Blaasjesziekte

Groep:	Groep IV ((+)ssRNA)
Familie:	Picornaviridae
Geslacht:	Enterovirus

Soort

Blaasjesziektevirus

Blaasjesziekte of SVD (naar het Engelse Swine vesicular disease) is een virusziekte bij varkens. De symptomen van blaasjesziekte lijken, net als die van VS (vesiculaire stomatitus) veel op die van MKZ (mond- en klauwzeer). Met als belangrijkste verschillen dat blaasjesziekte alleen bij varkens voor komt en de mortaliteit bij blaasjesziekte veel lager is dan bij MKZ. In het veld is onderscheid tussen deze drie ziektes bijna niet mogelijk daarom, staat blaasjesziekte ook op de A-lijst van de OIE (wereldorganisatie voor diergezondheid). Er zijn gevallen bekend dat laboratoriummedewerkers besmet zijn met blaasjesziekte, maar er zijn geen gevallen bekend dat mensen in het veld besmet zijn met de blaasjesziekte.

[bewerk] Ziekteverwekker

Het virus dat blaasjesziekte veroorzaakt is een (+)ssRNA-virus van het geslacht Enterovirus uit de Picornaviridae. Het blaasjesziektevirus is nauw verwant aan het human enterovirus coxsackie B5 en minder verwant aan de bestaande porcine enterovirusen. Het vermoede bestaat dat het blaasjesziektevirus een variant is van een menselijk virus en dat varkens met het virus besmet zijn geraakt door het eten van menselijke uitwerpselen.^[1]
Eigenschappen:^[2]

uitgeschakeld na 60 minuten op 58°C
kan overleven bij temperaturen onder 0°C
is stabiel bij een pH van 2.5 tot 12
kan worden uitgeschakeld door verschillende ontsmettingsmiddelen.
resistent tegen bereidingswijze als roken en fermentatie
kan lange tijd in bereide producten overleven, meer dan 2 jaar.

[bewerk] Besmetting

Een besmet dier scheidt het virus uit via opengebarsten blaasjes en in de mest. Besmetting vindt binnen een koppel dieren voornamelijk plaats door direct contact tussen zieke dieren en vatbare dieren. Besmetting van bedrijf naar bedrijf vindt veelal plaats door slecht schoongemaakte veewagens. Dieren kunnen dan in contact komen met mest waarin het virus zich bevindt. Een andere manier van besmetting van bedrijf naar bedrijf is door het voeren van dierlijke resten van zieke dieren aan dieren die vatbaar zijn voor blaasjesziekte.

[bewerk] Ziekteverschijnselen

De incubatietijd van blaasjesziekte varieert van 2-7 dagen. Het aantal dieren dat besmet word kan sterk variëren per groep dieren. De ernst van de symptomen kan sterk variëren afhankelijk van de varriant van het virus, er zijn varianten die volledig subklinisch verlopen, dus waarbij de dieren geen zieketverschijnselen vertonen. Aan de gevolgen van blaasjesziekte sterven vrijwel geen dieren. ^[3]
symptomen:

lichte stijging van lichaamstemperatuur (2-4°C)
plotselinge verlamming van meerdere dieren in een toom dieren
blaasjes rond de neus
blaasjes tussen de klauwen
herstel treed op na 1 tot 4 weken

[bewerk] Verspreiding

Er is regelmatig een uitbraak vaan blaasjesziekte voor in Europa. In zuid Italië heerst de ziekte zelfs continue. De laatste uitbraak van blaasjesziekte in Nederland was in 1992. De laatste uitbraak in Europa buiten zuid Italië was in 2004 in Portugal. Buiten Europa is de ziekte aangetoond in Honk Kong en Japan^[4].

[bewerk] Bestrijding

Het preventief vaccineren tegen blaasjesziekte is niet mogelijk omdat er nog geen vaccin beschikbaar is tegen blaasjesziekte. Als er ergens buiten Nederland blaasjesziekte uitbreekt dan wordt er een importverbod van levende varkens en varkensproducten uit die regio van kracht. Veder worden alle vrachtwagens die de regio van de uitbraak hebben aangedaan grondig ontsmet.
Alle varkensbedrijven in Nederland worden iedere vier maanden preventief gecontroleerd op aangifte verplichte ziekte. Bij deze controles wordt er bloed afgetapt dat onder meer onderzocht wordt op antilichamen tegen blaasjesziekte.^[5] Wanneer besmette dieren op een bedrijf in Nederland worden gevonden worden alle dieren op het bedrijf geruimd en ook de dieren van bedrijven waarmee contact is geweest.