Svenska Akademien
El Vikipedio
Akademio > Sveda Akademio
La Svedan Akademion (Svenska Akademien [svénska akademíjn]) fondis en 1786 la reĝo Gustav III de Svedio. Ĝi sekvis la modelon de la Franca Akademio, kaj havas 18 membrojn. Ĝia devizo estas "Talento kaj Gusto" aŭ Snille och Smak svedlingve. La unua celo de la Akademio estas progresigi la "purecon, viglecon kaj majeston de la Sveda lingvo". Tiucele la Akademio publikigas vortarojn.
La Akademio publikigas unuvoluman vortaron nomatan Svenska Akademiens Ordlista (SAOL) kaj multvoluman vortaron similan al Oxford English Dictionary nomatan Svenska Akademiens Ordbok (SAOB). SAOL atingis sian 12-an eldonon. La unua volumo de SAOB estis publikigita en 1898, kaj nun (en 2003) la laboro progresis ĝis vortoj komenciĝantaj per la litero T.
La nuna permanenta sekretario de la Sveda Akademio estas Horace Engdahl, kiun antaŭis Sture ALLÉN. De 1901 la Akademio decidas ĉiujare, kiu estu laŭreato por la Literatura Premio Nobel, donata memore de la granda donacinto Alfred Nobel.
Listo de membroj ekde la fondo ĝis julio 2004:
Enhavo |
[redaktu] Seĝo 1
- Anders Johan von Höpken 1786-1789
- Nils Philip Gyldenstolpe 1789-1810
- Johan Olof Wallin 1810-1839
- Anders Fryxell 1840-1881
- Hans Forssell 1881-1901
- Carl BILDT 1901-1931
- Birger Wedberg 1931-1945
- Birger Ekeberg 1945-1968
- Sture Petrén 1969-1976
- Sten Rudholm 1977-
[redaktu] Seĝo 2
- Carl Fredrik Scheffer 1786 (neniam eniris)
- Abraham Niclas Edelcrantz 1786-1821
- Carl Peter Hagberg 1821-1841]]
- Christian Eric Fahlcrantz 1842-1866
- Gunnar Wennerberg 1866-1901
- Claes Annerstedt 1901-1927
- Martin Lamm 1928-1950
- Ingvar Andersson 1950-1974
- Torgny Segerstedt 1975-1999
- Bo RALPH 1999-
[redaktu] Seĝo 3
- Olof Celsius jr. 1786-1794
- Johan Adam Tingstadius 1794-1827
- Carl Gustaf von Brinkman 1828-1847
- Albrecht Elof Ihre 1848-1859 (neniam eniris)
- Johan Börjesson 1859-1866
- Hans Magnus Melin 1866-1877
- Carl Gustaf Malmström 1878-1912
- Henrik Schück 1913-1947
- Henrik Samuel Nyberg 1948-1974
- Carl Ivar Ståhle 1974-1980
- Sture ALLÉN 1980- (ĉiama sekretario 1986-1999; partoprenis post UK en Gotenburgo 2003 simpozion aranĝitan de la Akademio de Esperanto)
[redaktu] Seĝo 4
- Johan Henric Kellgren 1786-1795
- Johan Stenhammar 1797-1799
- Claes Fleming 1799-1831
- Carl Adolph Agardh 1831-1859
- Fredrik Ferdinand Carlson 1859-1887
- Claes Herman Rundgren 1887-1906
- Ivar Afzelius 1907-1921
- Tor Hedberg 1922-1931
- Sigfrid Siwertz 1932-1970
- Lars Forssell 1971-
[redaktu] Seĝo 5
- Matthias von Hermansson 1786-1789
- Magnus Lehnberg 1789-1808
- Jacob Axelsson Lindblom 1809-1819
- Carl von Rosenstein 1819-1836
- Jöns Jacob Berzelius 1837-1848
- Johan Erik Rydqvist 1849-1877
- Theodor Wisén 1878-1892
- Knut Fredrik Söderwall 1892-1924
- Axel KOCK 1924-1935
- Bengt Hesselman 1935-1952
- Henry Olsson 1952-1985
- Göran Malmqvist 1985-
[redaktu] Seĝo 6
- Johan Wingård 1786-1818
- Adolf Göran Mörner 1818-1838
- Anders Abraham Grafström 1839-1870
- Fredrik August Dahlgren 1871-1895
- Hans Hildebrand 1895-1913
- Sven Hedin 1913-1952
- Sten Selander 1953-1957
- Olle Hedberg 1957-1974
- Per Olof Sundman 1975-1992
- Birgitta Trotzig 1993-
[redaktu] Seĝo 7
- Axel von Fersen sr. 1786-1794
- Axel Gabriel Silverstolpe 1794-1816
- Anders Carlsson af Kullberg 1817-1951
- Carl August Hagberg 1851-1864 (aŭtoro de la unua kompleta svedlingva traduko de la verkaro de William Shakespeare)
- Wilhelm Erik Svedelius 1864-1889
- Nils Fredrik Sander 1889-1900
- Albert Theodor Gellerstedt 1901-1914
- Selma Lagerlöf 1914-1940
- Hjalmar Gullberg 1940-1961
- Karl Ragnar Gierow 1961-1982 (ĉiama sekretario 1964-1977)
- Knut Ahnlund 1983-
[redaktu] Seĝo 8
- Johan Gabriel Oxenstierna 1786-1818
- Esaias Tegnér sr. 1818-1846
- Carl Wilhelm Böttiger 1847-1878
- Carl David af Wirsén 1879-1912 (ĉiama sekretario ekde 1884)
- Verner von Heidenstam 1912-1940
- Pär Lagerkvist 1940-1974
- Östen Sjöstrand 1975-2006
[redaktu] Seĝo 9
- Gudmund Jöran Adlerbeth 1786-1818
- Hans JÄRTA 1819-1847
- Carl David Skoglam 1847-1856
- Henning Hamilton 1856-1881 (komisiita ĉiama sekretario ekde 1874; rezignis sian membrecon)
- Esaias Tegnér jr. 1882-1928
- Otto von Friesen 1929-1942
- Einar Löfstedt 1942-1955
- Ture Johannisson 1955-1990
- Torgny Lindgren 1991-
[redaktu] Seĝo 10
- Anders af Botin 1786-1790
- Christoffer Bogislaus ZIBEG 1790-1809
- Gustaf Lagerbielke 1809-1837
- Carl Fredrik af Wingård 1837-1851
- Henrik Reuterdahl 1852-1870
- Paul Genberg 1871-1875
- Carl Snoilsky 1876-1903
- Harald Hjärne 1903-1922
- Fredrik Böök 1922-1961
- Erik Lönnroth 1962-2002
- Peter Englund 2002-
[redaktu] Seĝo 11
- Nils von Rosenstein 1786-1824 (ĉiama sekretario ekde 1786)
- Lars Magnus Enberg 1824-1865
- Bror Emil Hildebrand 1866-1884 (komisiita ĉiama sekretario 1881-1883)
- Clas Theodor Odhner 1885-1904
- Erik Axel Karlfeldt 1904-1931 (ĉiama sekretario ekde 1913)
- Torsten Fogelqvist 1931-1941
- Nils Ahnlund 1941-1957
- Eyvind Johnson 1957-1976
- Ulf LINDE 1977-
[redaktu] Seĝo 12
- Elis Schröderheim 1786-1795
- Isac Reinhold Blom 1797-1826
- Gustaf Fredrik Wirsén 1826-1827
- Bernhard von Beskow 1828-1868 (ĉiama sekretario ekde 1834)
- Carl Gustaf Strandberg, 1869-1874 (komsiita ĉiama sekretario 1872-1874)
- Anders Anderson 1875-1892
- Adolf Erik Nordenskiöld 1893-1901
- Gustaf Retzius 1901-1919
- Adolf Noreen 1919-1925
- Bo Bergman 1925-[[1967}}
- Sten Lindroth 1968-1980
- Werner Aspenström 1981-1997
- Per Wästberg 1997-
[redaktu] Seĝo 13
- Gustaf Fredrik Gyllenborg 1786-1808
- Frans Michael Franzén 1808-1847 (ĉiama sekretario 1824-34)
- Bernhard Elis Malmström 1849-1865
- Carl Anders Kullberg 1865-1897
- Karl Alfred Melin 1898-1919
- Anders Österling 1919-1981 (ĉiama sekretario 1941-64)
- Gunnel Vallquist 1982-
[redaktu] Seĝo 14
- Gustaf Mauritz Armfelt, 1786-1794 (elĵetita; komparo seĝon 17)
- Malte Ramel 1797-1824
- Erik Gustaf Geijer 1824-1847
- Elias Fries 1847-1878
- Carl Rupert NYBLOMyblom 1879-1907
- Per Hallström 1908-1960 (ĉiama sekretario 1931-41)
- Ragnar Josephson 1960-1966
- Lars Gyllensten 1966- (ĉiama sekretario 1977-86); laŭ propra opinio forlasis la akademion okaze de la Salman Rushdie-afero en 1989, sed la akademio rifuzas akcepti tion; li tamen ne plu partoprenas ĝian laboron.)
[redaktu] Seĝo 15
- Carl Gustaf Nordin 1786-1812
- Carl Birger Rutström 1812-1826
- Johan David Valerius 1826-1852
- Ludvig Manderström, 1852-1873 (ĉiama sekretario 1869-1872)
- Anton Niklas Sundberg 1874-1900
- Gottfrid Billing 1900-1925
- Hans Larsson 1925-1944 (
- Elin Wägner 1944-1949
- Harry Martinson 1949-1978
- Kerstin EKMAN 1978- (laŭ propra opinio forlasis la akademion okaze de la Salman Rushdie-afero en 1989, sed la akademio rifuzas akcepti tion; ŝi tamen ne plu partoprenas ĝian laboron.)
[redaktu] Seĝo 16
- Carl Gustaf af Leopold 1786-1829
- Samuel Grubbe 1830-1853
- Israel Hwasser 1854-1860
- Carl Vilhelm August Strandberg 1862-1877
- Viktor Rydberg 1877-1895
- Waldemar Rudin 1896-1921
- Nathan Söderblom 1921-1931
- Tor Andrae 1932-1947
- Elias Wessén 1947-1981
- Kjell Espmark 1981-
[redaktu] Seĝo 17
- Johan Murberg 1787-1805
- Gustaf Mauritz Armfelt, (reenigita; komparu seĝon 14) 1805-1811 (denove elĵetita)
- Gustaf af Wetterstedt 1811-1837
- Anders Magnus Strinnholm 1837-1862
- Louis De Geer sr. 1862-1896
- Pehr Jacob von Ehrenheim 1897-1918
- Hjalmar Hammarskjöld 1918-1953
- Dag Hammarskjöld 1954-1961
- Erik Lindegren 1962-1968
- Johannes Edfelt 1969-1997
- Horace Engdahl 1997- (ĉiama sekretario ekde 1999)
[redaktu] Seĝo 18
- Nils Lorens Sjöberg 1787-1822
- Anders Fredrik Skjöldebrand 1822-1834
- Pehr Henrik Ling 1835-1839
- Per Daniel Amadeus Atterbom 1839-1855
- Johan Henrik Thomander 1855-1865
- Gustaf Ljunggren 1865-1905
- Vitalis Norström 1907-1916
- Oscar Montelius 1917-1921
- Albert Engström 1922-1940
- Gunnar Mascoll Silfverstolpe 1941-1942
- Gustaf Hellström 1942-1953
- Bertil Malmberg 1953-1958
- Gunnar Ekelöf 1958-1968
- Artur Lundkvist 1968-1891
- Katarina Frostenson 1992-
