Wikipedia:Na današnji dan/oktobar
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
| Izabrane godišnjice za oktobar | ||||||
| Po | Ut | Sr | Če | Pe | Su | Ne |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| Arhiv historijskih godišnjica koje se pojavljuje na početnoj stranici Raspored dana u 2006. |
||||||
[izmijeni] 1. oktobar
Šablon:Na današnji dan/1. oktobar vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 2. oktobar
Šablon:Na današnji dan/2. oktobar vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 3. oktobar
Šablon:Na današnji dan/3. oktobar vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 4. oktobar
Šablon:Na današnji dan/4. oktobar vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 5. oktobar
Šablon:Na današnji dan/5. oktobar vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 6. oktobar
6. oktobar - krščani slave dan Svetog Brune
- 1887 – rođen Le Corbusier, francuski arhitekt švicarskog porijekla (umro 1965.)
- 1891 – umro je političar Charles Stewart Parnell (na slici), "neokrunjeni kralj Irske", borac za slobodu svoje domovine.
- 1966 – droga LDS deklarisana kao ilegalna u Sjedinjenim Američkim Državama
- 1985 – Marita Koch, DDR, postavila nedostižni svjetski rekord na 400 m za žene: 47,60 sekundi, na Svjetskom kupu u Canberri, Australija.
- 2000 – srbijanski predsjednik Slobodan Milošević bio je prisiljen odstupiti s vlasti.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 7. oktobar
- 1849 - Umro Edgar Allan Poe, američki književnik
- 1885 - Rođen Niels Bohr, danski fizičar i hemičar
- 1950. - Kineska je vojska ušla u Tibet i osvojila ga za godinu dana.
- 1976. - Nakon smrti Mao Zedonga (9. septembar) na mjestu predsjednika Partije, a time i države, naslijedio ga je Hua Guofeng.
- 1991. - Raketirani su Banski dvori, tadašnji ured Predsjednika Republike Hrvatske, od strane JNA.
- 2001. - SAD je pokrenuo Rat protiv terorizma zračnim udarima na Afganistan.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 8. oktobar
- 1754. - Umro Henry Fielding, engleski književnik
- 1871. - U katastrofalnom požaru u Chicagu, koji je trajao sedam dana, poginulo je 300 ljudi, a 900.000 ostalo je bez krova nad glavom.
- 1895. - Rođen Juan Perón (na slici), argentinski političar
- 1991. - Hrvatska proglašava prekid svih veza s ostatkom SFRJ.
- 2001. - 100 poginulih u avionskoj nesreći u milanskoj zračnoj luci nakon što se avion MD-87 skandinavske kompanije SAS sudario s privatnim avionom, a zatim udario i u zgradu.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 9. oktobar
- 1806. - Nakon šest godina gradnje, u Brigu (kanton Wallis) u Švicarskoj pušten je u promet alpski prijelaz, Simplon-cesta, prvi od onih čiju je gradnju potaknuo Napoleon, a 65 km duga cesta trabala je olakšati prijelaz preko Alpa
- 1892. - Rođen Ivo Andrić, bosanski književnik i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1961
- 1967. - Umro Che Guevara, kubanski revolucionar
- 1970. - U Kambodži je predsjednik parlamenta In Tam objavio ukidanje monarhije.
- 1974. - Švicarska avionska kompanija Swiss Air prevezla je na jug stotine hiljada lastavica kako bi ih spasila od nenadane rane hladnoće
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 10. oktobar
- 1813. - Rođen Giuseppe Verdi, talijanski kompozitor
- 1944. - Oslobođeno Livno
- 1971. - U Austriji je na izborima za Nacionalno vijece SPÖ (Socijalisticka stranka Austrije) prvi put dobila više od 50 posto glasova
- 1976. - Poginula Silvana Armenulić, bosanska pjevačica novokomponovanih narodnih pjesama i sevdalinki
- 1995. - Izrael u skladu s mirovnim sporazumom s Palestinskom oslobodilačkom organizacijom počeo povlačenje sa Zapadne Obale i oslobodio iz zatvora oko 300 Palestinaca.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 11. oktobar
- 1899. - Počeo je Burski rat između južnoafričkih burskih država Transval i Oranske i Velike Britanije. Po završetku rata 1902. godine, burske države su stavljene pod britansku vlast, a 1910. ušle su u Južnoafrički Savez (kasnije Južnoafrička Republika), britanski dominion.
- 1925. - Rođen Elmore Leonard, američki pisac
- 1939. - Grupa američkih naučnika, među kojima i Albert Einstein, obavijestili su predsjednika SAD Franklina D. Roosevelta o mogućnosti proizvodnje atomske bombe.
- 1963. - Umrla Edith Piaf, francuska pjevačica
- 1988. - Govor pape Ivana Pavao II prekinut je u Evropskom parlamentu u Strazburu kada je britanski poslanik iz Sjeverne Irske, protestantski sveštenik Jan Pejzli, počeo da uzvikuje "antihrist", razvivši transparent na kojem je pisalo "Ivan Pavao II - antihrist".
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 12. oktobar
- 1492. - Kristofor Kolumbo otkriva Ameriku i iskrcava se na otok San Salvador u Bahamskom arhipelagu.
- 1924. - Umro Anatole France, francuski književnik (* 1844.)
- 1935. - Rođen Luciano Pavarotti, talijanski pjevač.
- 1943. - Tomislav II. kralj NDH. je potpisao abdikaciju.
- 2002. - 202 osobe su poginule, a više od 300 ih je ozlijeđeno u bombaškom napadu na dva noćna kluba na Baliju.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 13. oktobar
- 54. - Otrovan četvrti Rimski car Klaudije. Otrovala ga njegova četvrta supruga (i nećakinja) Agripina mlađa, da bi svog 17-godišnjeg sina Nerona postavila za cara.
- 1792. - Predsjednik SADa George Washington položio kamen-temeljac Bijele Kuće, predsjedničke rezidencije u Washingtonu.
- 1923. - Turski parlament proglasio Ankaru, bivšu Angoru, glavnim gradom Turske.
- 1925. - Rođena Margaret Thatcher, engleska političarka
- 1976. - Bolivijski teretni avion "Boeing 707", kom je pri poletanju otpao jedan motor, pao je na glavnu ulicu Santa Krusa. Poginula tri člana posade i više od 100 putnika.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 14. oktobar
- 1906. - Rođena Hannah Arendt, njemačka filozofkinja.
- 1964. - Nobelovu nagradu za mir dobio američki borac za ljudska prava crnaca Martin Luther King, Jr..
- 1977. - Umro Bing Crosby, američki pjevač i glumac.
- 1988. - Egipćanin Naguib Mahfouz postao prvi arapski pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost.
- 2000. - Alija Izetbegović se povukao iz Predsjedništva Bosne i Hercegovine.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 15. oktobar
- 1529. - Završena prva opsada Beča povlačenjem turske vojske sultana Sulejmana I Veličanstvenog.
- 1844. - Rođen Friedrich Nietzsche, njemački filozof, filolog i psiholog.
- 1989. - Umro Danilo Kiš, ex-jugoslovenski pisac, prevodilac i lektor.
- 1991. - Skupština BiH donijela Akt o reafirmaciji suverenosti Republike Bosne i Hercegovine. Tim činom odlučeno je da se povuku predstavnici BiH iz rada saveznih organa dok se ne postigne dogovor između svih republika koje sačinjavaju Jugoslaviju. Na to su pristali predstavnici SDA i HDZ, dok su predstavnici SDS-a odbili djelovati po donesenom aktu.
- 2003. - Kina je u svemir lansirala Shenzhou 5, svoju prvu svemirsku letjelicu s ljudskom posadom, a u njoj se nalazi astronaut Yang Liwei.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 16. oktobar
- 1793. - Umrla Marija Antoaneta, supruga Luja XVI i ćerka austrijske carice Marije Terezije.
- 1846. - Prvi put izveden veći operativan zahvat pod narkozom. Američki hirurg John Collins Warren upotrebio etar kao anesteziju prilikom uklanjanja tumora pacijentu u Općoj bolnici Massachusetts u Bostonu.
- 1854. - Rođen Oscar Wilde, britanski književnik.
- 1964. - Kina izvela prvu eksploziju atomske bombe i postala peta zemlja svijeta koja raspolaže nuklearnim oružjem.
- 1970. - U Kanadi je, nakon otmica i pokušaja ubistava separističke organizacije pokrajine Quebeck FLQ, uvedeno opsadno stanje.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 17. oktobar
- 1697. - Završena izgradnja maglajske sahat-kule.
- 1882. - Imenovan prvi bosanski Reisu-l-ulema, Mustafa Hilmi ef. Hadžimerović.
- 1917. - Rođen Mehmedalija Mak Dizdar, veliki bosanski pjesnik.
- 1989. - U najtežem zemljotresu u SAD od 1906, koji je pogodio područje San Francisca, poginulo 67 i povređeno više od 600 osoba.
- 2002. - Umro Zekerijah Đezić, bosanskohercegovavčki interpretator sevdalinke, radiospiker i voditelj.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 18. oktobar
- 1748. - Mirovnim sporazumom iz Aachena završava rat za austrijsko nasljeđe
- 1867. - SAD su formalno preuzele suverenitet nad Aljaskom, koju su 30. marta 1867. kupile od Rusije za 7,2 miliona dolara.
- 1871. - Umro Charles Babbage, engleski matematičar, izumitelj i ekonom.
- 1907. - Rođen Dragan Šajnović, bosanskohercegovački violinista i pedagog.
- 1968. - Čovjek je prvi puta pretrčao 400 m za manje od 44 sekunde (43,86 sec). Lee Ewans, USA, pobjeda u finalu Olimpijskih igara u Mexico Cityiu.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 19. oktobar
- 1812. - Napoleonove trupe su počele povlačenje iz Moskve.
- 1882. - Rođen Umberto Boccioni, talijanski slikar i kipar.
- 1935. - Liga naroda uvela je sankcije protiv Italije zbog invazije na Etiopiju.
- 2003. - Preminuo Alija Izetbegović, prvi bosanskohercegovački predsjednik.
- 2005. - Otpočelo suđenje Sadamu Huseinu za zločine počinjene tokom njegove vladavine.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 20. oktobar
- 1728. - U Kopenhagenu izbio požar koji je uništio veći dio grada.
- 1940. - Rođen Nedžad Ibrišimović, bosanski književnik.
- 1964. - Umro Herbert C. Hoover, 31. predsjednik Sjedinjenih Američkih Država.
- 1971. - Kancelar Zapadne Nemačke Willy Brandt dobio Nobelovu nagradu za mir.
- 2000. - U Ugandi saradnjom lokalnih i međunarodnih zdravstvenih radnika, zaustavljeno širenje epidemije prouzrokovane smrtonosnim virusom ebola, od kojeg je umrlo 47 i zaraženo više od 75 osoba.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 21. oktobar
- 1833. - Rođen Alfred Nobel, švedski izumitelj i industrijalac.
- 1945. - Na izborima u Francuskoj prvi put su glasale žene.
- 1950. - Kineske trupe počele su okupaciju Tibeta.
- 1984. - Umro François Truffaut, francuski režiser i glumac.
- 1992. - Odlukom Predsjedništva BiH formiran Peti korpus Armije RBiH.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 22. oktobar
- 1797. - Francuz André-Jacques Garnerin prvi upotrebio padobran, skočivši iz balona nad Parizom sa visine od 680 metara.
- 1906. - Umro Paul Cézanne, francuski slikar.
- 1943. - Rođena Catherine Deneuve, francuska glumica.
- 1962. - Predsjednik SAD John Fitzgerald Kennedy izdao naređenje američkoj ratnoj mornarici i avijaciji da blokiraju Kubu zbog postavljanja sovjetskih nuklearnih raketa u toj zemlji. Kubanska kriza, koja je dovela sijvet na ivicu atomskog rata, okončana mjesec dana kasnije sporazumom sovjetskog lidera Nikite Hruščova i Kennedya o povlačenju nuklearnog naoružanja i deblokadi Kube.
- 1964. - Francuski književnik Jean-Paul Sartre odbio da primi Nobelovu nagradu za književnost.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 23. oktobar
- 1941. - Rođen Nesim Tahirović, bosanski slikar.
- 1944. - Umro Charles Glover Barkla, britanski fizičar.
- 1958. - Ruski pisac Boris Pasternak dobio Nobelovu nagradu za književnost za roman "Doktor Živago" koji je postao bestseler na Zapadu, dok u SSSR tada još nije ni bio objavljen.
- 1991. - Predstavnici 19 zemalja potpisali, na međunarodnoj konferenciji u Parizu u organizaciji UN, mirovni sporazum za okončanje 13-godišnjeg građanskog rata u Kambodži.
- 2002. - Čečenski teroristi uzimaju oko 800 taoca u moskovskom pozorištu Dubrovka i traže povlačenje ruskih snaga iz Čečenije.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 24. oktobar
- 1795. - Pruska, Austrija i Rusija izvršile su treću podjelu Poljske, koja je prestala da postoji kao nezavisna država.
- 1882. - Njemački bakteriolog Robert Koch otkrio je bakteriju koja izaziva tuberkulozu, kasnije nazvanu "Kochov bacil".
- 1939. - Nacisti su u Njemačkoj naredili Jevrejima da nose Davidovu zvijezdu.
- 1960. - Rođen Jaime Garzón, kolumbijski novinar.
- 2005. - Umrla Rosa Parks, borac za građanska prava američkih crnaca.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 25. oktobar
- 1478. - Umrla Katarina Kosača-Kotromanić, bosanska kraljica.
- 1881. - Rođen Pablo Picasso, španjolski slikar i skulptor.
- 1893. - Mehmed Teufik ef. Azabagić imenovan za reisu-l-ulemu.
- 1956. - Egipat, Jordan i Sirija osnovali jedinstvenu vojnu komandu radi koordinacije odbrane od izraelskog napada.
- 1983. - Trupe SAD okupirale karipsku otočnu državu Grenadu, pošto su ljevičarske snage izvele državni udar.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 26. oktobar
- 1685. - Rođen Domenico Scarlatti, talijanski kompozitor.
- 1929. - Umro Aby Warburg, njemački historičar umjetnosti.
- 1971. - Glavna skupština UN donijela je odluku o primanju Narodne Republike Kine uz istodobno iskljucenje Tajvana.
- 1973. - Završen Jom Kipurski rat.
- 2002. - U napadu ruskih specijalnih postrojbi na moskovsko pozorište u kojemu se odvijala talačka kriza stradala 129 civila i 41 čečenski terorist.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 27. oktobar
- 1612. - Kapitulacijom poljskih trupa u Moskvi propao je plan poljskog kralja Sigismunda III. da postane car Rusije. Time je postao neodrživ sporazum iz 1610. između Sigismunda i Romanovih, prema kojem je Sigismundov sin Vladislav trebao postati car.
- 1728. - Rođen James Cook, britanski istraživač i moreplovac.
- 1881. - Na izborima za peti Njemački parlament kao najjača frakcija pokazao se Katolički centar (100 mjesta), dok je državni kancelar Otto von Bismarck morao prihvatiti poraz, skupivši samo 52 mandata (47 mjesta), pa je bio prisiljen vladati s promjenjivim većinama.
- 2004. - Umro Zdenko Runjić, hrvatski kompozitor.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 28. oktobar
- 1492. - Kristofor Kolumbo na prvom putovanju preko Atlantika otkrio Kubu i proglasio je posjedom Španije.
- 1704. - Umro John Locke, engleski filozof i empirista.
- 1746. - U zemljotresu u Peruu, u kom su razoreni gradovi Lima i Kaljao, poginulo najmanje 18.000 osoba.
- 1955. - Rođen Bill Gates, američki informatičar.
- 1962. - Okončana kubanska raketna kriza. Sovjetski lider Nikita Hruščov naredio je povlačenje raketa sa Kube, a predsjednik SAD John Fitzgerald Kennedy sapćio da će obustaviti blokadu te zemlje.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 29. oktobar
- 1897. - Rođen Joseph Goebbels, njemački nacistički ministar propagande.
- 1911. - Umro Joseph Pulitzer, američki novinar i publicist.
- 1956. - Suecka kriza: dva dana uoči francusko-britanskog napada na Egipat, izraelska vojska napala poluotok Sinaj.
- 1964. - Ujedinjena Republika Tanganjika, Zanzibar i Pemba promijenila naziv u Tanzanija.
- 2001. - Japan usvojio kontroverzan zakon koji dozvoljava japanskim oružanim snagama, prvi put poslije Drugog svjetskog rata, da budu angažovane u inostranstvu kao podrška američkim napadima u Afganistanu.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 30. oktobar
- 1735. - Rođen John Adams, američki političar i drugi predsjednik Sjedinjenih Američkih Država od 1797 do 1801. godine.
- 1938. - Milione Amerikanaca uhvatila panika, misleći da se radi o napadu Marsovaca na Zemlju, dok su na radiju CBS slušali radio-dramu, koju je prema romanu Herberta George Wellsa "Rat svjetova" snimio Orson Welles.
- 1974. - Nokautom nad George Foremanom, Muhammad Ali se u 32. godini vratio boksu.
- 1975. - Umro Gustav Ludwig Hertz, njemački fizičar i dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1921.
- 1995. - Sa 50,6 posto glasova "za", stanovnici Quebeca izjasnili se na referendumu protiv nezavisnosti te kanadske provincije.
vidi - diskusija - uredi - historija
[izmijeni] 31. oktobar
- 1517. - Martin Luther u Wittenbergu je objavio 95 teza o trgovanju oprostima, o dogmama i uredenju Katoličke crkve. To je bio početak reformacije i nastanak evangelističke vjerske zajednice.
- 1835. - Rođen Adolf von Baeyer, njemački hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1905. godine.
- 1922. - U Italiji je na vlast došao Benito Mussolini.
- 1971. - U Švicarskoj su na izborima za Nacionalno vijece prvi put smjele sudjelovati i žene.
- 1984. - Ubijena Indira Gandhi, indijska političarka.
