Chimie

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

D'Chimie (v. griich. χημεία, chimía) ass eng exakt Naturwëssenschaft. Et ass d'Léier vum Opbau, Verhalen an der Ëmwandlung vun der Matière an hire Verbindungen, wéi och de Gesetzméissegkeeten, déi dobäi gëllen.

Si ass an hirer heiteger Form am 17. an 18. Joerhonnert lues a lues entstanen, wéi versicht gouf, d'Beobachtungen an d'Experimenter vun der Alchemie op eng reng rational Aart a Weis ze verstoen.

Inhaltsverzeechnes 1 Wat ass d'Chimie? 2 D'Geschicht vun der Chimie 3 D'Bedeitung vun der Chimie 4 Fachrichtungen 5 Chemesch Grondbegrëffer 5.1 Atom 5.2 Element 5.3 Molekülen 5.4 Ion 5.5 Bindung 6 Periodesystem vun den Elementer 7 Bekannte Chemiker 8 Linken 9 Kuckt och 10 Um Spaweck

[Änneren] Wat ass d'Chimie?

[Änneren] D'Geschicht vun der Chimie

De Virgänger vun der Chimie ass d'Alchimie. Dës Pseudowëssenschaft verbënnt verschidde Gebidder wéi Astrologie, Philosophie an Esoterik. Obwuel d'Resultater vun der Alchimie wëssenschaftlech onbedeitend an esouguer absolut falsch woren hu se awer den éischte Schrëtt zu enger exakter Wëssenschaft duergestallt.

[Änneren] D'Bedeitung vun der Chimie

[Änneren] Fachrichtungen

• Anorganesch Chimie

-Anorganik -Nanomaterialer -Festkierper -...

• Organometalesch Chimie
• Organesch Chimie
• Physikalesch Chimie

-Quantenchemie -Elektrochemie -Thermodynamik -Kinetik

• Makromolekular Chimie

-Polymerer -Textilchemie -...

• Technesch Chimie

-Verfahrenstechnik -Petrochimie -Brennstoffchimie -...

• Analytesch Chimie

-Spektroskopesch Methoden: NMR/IR/Raman/UV-VIS/Massenspektrum/...

• Biochimie
• Liewensmëttelchimie

[Änneren] Chemesch Grondbegrëffer

[Änneren] Atom

D'Atomer sinn d'Bausteng vun der Matière. Sie bestinn aus engem Atomkäer an enger Elektronenhülle. Den Atomkär setzt sech zesummen aus Protonen an Neutronen. D'chemesch Natuer vun engem Element get definéiert aus der Zuel vun Protonen an sengem Käer. D'Protonen sinn eenfach positiv gelueden an stoussen sech géigesäitech of. D'Neutronen verhënneren, dass den Kär sponntan ausanaaner brëcht. Fier dass en Atom makroskopech gesinn neutral ass mussen an der Elektronenhülle genee esou fill Elektronen sinn ewéi Protonen am Käer. Den geneen Obbau vun engem Atom ass duerch d'Quantemechanik beschriwen. Wann en Atom méi ewéi een Elektron an senger Hülle huet dann bewegen sech d'Elekronen an ganz genee definéierten Orbitalen wubäi all Orbital en ganz bestëmmten Energieniveau (dowéinst den Ausdrock Quantenmechanik)) huet. D'Elekronen kennen zwëscht dene Enerhieniveauen hin an hier sprangen woubai si entweder Energie vu baussen mussen kréien oder awer Energie kennen fräisetzen, z.B. als Photon (Liichtquant).
En Elektron huet quasi keen Gewiicht, d'Gewiicht vun dem Atom, an domat vun der ganzer Matière, get vum Käer gedroen.

[Änneren] Element

Wann eng bestëmmte Matière net méi a verschidden Atomer, (mat verschiddenen Zuele vu Protonen am Käer), opgespleckt ka ginn, da schwätzt ee vun engem chemeschen Element. En Element ka bei Zëmmertemperatur an normalem Drock an dräi Aggregatszoustänn optrieden: flësseg (z.B. Quecksëlwer), fest (z.B. Gold) a gasfërmeg (z.B. Argon). Et ka sinn, dass verschidden Atomer ënnerschiddlech Zuele vun Neutronen hunn, mee déi selwecht Zuel vun Protonen. An desem Fall schwetzt ee vun Isotopen: ¹²C an ¹³C. Déi Atomer gehéieren dann ëmmer nach zum selwechten Element, mee hu verschidde Gewiichter. Een Element huet ëmmer déi selwecht chemesch Eegeschaften, mee déi physikalesch hänke vum Gewiicht oof.

[Änneren] Molekülen

Moleküle sinn gebonnen Usammlunge vun Atomen.

[Änneren] Ion

Ione sinn negativ oder positiv gelueden Deelecher, also Atomen oder Molekülen. Et kann een ënnerscheeden zwësche Kationen (positiv gelueden Deelecher) an Anionen (negativ geludde Deelecher).

[Änneren] Bindung

An engem Molekül sin d'Atomen duerch chemesch Bindunge verbonnen. D'Aart a Weis wéi se verbonnen si get duerch d'Quantemechanik beschriwwen. Bei enger chemescher Bindung ginn zwee, véier oder sechs Elektronen vun zwee Atome gedeelt, wouduerch déi betreffend Elektronenorbitaler iwwerlappen. Doduerch erreechen si déi optimal Unzuel vun Elekronen an dem baussensten Elektronenorbital. Des Konfiguratioun nennt een Edelgaskonfiguratioun, well d'Edelgasen se schonns vum selwen hun. Wann zwee Elektrone gebraucht gi schwätzt ee vun enger Einfachbindung, bei véier oder sechs Elektrone vun enger Duebelbindung, respektiv vun enger Dräifachbindung. Des Zorte vu chemescher Bindung (Einfach-, Duebel- an Dräifachbindungen) nennt een allgemeng kovalent Bindung.

Eng Bindung kann och ouni Iwwerlappung vun Elektronenorbitaler zu Staan kommen, z.B. duerch ënnerschiddlech lokal Luedungen, positiv bei deem engen an negativ bei deem aanere Molekül. Well dobäi ganz oft Waasserstoff am Spill ass, nennt een déi Bindungen och Waasserstoffbindungen. Si sinn allerdengs vill méi schwaach ewéi kovalent chemesch Bindungen.

[Änneren] Periodesystem vun den Elementer

Liest dozou den Artikel Periodesystem vun den Elementer.

[Änneren] Bekannte Chemiker

E puer vun deenen éischte grousse Chemiker waren de Robert Boyle, de Jöns Jacob Berzelius, de Joseph Louis Gay-Lussac, d'Marie an den Antoine Lavoisier an de Justus von Liebig.

[Änneren] Linken

[Änneren] Kuckt och

• Formelblat:Chimie

[Änneren] Um Spaweck

• Chimie.lu
• Chimie: villes an e wéineg méi vum LHCE