Category:Lingüística

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

A lingüística é o estudo da lingua dende unha perspectiva científica. Este estudo pode orientarse dende moitas perspectivas e escolas lingüísticas. A gramática tradicional dividía a estrutura dunha lingua en:

• ortografía (parte da grafémica xunto coa grafoloxía e a criptografía);
• fonoloxía (que estuda os fonemas de cada lingua);
• morfoloxía (que se centra nos mecanismos de flexión e creación de palabras);
• sintaxe (que trata de cómo se combinan as verbas e se constrúen frases e oracións);
• semántica (que estuda o significado); e
• léxico (as palabras, estudadas na lexicoloxía).

Pero as linguas son moito máis ca iso: a pragmática (o estudo do uso da lingua, que na época clásica foi abordado pola retórica) ou a fonética (o estudo da capacidade de pronunciación do ser humano) tamén son necesarias para comprender o funcionamento das linguas.

Cando se amplía o obxecto de estudo de só unha lingua a varias xurde a variación lingüística. O estudo da variación está repartido entre:

• a dialectoloxía (variedades dentro dunha mesma lingua);
• a tipoloxía lingüística (comparación estrutural entre tódalas linguas do mundo coma sistemas de comunicación); e
• a historia da lingua (tamén chamada Gramática histórica, que se centra nas variacións diacrónicas da lingua, é dicir, ó longo do tempo, analizando as etimoloxías, as leis fonéticas, a orixe do léxico, etc.).

Durante o século XX, a lingüística coñeceu un incremento importante da súa actividade e trascendencia, e implementáronse novos aspectos nos que a lingüística podía axudar a entender outros campos do coñecemento e do ser humano: estas subseccións agrúpanse na chamada lingüística aplicada e podería axuntar as seguintes disciplinas:

• Psicolingüística (que tamén recolle aspectos da Psicoloxía);
• Neurolingüística ou lingüística clínica (tamén incluída na Medicina);
• Sociolingüística (a intersección da socioloxía e lingüística, versando sobre a variación no uso da lingua);
• Tradutoloxía (aparece asemade na socioloxía);
• Planificación e política lingüística (moi emparentada coa política);
• Lingüística computacional (xunto coa Lingüística de corpus e as industrias informáticas da lingüística, unha das estrelas da lingüística moderna);
• Lingüística forense (a parte máis recente da lingüística, que colabora e asiste á xurisprudencia e ó Dereito);

As categorías, marcadas enriba con negriña, nas que se subdivide a lingüística están consignadas a continuación: