საბერძნეთი
ვიკიპედიიდან
|
|||||
| დევიზი: თავისუფლება ან სიკვდილი |
|||||
 |
|||||
| სახელმწიფო ენა | ბერძნული | ||||
| დედაქალაქი | ათენი | ||||
| პრეზიდენტი | კაროლოს პაპულიას | ||||
| პრემიერ-მინისტრი | კოსტას კარამანლისი | ||||
| ფართობი - ხმელეთი - ზღვა |
სიდიდით 94-ე 131,940 კვ.კმ 0,86% |
||||
| მოსახლეობა - რაოდენობა - სიმჭიდროვე |
სიდიდით --ე 10,665,000 82/კმ² |
||||
| ვალუტა | ევრო (EUR) | ||||
| დროის ზონა | დზკ +2 (ზდ +3) | ||||
| სახელმწიფო ჰიმნი | Hymnos pros ten Eleutherian | ||||
| ინტერნეტის დომენი | .gr | ||||
| სატელეფონო კოდი | 30 | ||||
სექციების სია |
[რედაქტირება] სახელწოდება
- ოფიციალური: ქართულად - საბერძნეთის რესპუბლიკა; ბერძნულად - Ελληνική Δημοκρατία
- ეტიმოლოგია - მომდინარეობს გრაიების ტომის ლათინური სახელისგან, Graeci-საგან, რომლებიც ცხოვრობდნენ იტალიაში ძვ.წ მე-8 ს-ში. ბერძნული სახელი Ellas, (Ελλάδα) წარმოსდგება hellenes-საგან. ეს არის ბერძნული ტომების საერთო სახელი, რომელიც საერთო წინაპრისაგან Helene-საგან შეიძლება მომდინარეობდეს.
- ქვეყნის კოდი - GR.
[რედაქტირება] გეოგრაფია
ქვეყანა ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე, აგრეთვე ეგეოსის, იონიისა და ხმელთაშუა ზღვის ასეულობით კუნძულზე. მოსაზღვრე ქვეყნებია: ალბანეთი, მაკედონია, ბულგარეთი, თურქეთი.
- ფართობი - 131.900 კვ.კმ.
- ბუნება: მთიანი სისტემა - პინდოსი; უმაღლესი მწვერვალი - ოლიმპო 2.917 მ; კუნძულები - კრეტა, კორფუ, როდოსი; ტბა - ტრიხონისი. მდინარეები - ალიაკმონი, პინიოსი, სპერხიოსი.
- ბუნებრივი რესურსები - ბოქსიტები, მაგნეზიტი, ნავთობი, მარმარილო, ჰიდროენერგია.
[რედაქტირება] სახელმწიფო
- პოლიტიკური სისტემა - დემოკრატიული რესპუბლიკა.
- სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი.
- საკანონმდებლო ორგანო - ერთპალატიანი პარლამენტი (300 წევრი).
- ადმინისტრაციული დაყოფა. საბერძნეთი ადმინისტრაციულად იყოფა 51 რაიონად (ბერძ. „ნომოს“, რომლებიც გაერთიანებული არიან 12 რეგიონში (ბერძ. „პერიფერია“), ესენია: ატიკა, აღმოსავლეთ მაკედონია და თრაკია, დასავლეთ მაკედონია, დასავლეთ საბერძნეთი, ეპიროსი, თესალია, იონიის კუნძულები, კრეტა, პელოპონესი, სამხრეთ ეგეოსი, ცენტრალური საბერძნეთი, ცენტრალური მაკედონია, ჩრდილოეთ ეგეოსი. განსაკუთრებული სტატუსი აქვს აიონ-ოროსს ანუ ათონის მთის “სამონასტრო რესპუბლიკას”, რომელიც ქალკიდიკის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს.
[რედაქტირება] დემოგრაფია
- მოსახლეობა - 10.665 ათასი (2003), მათ შორის ბერძნები - 95,6%, მაკედონელები - 1,5%.
- ენა - ბერძნული.
- რელიგია - მართლმადიდებლობა.
- ქალაქები (ათ.) - ათენი (Αθήνα)(747, აგლომ. - 3.247), სალონიკი (Θεσσαλονίκη)(361, აგლომ. - 802), პირევსი (Πειραιάς)(179), პატრა (Πάτρα)(167), ირაკლიონი (Ηράκλειο) (135), ლარისა (Λάρισσα) (125).
[რედაქტირება] ეკონომიკა
საბერძნეთი ინდუსტრიულ-აგრარული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (242.8 მლრდ $) მსოფლიოში 33-ე ადგილი უკავია.
- ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) - სოფლის მეურნეობა - 9, მრეწველობა - 24, მომსახურება - 67;
- ე.ე.პ. (1 სულზე) - 22.800 $.
- ექსპორტი - ტანსაცმელი, ზეითუნის ზეთი, ხილი, თამბაქო, ნავთობპროდუქტები.
- ბიუჯეტი - 45,000 მლნ $.
- ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წლამდე ბერძნული დრახმა.
[რედაქტირება] მემკვიდრეობა
- ათენი - აკროპოლისი;ეროვნული არქეოლოგიური, ბიზანტიური, აკროპოლისის მუზეუმები;
- სალონიკი - წმ. ელენეს ეკლესია, „თეთრი კოშკი“;
- ათონის მთა და მისი მონასტრები,
- როდოსი - იოანიტი რაინდების სასახლე;
- ოლიმპია,
- კრეტა - ქალაქ კნოსოსის ნანგრევები;
- ბერძნული ეპოსი - ილიადა და ოდისეა (ძვ.წ. VIII).
[რედაქტირება] ისტორია
1829 წელს საბერძნეთმა მოიპოვა დამოუკიდებლობა ოსმალეთის იმპერიისაგან, მაგრამ ამას მოჰყვა მთელი ეპოქა პოლიტიკური გადატრიალებებისა და სამხედრო დიქტატურისა. თანამედროვე დემოკრატიული რესპუბლიკა 1975 წელს ჩამოყალიბდა. 1981 წელს იგი ევროპის კავშირის წევრი გახდა.
| ევროპის ქვეყნები | |
| ავსტრია | აზერბაიჯანი | ალბანეთი | ანდორა | ბელგია | ბელარუსი | ბოსნია და ჰერცეგოვინა | ბულგარეთი | გერმანია | დანია | დიდი ბრიტანეთი | ესპანეთი | ესტონეთი | ვატიკანი | თურქეთი¹ | ირლანდია | ისლანდია | იტალია | ლატვია | ლიტვა | ლიხტენშტაინი | ლუქსემბურგი | მაკედონია | მალტა | მოლდოვა | მონაკო | ნიდერლანდები | ნორვეგია | პოლონეთი | პორტუგალია | რუმინეთი | რუსეთი¹ | საბერძნეთი | სან-მარინო | საფრანგეთი | საქართველო | სერბია | მონტენეგრო | სლოვაკეთი | სლოვენია | სომხეთი | უკრაინა | უნგრეთი | ფინეთი | ყაზახეთი¹ | შვეიცარია | შვეცია | ჩეხეთი | ხორვატია | |
| დამოკიდებული ტერიტორიები: გერნსი | გიბრალტარი | კუნძული მენი | ფარერის კუნძულები | ჯერსი | |
| ¹ ნაწილი აზიაშია | |
