Papua-Nowa Gwinea

Papua-Nowa Gwinea (Papua New Guinea, Niezależne Państwo Papui-Nowej Gwinei - Independent State of Papua New Guinea) – państwo w Oceanii, w Melanezji, położone w większości na wyspie Nowa Gwinea oraz dodatkowo na około 2800 wyspach. Lądowo graniczy jedynie z Indonezją, ale w najbliższym otoczeniu leżą również Australia i Wyspy Salomona. Papuę-Nową Gwineę oblewają wody Oceanu Spokojnego, Morza Nowogwinejskiego oraz Morza Koralowego.

[edytuj] Geografia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Geografia Papui-Nowej Gwinei.

Papua Nowa Gwinea położona jest we wschodniej części Nowej Gwinei oraz sąsiednich archipelagach (przede wszystkim Archipelagu Bismarcka i Wyspach Salomona). Jest to kraj w dużej mierze górzysty z najwyższym szczytem sięgającym 4509 m n.p.m. Występują tu liczne wulkany oraz trzęsienia ziemi (występuje ryzyko tsunami).

Klimat równikowy, gorący i wilgotny. Występuje gęsta sieć rzeczna. Roślinność reprezentują głównie bujne lasy równikowe. Występują tu endemiczne gatunki zwierząt.

[edytuj] Historia

Pierwsi ludzie przybyli na Nową Gwineę ponad 60 tys. lat temu. Pochodzili oni z Azji Południowo-Wschodniej. Na wyspie stworzyli prostą kulturę opartą na rolnictwie. Europejczycy odkryli wyspę w XVI wieku, ale do XIX wieku pozostawała ona nieomal całkowicie niezbadana. Hiszpańscy żeglarze nadali wyspie nazwę Nowa Gwinea, gdyż według nich jej mieszkańcy przypominali wyglądem ludy Gwinei afrykańskiej.

Dzisiejsza Papua-Nowa Gwinea powstała z połączenia dwóch terytoriów kolonialnych, które obejmowały wschodnią część Nowej Gwinei oraz pobliskie wyspy. Papua, której nazwa wywodząca się z języka malajskiego oznacza kręcone włosy typowe dla Melanezyjczyków, obejmowała południowo-wschodnią część wyspy. Początkowo stanowiła ona kolonię brytyjską (Nowa Gwinea Brytyjska), by później zostać przekazaną pod administrację australijską. Północno-wschodnia część wyspy jako Ziemia Cesarza Wilhelma stanowiła część niemieckiego protektoratu Nowej Gwinei Niemieckiej. Po przegranej I wojnie światowej Niemcy musiały zrezygnować z posiadłości kolonialnych, a ich część Nowej Gwinei przypadła również Australii jako terytorium mandatowe. W 1949 oba australijskie terytoria połączono w jedno Terytorium Papui i Nowej Gwinei, później nazywane po prostu Papua-Nowa Gwinea.

Papua-Nowa Gwinea uzyskała niepodległość 16 września 1975. Historią niepodległej Papui-Nowej Gwinei wstrząsnęła próba oderwania się od niej w 1988 wyspy Bougainville. Walki z secesjonistami kosztowały życie 20 tys. osób. Ostatecznie konflikt rozwiązano w 1997, a wyspa otrzymała pewien stopień autonomii.