Fotosíntese
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A fotosíntese é o proceso a través do cal as plantas, seres autotróficos, ou vexetais verdes e algúns outros organismos transforman enerxía luminosa en enerxía química procesando o dióxido de carbono (CO2), auga (H2O) e minerais en compostos orgánicos e oxíxeno gasoso (O2). A través do proceso aqueles producen o seu propio alimento, constituído esencialmente por azucres, como a glicosa. Coa fotosíntese iníciase toda a cadea alimentaria. Sen esta, os animais e os outros seres heterotróficos serían incapaces de sobrevivir, pois a base da súa alimentación estará sempre nas substancias orgánicas proporcionadas polas plantas verdes.
Índice |
[editar] A relación da cor verde das plantas coa luz
Xa na antigüidade Aristóteles observara e describira que as plantas necesitaban luz solar para adquirir a cor verde. Mais foi en 1771 cando o estudo do proceso fotosintético comezou a observarse por Joseph Priestley. Aquel químico inglés, confinando unha planta nunha redoma de cristal comprobou a produción dunha substancia que permitía a combustión, e que, en certos casos avivaba a chama dun carbón en brasa. No futuro acabouse descubrindo que a dita substancia era un gas, o oxíxeno.
[editar] A descuberta da utilización do carbono do ar
Na segunda metade do século XVIII, Jan Ingenhousz, físico-químico holandés, sustentou que o dióxido de carbono do ar era utilizado polas plantas como nutriente. A comprobación deuse deseguida por diversos químicos daquel século que repetiron as experiencias do científico holandés.
[editar] A incorporación da auga polas plantas
Nicolas-Théodore de Saussure, xa no inicio do século XIX, descubriu que os vexetais incorporaban auga aos seus tecidos.
[editar] A descuberta da retirada de nutrientes do solo
Unha observación importante foi que o nitróxeno, así como diversos sales e minerais, eran retirados do solo polas plantas. E que a enerxía proveniente do Sol se transformaba en enerxía química, ficando almacenada nunha serie de produtos en virtude dun proceso que entón acabou sendo chamado de fotosíntese.
A substancia chamada clorofila illouse na segunda década do século XIX. Tamén naquel século se descubriu que a clorofila é a responsábel da cor verde das plantas, alén de desempeñar un papel importante na síntese da materia orgánica. Julius von Sachs demostrou que a clorofila se localizaba nos chamados orgánulos celulares, que despois, a través de estudos máis precisos, chamáronse de cloroplastos.
[editar] A reprodución do ciclo da clorofila en laboratorio
Ao avanzaren as técnicas bioquímicas, en 1954 foi posíbel o illamento e extracción daqueles orgánulos intactos. Foi Daniel Israel Arnon, quen obtivo cloroplastos a partir das células do espinafre conseguindo reproducir en laboratorio as reccións completas da fotosíntese.
[editar] As etapas da produción de clorofila
Con estas técnicas se descubriu, por exemplo, que a fotosíntese ocorre en dúas etapas:
- A etapa clara, onde a luz solar se capta e a molécula de auga se descompón para utilización do hidróxeno e liberación do oxíxeno.
- A etapa escura, onde se observa un ciclo descuberto polo bioquímico norteamericano Melvin Calvin. Nesa fase chamada de ciclo de Calvin, o carbono que provén do dióxido de carbono do ar fíxase e intégrase nunha molécula carbohidratada.
As plantas novas consomen máis gas carbónico e liberan máis oxíxeno, pois o carbono incorpórase á súa estrutura física durante o crecemento.
[editar] O proceso da clorofila
As follas das plantas conteñen células fotosintetizadoras, que conteñen clorofila, esta ordénase en estruturas chamadas de cloroplastos, estes posúen forma alongada, elíptica ou globular e revístense dunha membrana dupla. Estas estruturas son sensíbeis á luz.
A clorofila é responsábel da absorción de enerxía luminosa que será utilizada para nunha reacción complexa onde o dióxido de carbono reacciona coa auga, formándose glicosa (base dos hidratos de carbono), que se almacena e utilizada polas plantas, liberándose, como residuo desta operación, moléculas de oxíxeno.
[editar] Organismos fotosintetizadores
Alén das plantas verdes, inclúense entre os organismos fotosintéticos certos protistas (como as diatomáceas e as euglenoidinas), as cianófitas (algas verde-azuladas) e diversas bacterias.
[editar] Factores que afectan a fotosíntese
- Lonxitude de onda e intensidade da luz
- Concentración de dióxido de carbono
- Temperatura
- Auga
- Morfoloxía foliar
- Contido en nitróxeno da folla
[editar] O acúmulo dos elementos fotosintetizados
O alimento producido durante a fotosíntese acumúlase posteriormente en varios órganos das plantas, esencialmente baixo a forma de amidón:
- en raíces (como as raíces tuberculosas da cenoria, do nabo, da batata doce...);
- en caules (como o tubérculo da batata, o caule dos cactos, os rizomas dalgunhas plantas, etc);
- en follas (como nas follas escamiformes presentes nos bulbos da cebola e do allo);
- en froitos;
- en sementes (como é o caso do trigo, do millo, do xirasol, cacahuete, améndoa, noz...);
[editar] A importancia da fotosíntese
A importancia da fotosíntese para a vida na Terra é enorme. A fotosíntese é o primeiro e principal proceso de transformación de enerxía na biosfera. Ao alimentármonos, parte das substancias orgánicas, producidas grazas á fotosíntese, entran na nosa constitución celular, en canto outras (os nutrientes enerxéticos) fornecen a enerxía necesaria ás nosas funcións vitais, como o crecemento, a reprodución, etc...
[editar] Subprodutos remotos da fotosíntese
Indirectamente, mais non menos efectivamente, o petróleo e o carbón, que se utilizan polo ser humano como fonte de enerxía, parecen ter orixe na fotosíntese, pois, son produtos orgánicos considerados provenientes de seres vivos (plantas ou seres que se alimentaban de plantas) doutras eras xeolóxicas.
