Gestaltpsychologie
De Gestaltpsychologie is een reactie op het structuralisme omdat daar aangenomen wordt dat perceptie bestaat uit een reeks afzonderlijke sensaties. De mensen nemen de wereld waar in gehelen en patronen. Gestalt is een Duits woord en betekent zoveel als "georganiseerde" of "gehele" vorm. Het kwam op rond 1930 in Duitsland onder leiding van Max Wertheimer en in samenwerking met o.a. Kurt Koffka, Wolfgang Köhler en Kurt Lewin en verplaatste zich snel naar de Verenigde Staten vanwege de dreiging van het nazisme. Uiteindelijk verloor het zijn positie als belangrijk psychologisch veld, maar raakte het wel geïntegreerd in verschillende andere psychologische stromingen.
Gestaltpsychologen kanten zich tegen behavioristen omdat ze complexe fenomenen beschouwden als de som van elementaire gedragingen. Waar de behavioristen probeerden zich bezig te houden met de elementaire bouwblokken van de geest, probeerde de gestaltpsychologen het geheel in acht te houden.
Een voorbeeld hiervan is het phi fenomeen (Wertheimer, 1912). Een knipperlicht tegen een zwarte achtergrond wordt gezien als één knipperend licht. Maar als er nog een knipperend licht bijgehouden wordt dat precies met dezelfde frequentie knippert als de eerste, alleen aan als de eerste uit is en vice versa, dan wordt het geheel gezien als een continu brandend licht, i.p.v. twee losse knipperende lichten.
Behavioristen hadden moeite met het feit dat de resultaten in de gestaltpsychologie gebaseerd waren op de rapportering van bewuste ervaringen en dat ze fenomenen aantoonden zonder verder onderzoek met gedragsmethoden
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Gestaltpsychologie en webdesign, artikel op usabilityweb.nl (Nederlands)