Bilirubine
Bilirubine is een gele stof die voornamelijk vrijkomt bij afbraak van oude rode bloedcellen. Deze stof is giftig voor het lichaam, wordt uitgescheiden in de gal en verlaat op deze wijze via de uitwerpselen het lichaam.
Bilirubine is zeer slecht oplosbaar in water, het wordt door de lever uit het bloed opgenomen en gekoppeld aan glucuronzuur. Hierdoor wordt het bilirubine wateroplosbaar en kan het door de lever in de gal worden uitgescheiden. De gal komt eerst in de galblaas terecht en wordt daarna in de dunne darm uitgescheiden. In de darm wordt bilirubine door de daar aanwezige bacterien omgezet in (urobiline) en (stercobiline).
Bij mensen met een leverziekte wordt bilirubine soms niet of niet volledig uitgescheiden, waardoor de persoon een gelige huidskleur (geelzucht) krijgt.
Bij te vroeg geboren baby's kan het ook voorkomen, dat het lever enzym dat bilirubine aan glucuronzuur koppelt nog niet in voldoende mate aanwezig is. Hierdoor blijft er veel bilirubine in het bloed aanwezig waardoor hersenschade kan ontstaan. De grote hoeveelheid bilirubine in het bloed kan worden verminderd door deze baby's onder een blauwe lamp te leggen. Het bilirubine wordt door de intense lichtstraling omgezet in een beter wateroplosbare vorm die wel door het lichaam kan worden uitgescheiden. Als dit niet voldoende werkt kan worden overgegaan tot een wisseltransfusie waarbij het bloed van de baby door donorbloed wordt vervangen.