883. Vrijwel tot aan de eeuwwisseling werkte hij in een klimaat dat geschapen was door Hans Makart, een dominante figuur in de Weense kunstwereld. In zijn begintijd werd het werk van Klimt niet gewaardeerd door de gevestigde orde, die zijn schilderijen pornografisch vond. Om zich af te zetten tegen de traditionele opvattingen richtte Klimt de Sezession op, de Oostenrijkse variant van de Art Nouveau of de Modern Style. Klimt kreeg later erkenning en werd benoemd tot eredocent van de universiteit van München en Wenen.

Gustav Klimt overleed op 55-jarige leeftijd. Hij is begraven op het Hietzinger Friedhof in Wenen. Op de steen staat zijn typerende handtekening gebeiteld.

[bewerk] Stijl

Judith I

Symboliek, erotiek, uitgesproken zin voor het decoratieve en bevallige verfijning kenmerken zijn schilderijen en tekeningen. In zijn allegorische voorstellingen en in zijn talrijke portretten weeft hij op een ongeëvenaarde manier gestileerde kleurvlakken door elkaar als een soort patch-work. Met een oneindige tederheid behandelt hij uitsluitend de vrouw in zijn werk. Zijn werk getuigt van een groot vakmanschap, een grote gevoeligheid en een zin voor kleur. Klimt heeft grote invloed gehad op collega kunstschilders, zoals Egon Schiele en Oskar Kokoschka. Het werk van Klimt is sterk verwant met dat van de Belgische symbolist Fernand Khnopff.

[bewerk] Musea

National Gallery in Londen
Museon in Den Haag

[bewerk] Werken

Klimts werk bestaat vooral uit schilderijen. Maar hij heeft ook muurschilderingen, tekeningen en collages vervaardigd. Diverse daarvan zijn tentoongesteld in het gebouw van de Weense Sezession. Klimt is veel geroemd voor het gebruik van goud in zijn schilderijen. Dit is ook zichtbaar in het hier afgebeelde schilderij uit 1901, Judith I.

De ongenaakbare wrede vrouw die hier is afgebeeld is kenmerkend voor de stijl van Klimt. Enerzijds beeldt hij vrouwen flatteuzer af dan ze in werkelijkheid zijn. Anderzijds ontneemt hij hen tegelijkertijd het vrouwelijke en moederlijke. Een ander zeer beroemd schilderij is 'De kus', waarin een grote man, gekleed in een zeer opzichtige kamerjas, een vrouw innig omhelst.

Judith I, 1901, olie op doek, 84x42 cm, Oesterreichische Galerie, Wenen.
portret van Adèle Bloch-Bauer I, 1904-07, sinds juni 2006 in de Neue Galerie for German and Austrian Art, New York City.
De kus, 1907-1908, slot Belvedere, Wenen.
Hope, II, 1907-08, Oil, gold, and platinum on canvas, 43 1/2 x 43 1/2" (110.5 x 110.5cm
Adèle Bloch-Bauer II, 1912, olie op doek, 190x120 cm, onbekend eigenaar sinds november 2006
De danser, 1916-18, olie op doek, private collectie, New York City

In 2006 kreeg de Amerikaanse Maria Altman vijf schilderijen terug die in de Tweede Wereldoorlog door de Nazi's werden geconfisqueerd. Zij heeft ze aangeboden aan het Belvedère museum in Wenen, maar die heeft ze afgewezen in verband met de hoge prijs. Vier andere schilderijen zullen worden verkocht bij veilinghuis Christie's.

[bewerk] Portret "Adèle Bloch-Bauer I"

Portret van Adèle Bloch-Bauer I"

Het portret van Adèle is een topwerk van zijn arbeidsintensieve "gouden stijl", die maar weinig werken heeft voortgebracht. Klimt werkte er zeker drie volle jaren aan (1904-1907), hij maakte honderden schetsen en verwerkte er echt goud in. Het werk is een duizelingwekkende collage met zwierige art-nouveaukrullen, abstracte geometrie en het ogenmotief van Egyptische goden. Uit die drukke, haast Byzantijnse achtergrond kijkt het moderne gezicht zelfverzekerd maar wat melancholisch. Klimt maakte van Adèle nog een tweede portret, niet in goud maar in felle, modernere kleuren.

Het schilderij "Adèle Bloch-Bauer I" werd in juni 2006 volgens de New York Times voor de recordprijs van 135 miljoen dollar (107 miljoen euro) verkocht.

Het doek werd gekocht door cosmeticamagnaat Ronald Lauder voor de Neue Galerie for German and Austrian Art, New York City, een klein museum dat enkel werk van Duitse en Oostenrijkse kunstenaars tentoonstelt. Adèle zal het topstuk worden van dit museum.

Zestig jaar lang was dit schilderij het uithangbord van de Galerie Belvedere in Wenen, Oostenrijk. Het schilderij viel echter onder de "Nazi-roofkunst", omdat het van de joodse eigenaren was ontvreemd. De Oostenrijkse overheid werd na een jarenlange juridische strijd verplicht het kunstwerk terug te geven aan de rechtmatige erfgenamen. De claim rond de collectie Goudstikker zorgde in het voorjaar 2006 in Nederland voor hetzelfde effect.

De erfgenamen van de familie Bloch-Bauer waaronder Maria Altman verkochten vervolgens het schilderij in juni 2006. De verkoopprijs was op dat moment het hoogste bedrag dat iemand ooit voor een schilderij heeft betaald. In november 2006 overtrof een dripping van Jackson Pollock dat bedrag.