Bernhard Henrik Crusell

Bernhard Henrik Crusell (Uusikaupunki, Finland, (toen: Nystad, Zweden) 15 oktober 1775 – Stockholm, Zweden, 28 juli 1838) was een Finse componist.

Inhoud

1 Leven
2 Composities
3 Externe link

[bewerk] Leven

Hij werd in een familie van boekbinders geboren, die geen groot interesse voor zijn muzikale ambities had. Van een klarinettist uit het Nyland regimental band kreeg hij op 8-jarige leeftijd les voor klarinet op een tweekleppeninstrument. Voor zijn openbaar groot talent interesseerde zich een lokale landeigenaar, die hem op een concert van de militaire kapel meenam na Sveaborg. Hij kreeg er vele impressies, en voor hem werd het duidelijk, dat hij beroepsmusicus zzou worden. Hij solliciteerde voor het regimentsmuziekkorps van Sveaborg in Viapori, (nu: Suomenlinna) als klarinettist en kreeg deze baan. Na enige tijd werd hij al dirigent van de regimentskapel en hij vertrok 1791 met haar na Stockholm, waar hij tot aan zijn dood zou blijven.

In Stockholm kreeg hij les muziektheorie bij Daniel Britz en Georg Joseph Vogler. In 1795 gaaf hij zijn eerst soloconcert als klarinettist. Maar met zijn speeltechniek was hij niet tevreden en ging daarom 1798 naar Berlijn en deed studies bij Franz Wilhelm Tausch.

In de volgende tijd was hij een bekend klarinettist en componist. Hij werd uitgenodigd naar Sint Petersburg en Parijs. In Parijs deed hij verdere studies bij Henri Montan Berton (1767-1844), François-Joseph Gossec en Jean-Xavier Lefèvre (1763-1829). Van 1801 tot 1833 was hij eerste klarinettist van het Hovkapellet - Koninklijk Residentie Orkest. In 1801 was hij het laatste keer in Finland bij een concert in Turku en een in Helsinki.

Elke zomer in de jaren 1818 tot 1837 deed hij met zijn militaire kapel concerten, waar hij marsen, opera ouvertures van Weber, Spohr en Rossini, alsook zijn eigen werken uitvoerde.

Crusell was kundig in vele talen en was eveneens zeer geïnteresseerd in literatuur. Hij was lid van de Zweedse Gothische Gezellschap en schreef muziek op meerdere gedichten.

Tegenwoordig is hij vooral bekend vanwege zijn oeuvre voor de klarinet. De klarinetkwartetten zijn goed te spelen door een goede amateur, terwijl zijn klarinetconcerten meer eisen aan de speler stellen.

[bewerk] Composities

[bewerk] Werken voor orkest

1807 Concert No. 3 in Bes-groot voor klarinet en orkest, op. 11
1. Allegro risoluto
2. Andante moderato
3. Alla polacca
1808 Sinfonia concertante Bes-groot voor klarinet, hoorn, fagot en orkest, op. 3
1. Allegro
2. Andante sostenuto
3. Allegro ma non tanto - Andantino di Cherubini - Variations I-III - Tempo I
1808 Groot Concert No. 2 in f-klein voor klarinet en orkest, op. 5
1. Allegro
2. Andante Pastorale
3. Rondo Allegretto
1810 Concert No. 1 in Es-groot voor klarinet en orkest, op. 1
1. Allegro
2. Adagio
3. Rondo Allegretto
1829 Concertino in Bes-groot voor fagot en orkest
1. Allegro brillante
2. Allegro moderato
3. Polacca
Divertimento C-groot voor hobo en orkest, op. 9
1. Allegro
2. Andante poco adagio
3. Allegro
4. Allegro vivace
Concerto in F-groot voor hoorn en orkest
Air suedois voor fagot en orkest (verloren gegaan)

[bewerk] Werken voor harmonieorkest

1804 Introduction et Air suedois - Introduction, Theme and Variations on a Swedish Air voor klarinet en harmonieorkest, op. 12
1. Introduction
2. Theme
3. Variation I
4. Variation II
5. Variation III
6. Variation IV
7. Variation V
A la chasse (für Militärkapelle)
Andante (für Militärkapelle)
Marsch (für Militärkapelle)
March No. 9 (Kenthorn)
Walzer (für Militärkapelle)

[bewerk] Toneelmuziek

1824 Den lilla slavinnan romantische opera, 3 actes - libretto: René Charles Guilbert de Pixérécourt, vertaling: U. E. Mannerhjerta en Gustaf Lagerbjelke

[bewerk] Kamermuziek

Kwartet No. 1 in Es-groot voor klarinet, viool, altviool en cello, op. 2
1. Poco adagio - Allegro
2. Romanze
3. Menuetto
4. Rondo
Kwartet No. 2 in c-klein voor klarinet, viool, altviool en cello, op. 4
1. Allegro molto agitato
2. Menuetto
3. Pastorale
4. Rondo
3 Duetten voor twee klarinetten, op. 6
Kwartet No. 3 D-groot voor klarinet, viool, altviool en cello, op. 7
1. Allegro non tanto
2. Un poco largo
3. Menuetto
4. Finale
Kwartet C-groot voor hobo, viool, altviool en cello, op. 7a
1. Allegro
2. Andante poco adagio
3. Allegro
4. Allegro vivace
Kwartet D-groot voor fluit, viool, altviool en cello, op. 8 - dedié à Monsiuer Gustave de Loewenhielm
1. Allegro ma tanto
2. Un poco Largo
3. Menuetto
4. Finale. Allegro
Rondo voor twee klarinetten en piano
1. Andante con moto
2. Allegro vivace