Alfastraling
Alfastraling is een van de meest voorkomende vormen van ioniserende straling. Deze straling (eigenlijk een zeer klein deeltje) komt vrij bij alfaverval, wat vooral voorkomt bij grotere kernen zoals uranium, plutonium... Zo'n alfadeeltje bestaat uit twee protonen en twee neutronen.
Een voorbeeld van zo'n reactie is:
Dit wordt vaak korter geschreven als een alfadeeltje (α).
Beide zijn wel even correct zolang de lading niet vergeten wordt. Bovendien impliceert een alfa ook dat die kern kinetische energie heeft, omdat die afgestoten is als gevolg van een verval van een radionuclide. Dit is veel meer dan de kinetische energie van een heliumkern die vrijkomt omdat het helium zich in een plasmatoestand bevindt.
Alfastraling ontstaat in het α-vervalproces, waarin een atoomkern een 4He-kern uitzendt; daarmee verliest de radio-isotoop twee protonen en twee neutronen. Dit wordt op kwantumniveau mogelijk gemaakt door het tunneleffect. Het massagetal wordt daarmee met vier verminderd en het atoomnummer met twee. Er wordt dus een compleet ander element gevormd.
Alfadeeltjes zijn gevaarlijk als ze inwerken op weefsel; ze brengen daarin chemische reacties teweeg. Gelukkig zijn alfadeeltjes gemakkelijk tegen te houden: een blad papier is genoeg. Alfastralers zijn daarom eigenlijk alleen gevaarlijk als ze in het lichaam worden opgenomen, bijvoorbeeld bij verval van radium naar radon. Als radium door alfaverval twee protonen verliest, wordt het radon, een edelgas. Radon zelf is ook een alfastraler. Omdat radon ingeademd kan worden, is het veel gevaarlijker. De zeer krachtige alfastraling raakt de binnenkant van de longen en kan daar veel schade aanrichten. Een ander voorbeeld van alfastralers die door inademing gevaarlijk worden is polonium-210, een radioactieve isotoop die in sigarettenrook zit.
