Gökkuşağı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gökkuşağı, güneş ışınlarının yağmur damlaları veya sis bulutlarında yansıması ve kırılmasıyla meydana gelen ve ışık tayfı renklerinin bir yay şeklinde göründüğü meteorolojik olayı. Gökkuşağında görülen yedi renk; kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, lacivert ve mordur.
Tipik bir gök kuşağı kırmızı, turuncu, yeşil, mavi ve mordan meydana gelen bir renk sırasına sahip bir veya daha fazla aynı merkezli arklardan ibarettir. En çok rastlanan çeşidi ilkel (birinci) gökkuşağıdır. Bu çeşidin merkez açısı 42° civarındadır ve kırmızı renk dış tarafa, mor renk iç tarafa isabet eder. Bazan ışığı daha zayıf merkez açısı 50° civarında olan tali (ikinci) gökkuşağına da rastlanır. Bunda renk dizilişi diğerinin tersidir. Bunların haricinde sadece dar kırmızı veya kırmızı-yeşil renk bantlarından müteşekkil küçük kuşaklar da görülür ve bunlar birinci gökkuşaklarının iç tarafında ve ikincilerin dış tarafında bulunurlar.
Gökkuşakları genellikle güneş ışığında görünmekle beraber, ay ışığı veya suni ışıkta da görünürler. Kuşağın merkezi, gözlemci ve ışık kaynağı aynı doğru üzerindedir. Genellikle de gözlemciye göre ışığın zıt tarafındadırlar. Bundan dolayı gözlemcinin görebileceği en büyük gök kuşağı, yarım çember şeklindedir ve ışık kaynağı ufka yaklaştığı zaman meydana gelir. Fakat gözlemci yer yüzeyinden yukarıda ise daha büyük gök kuşakları görmek mümkün olur. Bundan dolayıdır ki, alçaktan uçan uçaklardan tam bir daire şeklindeki gök kuşakları sık görülür.
Gökkuşakları; ışık ışınlarının yağmur damlaları ve sis tanecikleri tarafından kırılması, yansıtılması ve dağıtılması ile meydana gelir. Büyük damlaların meydana getirdiği kuşaklar en parlak ve renk ayrılması en belirgin olanlarıdır. Küçük yağmur damlalarının meydana getirdiği kuşaklar ise daha zayıf daha geniş olurlar. Bunun en tipik örneği sis kuşağı olarak da isimlendirilen ve sis bulutu veya buğusu tarafından meydana getirilen beyaz kuşaklardır.
 |
Wikimedia Commons'da Gökkuşağı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
