Geheugenverlies
Geheugenverlies of amnesie is de naam voor stoornissen van het geheugen. Er valt een aantal vormen te onderscheiden:
- Geheugenverlies rond een hoofdtrauma (bijvoorbeeld een val of klap op het hoofd), of
- Door gebruik van sommige geneesmiddelen, vooral slaap- en kalmeringsmiddelen.
Hierbij kan de getroffene zich gebeurtenissen min of meer kort voor, in ernstiger gevallen ook kort na, het hoofdletsel of medicijngebruik niet meer herinneren: er is een lacune in het geheugen ontstaan. Heeft dit alleen betrekking op de tijd voor het voorval, dan spreekt met van retrograde amnesie; houdt het onvermogen tot inprenten ook hierna nog aan, dan is er ook sprake van anterograde amnesie.
Bij operaties en onaangename medische ingrepen e.d. is dit type amnesie, veroorzaakt door een kalmeringsmiddel.
- geheugenverlies bij dementie: in typische gevallen gaat hierbij het eerst het kortetermijngeheugen achteruit: wat heb ik gisteren ook weer gegeten, waar heb ik mijn sleutels gelaten, enz. Bij dementie blijft het geestelijk dysfunctioneren echter meestal niet beperkt tot het geheugen, hoewel het daar vaak mee begint, maar gaan meestal alle cognitieve functies achteruit.
- min of meer geïsoleerd geheugenverlies van het kortetermijngeheugen treedt ook op bij het syndroom van Korsakov.
- geheugenverlies zonder aantoonbare organische oorzaak komt ook wel eens voor, meestal voorbijgaand.
- soms bestaat er een selectief geheugenverlies voor een bepaalde gebeurtenis
- In de psychologie en psychiatrie komt geheugenverlies voor als afweermechanisme
- Na hypnose zal meestal amnesie optreden over de periode tijdens de hypnose. Dat komt voor wanneer de gehypnotiseerde ervan uit gaat "dat het zo hoort", of wanneer de hypnotiseur dat tijdens de hypnose toestand heeft opgedragen. De amnesie treedt niet op wanneer de hypnotiseur dat expliciet tijdens de hypnotische toestand opdraagt.
Ook het langetermijngeheugen kan beschadigd raken maar dit is meestal beduidend beter bestand tegen vergeten.