Richard Stallman

De Uiquipedia

Una semeya de Richard Stallman de la tapa del llibru de O'Reilly Free as in Freedom: Richard Stallman's Crusade for Free Software por Sam Williams (2002).

Richard Matthew Stallman (tamién nomáu RMS) (nacíu'l 16 de marzu de 1953) ye'l fundador del movimientu del software llibre, el proyeutu GNU y la Free Software Foundation (Fundación del Software Llibre). Ye un hácker perconocíu; ente los sos llogros tan Emacs, el compilador GNU C, y el depurador GNU. Tamién ye l'autor de la GNU General Public License (GNU GPL o GPL), la llicencia de software llibre que más s'emplega, y que pue dicise que ta nel orixen del conceutu de copyleft. Tamién ye l'autor de la GNU FDL, llicencia embaxu la que tan tolos conteníos de la Uiquipedia.

Dende mediáos de los 1990, Stallman dedícase sobre too a facer campañes polítiques, puxando pol software llibre y contra les patentes de software o la ampliación de les lleis de copyright. Cuandu ta programando, de cutio dedícase al GNU Emacs. Vive de cobrar por delles de les conferencies que da.

[editar] Biografía

Conferencia na Wikimania 2005 (Alemaña)

Stallman ñació el 16 de marzu de 1953 en Manhattan, Nueva York.

En 1971, siendo estudiante de primer añu de Física na Universidá de Harvard, Stallman convirtióse nun hacker del llaboratoriu d'intelixencia artificial del MIT. Nos años 1980, la cultura hacker que constituía la vida de Stallman entamó a desaniciase embaxu la presión de la comercialización na industria del software. En particular, otros hackers del llaboratoriu d'IA fundaron la compañía Symbolics, enfotada en sustituyir el software llibre del Llaboratoriu col so propiu software privativu. Pente dos años, dende 1983 a 1985, Stallman por sí solu dobló los esfuercios de los programadores de Symbolics pa que nun algamaren el monopoliu nos ordenadores del llaboratoriu. D'aquella, de toes menes, él yera el caberu hacker de su xeneración nel llaboratoriu.

Pidieron-y que firmara un alcuerdu de non divulgación (non-disclosure agreement) y ficiera otres coses qu'él consideró traiciones a los sos principios. En 1986, Stallman espublizó'l Manifiestu GNU, nel que declaraba les sus intenciones y motivaciones pa facer una alternativa llibre al sistema operativu Unix, al que nomó GNU (GNU Nun ye Unix), que tamién quier dicir ñu n'inglés (d'ehí el logotipu de sistema). Al pocu xúnese a la organización non llucrativa Free Software Foundation pa coordinar l'esfuerciu. Inventó el conceutu de copyleft qu'emplegose na Llicencia Pública Xeneral GNU (conocida xeneralmente como la "GPL") en 1989. La mayor parte del sistema GNU, sacando'l núcleu, completose casique al tiempu. En 1991, Linus Torvalds lliberó el núcleu Linux embaxu los términos de la GPL, completando d'esta mena un sistema GNU completu y operativu, el sistema operativu GNU/Linux.

Les motivaciones polítiques y morales de Richard Stallman faen d'elli un personax controvertúu. Munchos programadores influyentes que tan d'alcuerdu col conceutu de compartir el códigu, difieren coles postures morales, filosofía personal o el llinguax qu'usa Stallman pa describir les sos posiciones. Un resultáu d'estos alderiques llevó a l'afitamientu d'una alternativa al movimientu del software llibre, el movimientu de códigu abiertu.

Stallman recibiera munchos premios y reconocimientos pol su trabayu, ente ellos una membresía na MacArthur Foundation en 1990, el Grace Hopper Award de la Association for Computing Machinery en 1991 pol so trabayu nel editor Emacs orixinal, un Doctoráu Honoris Causa del Royal Institute of Technology de Suecia en 1996, el Pioneer award de la Electronic Frontier Foundation nel 1998, el Yuki Rubinski memorial award en 1999, y el Takeda award en 2001. El 2004 recibió un Doctorau Honoris Causa otorgáu pola Universidá de Salta (Arxentina).

[editar] Papel nel movimientu GNU

Anguañu, Stallman trabaya nel espardimientu de la ideoloxía GNU en tol mundu mediante charres y conferencies. Esto fai que lu consideren como un profeta o gurú.

[editar] Curiosidaes

La so aparentemente descuidada imaxe y les sos maníes extravagantes (nun usa teléfonu móvil, siempres va acompañáu del so ordenador portátil, lleva'l so propiu colchón vaya onde vaya, etc) fainlu ser blancu de munchos chistes y chancies, llegando incluso a apaecer en tires cómiques.

[editar] Espublizaciones

The right to read, (El drechu a lleer) ye un cuentu escritu por Richard Stallman en 1996.
Free As In Freedom. Del llibru Free as in Freedom de Sam Williams, al rodiu la vida y obra de Richard Stallman.
Software libre para una sociedad libre (Software llibre pa una sociedá llibre), Richard M. Stallman. Avientu 2004, Versión 1.0