Elckerlijc
Elckerlijc (voluit: Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlijc) is een 15e-eeuwse Nederlandse moraliteit. De schrijver is niet bekend, maar het stuk wordt wel toegeschreven aan Peter van Diest (1454-1507).
Het stuk vertelt het verhaal van Elkerlijc (de naam staat voor: Iedereen), die de Dood ontmoet en te horen krijgt dat hij een pelgrimstocht moet ondernemen (d.w.z.: hij zal sterven). Hij doet daarop een beroep op verschillende mensen om hem te vergezellen, maar Gheselscap (zijn vrienden), Maghe en Neve (vrienden, familie) en Tgoet (bezittingen) weigeren dit als zij vernemen wat de eindbestemming is van de reis. De Duecht (deugd) is te zwak voor de reis, maar diens zuster Kennisse (zelfkennis) brengt Elckerlijc bij Biechte (biecht), waardoor Duecht weer op krachten komt. Vergezeld door Schoonheyt, Cracht, Vroescap (wijsheid) en Vijf Sinnen (zintuigen) aanvaardt hij de tocht. Bij het einddoel aangekomen, verlaten zij hem allen, behalve Duecht en Kennisse die met hem meegaan naar de hemel.
Er is een vroeg-16e eeuwse vertaling van het stuk in het Engels onder de titel ‘Everyman’. In 1539 publiceerde de rector van de Utrechtse Sint Hieronymusschool, Georgius Macropedius, een Latijnse versie. Dit meesterwerk werd talloze malen vertaald en opgevoerd, met name in het Duitse Rijk. Hugo von Hofmannsthal bewerkte het Elckerlijc-thema in de 20e eeuw tot 'Jedermann', bekend van de Salzburger Festspiele.
Externe link
