Đế quốc Byzantine
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
- Mục từ Byzantine dẫn đến bài này. Xin đọc về các nghĩa khác tại Byzantine (định hướng).
Biểu tượng đế quốc với con chim đại bàng hai đầu. |
|
Đế quốc Byzantine đạt đến tột đỉnh vinh quang dưới thời trị vì của hoàng đế Justinian I, c. 550. |
|
Quốc ngữ | Latinh, Hy Lạp, sau chuyển về tiếng Hy Lạp |
Thủ đô | Constantinople, còn được gọi Byzantium và Nova Roma (Tân La Mã) |
Tôn giáo chính thức | Chính Thống giáo |
Chế độ | Chế độ quân chủ chuyên chế |
Lãnh tụ tối cao | Hoàng đế |
Nghị viện | Thượng Nghị viện, đến thế kỷ 13 |
Lãnh thổ - Tổng cộng - % Mặt nước |
Rộng nhất khoảng 2.7 triệu km² (5 900 000 km²) ?% |
Dân số | Thế kỷ 4, khoảng 34 triệu người |
Thành lập | 11 tháng 5 năm 330 CN |
Sụp đổ | Bị Đế chế Ottoman xâm chiếm ngày 29 tháng 5, năm 1453 |
Hoàng đế đầu tiên | Constantine I (306 - 307 CN) |
Hoàng đế cuối cùng | Constantine XI (1449 - 1453 CN) |
Tiền tệ | Solidus, Hyperpyron |
Đế quốc Byzantine (tên Hy Lạp: Βασιλεία τῶν Ρωμαίων - Basileia tōn Romaiōn) còn được gọi Đế quốc Đông La Mã là một đế quốc tồn tại từ năm 330 đến năm 1453, thủ đô được đặt ở Constantinople. Trước khi thành lập, phạm vi của Byzantine trước đây nằm trong lãnh thổ của Đế chế La Mã đến khi Constantine I, con của hoàng đế Constantius nắm quyền cai trị và chuyển thủ đô từ Roma về Constantinopoli, lập nên đế quốc Byzantine. Khi ông mất, đế quốc bị các con trai ông phân chia thành Đông và Tây. Sau khi Romulus Augustus, hoàng đế cuối cùng của đế quốc phía Tây bị một thủ lĩnh người German hạ bệ, đế quốc Tây La Mã sụp đổ. Nhưng đế quốc phía Đông vẫn tiếp tục phát triển, trở thành một cường quốc có vai trò quan trọng ở châu Âu và được xem là một trong những trung tâm về Thiên Chúa giáo lúc bấy giờ.
Không một tư liệu chính xác nào về sự khởi đầu của đế quốc Byzantine. Một vài ý kiến cho rằng Byzantine được thành lập dưới thời cai trị của hoàng đế Diocletian (284–305), người đã chia đế chế La Mã thành hai nơi đông và tây. Một vài người lại nói rằng đế quốc bắt đầu vào thời của hoàng đế đầu tiên Byzantine đầu tiên, Constantine I. Những ý kiến khẳng định vào thời trị vì của Theodosius I (379–395) hoặc theo sau cái chết của ông vào năm 395. Một vài người cho vào thời điểm xa hơn vào năm 476 khi đế quốc phía Tây sụp đổ. Nhưng hiện nay tư liệu khá chính xác là vào năm 330, khi Constantine thành lập thủ đô mới là Constantinople dưới sự phát triển vượt bậc của văn hóa Ki-tô giáo và thời kỳ Hellenization.