Vestfalia Paco
El Vikipedio
La Vestfalia Paco estis subskribita je la 24-a de oktobro 1648 en Münster kaj Osnabrück. Ĝi finis la Tridekjaran Militon.
Per la paco finiĝis ankaŭ la Okdekjara Milito, batalo de Nederlando pri sendependeco de Hispanio, kaj momenciĝis la ekzisto de la Svisa Konfederacio. Ĝenerale ĝi estis paco inter katolikismo kaj protestantismo.
La pac-interkonsento malgrandigis la potencon de la germana imperiestro favore al la Imperiaj Statoj; ĝi signifis la disigon de la regno al pli-malpli suverenaj ŝtatetoj kaj per tio la finon de unuece regata Germanio.
La pac-traktado komenciĝis en 1641 en Hamburgo; dum tiuj antaŭ-traktadoj oni precipe decidis pri la loko kaj la partoprenantoj de la finaj pac-konferencoj. Tiuj dividĝis al du lokoj:
- En Osnabrück traktis komisiitoj de la imperiestro, de la imperiaj statoj kaj de Svedio;
- En Münster traktis komisiitoj de la imperiestro kaj de Francio sub perado de la papo kaj de Venecio.
La divido celis eviti rivalecon inter Francio kaj Svedio kaj rektan kontakton inter Svedio kaj la papa ambasadoro (nuncio). Estis antaŭkonsentite, ke decidoj validu nur post akcepto en ambaŭ lokoj.
Resume la plej gravaj internaciaj sekvoj de la traktato estis:
- la sendependeco de Nederlando
- la sendependeco de la konfederacio de la svisaj kantonoj
- aligo al Francio de Messo, Toul kaj Verduno
- aligo al Svedio de Okcidenta Pomerio kaj najbaraj teritorioj
- aligo de Supra Palatinato al Bavario
- fakta disiĝo de la Sankta Romia Imperio
- Potencoperdo de la papo
Religie la traktato agnoskis katolikismon, protestantismon kaj kalvinismon kaj donis al regantaj princoj la rajton, decidi pri la religio de siaj subuloj (cuius regio, eius religio (latine, "kies regiono, ties religio")).
