James Cook

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Chân dung James Cook của họa sĩ Nathaniel Dance, vào khoảng 1775, tại Bảo Tàng Hàng Hải Quốc Gia, Greenwich

Thuyền trưởng James Cook (27 tháng 10 năm 1728 – 14 tháng 2 năm 1779) là một nhà thám hiểm, nhà hàng hải và người chuyên vẽ bản đồ người Anh. Sau khi được thăng lên chức vụ thuyền trưởng trong Hải Quân Hoàng Gia Anh, Cook đã thực hiện 3 chuyến hải trình đến Thái Bình Dương, trở thành người châu Âu đầu tiên đặt chân đến bờ biển phía đông của Australia, cũng là người châu Âu đầu tiên phát hiện ra quần đảo Hawaiian, và là người đầu tiên đi vòng quanh thế giới bằng đường biển và vẽ bản đồ Newfoundland và New Zealand.

Sau khi phục vụ trong đội thương thuyền Anh ở tuổi thiếu niên, ông tham gia Hải Quân Hoàng Gia vào năm 1755, theo dõi hoạt động trong Thất Niên Chiến Tranh, rồi sau đó nghiên cứu và vẽ bản đồ nhiều chuyến đi đến sông Saint Lawrence trong trận vây hãm Quebec. Điều này đã giúp tướng James Wolfe thực hiện cuộc đột kích nổi tiếng ở vùng đồng bằng Abraham, giúp Cook có được sự chú ý của Bộ Hải Quân và Hoàng Gia Hội tại một thời điểm quyết định cả trong sự nghiệp cá nhân lẫn quá trình phát hiện những vùng đất mới của Anh Quốc, và đưa Cook trở thành người chỉ huy con tàu HM Bark Endeavour và chuyến đi đầu tiên trong ba chuyến hải trình đến Thái Bình Dương của ông vào năm 1766.

Cook là người đầu tiên đã vẽ chính xác hải đồ của nhiều vùng đất và ghi lại nhiều hòn đảo và đường biển trên bản đồ châu Âu. Những thành tích lớn lao đó của ông có thể do sự kết hợp của tài đi biển xuất sắc, có kỹ năng giỏi về nghiên cứu đo đạc và vẽ bản đồ, can đảm khám phá những nơi nguy hiểm để xác nhận sự thật (ví dụ như nhiều lần tìm hiểu Nam Cực Quyển và khám phá quanh vùng Đại Bảo Tiều), khả năng lãnh đạo con người trong những điều kiện bất lợi, sự táo bạo trong những cuộc thám hiểm của ông, và sẵn sàng vượt quá những chỉ dẫn của bộ Hải Quân.

Sau khi Cook và thủy thủ trên tàu rời đảo, một cơn bão đã phá hủy chiếc tàu the Resolution, buộc ông phải quay trở lại Kealakekua. Sự tôn trọng của thổ dân dành cho Cook như một vị thần bị sụp đổ, và mối quan hệ giữa người Hawaii và người nước ngoài trở nên căng thẳng. Một hiểu lầm đã dẫn đến một trận chiến dữ dội, và Cook đã bị giết bởi thổ dân trên đảo.

Cook chết ở Hawaii trong một cuộc chiến với thổ dân trên đảo trong chuyến tham hiểm thứ 3 ở Thái Bình Dương vào năm 1779.

[sửa] Ghi chú

[sửa] Tài liệu tham khảo

• Aughton, Peter. 2002, Endeavour: The Story of Captain Cook's First Great Epic Voyage. Cassell & Co., London.
• John Cawte Beaglehole, biographer of Cook and editor of his Journals.
• Collingridge, Vanessa. Feb. 2003 Captain Cook: The Life, Death and Legacy of History's Greatest Explorer, Ebury Press, ISBN 0-09-188898-0
• Edwards, Philip, ed. 2003, James Cook: The Journals. Prepared from the original manuscripts by J. C. Beaglehole 1955-67. Penguin Books, London.
• Horwitz, Tony. Oct. 2003, Into the Blue: Boldly Going Where Captain Cook Has Gone Before, Bloomsbury, ISBN 0-7475-6455-8
• Andrew Kippis, The Life and Voyages of Captain James Cook, Westminster 1788, George Newnes, London/Charles Scribner's Sons, New York 1904.
• Obeyesekere, Gananath. 1992, The Apotheosis of Captain Cook: European Mythmaking in the Pacific Princeton University Press. ISBN 0-691-05752-4.
• Richardson, Brian. 2005. Longitude and Empire: How Captain Cook's Voyages Changed the World University of British Columbia Press. ISBN 0-774811900.
• Sydney Daily Telegraph. 1970, Captain Cook: His Artists - His Voyages. The Sydney Daily Telegraph Portfolio of Original Works by Artists who sailed with Captain Cook. Australian Consolidated Press, Sydney.
• Thomas, Nicholas. 2003, The Extraordinary Voyages of Captain James Cook. Walker & Co., New York. ISBN 0-8027-1412-9
• Williams, Glyndwr, ed. 1997, Captain Cook's Voyages: 1768-1779. The Folio Society, London.
• Villiers, Alan John, 1903-. Captain James Cook. Newport Beach, CA : Books on Tape, 1983.

[sửa] Liên kết ngoài

   

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và tài liệu khác về:

James Cook

• http://www.adb.online.anu.edu.au/biogs/A010231b.htm - Australian Dictionary of Biography Online entry
• http://www.newendeavour.com - New Endeavour - a recent revisit of Captain Cook's first Pacific voyage
• Biography at the Dictionary of Canadian Biography Online
• James Cook Links Page
• Captain Cook Society
• JamesCook: Celebrated North Country Explorer
• Explorer voyage maps including those of James Cook
• The Endeavour journal and [1], as kept by James Cook - digitised and held by the National Library of Australia
• Captain James Cook: The World's Explorer
• Life in the Pacific of the 1700s: The Cook/Forster Collection of the Georg August University of Göttingen
• The South Seas Project: maps and online editions of the Journals of James Cook's First Pacific Voyage. 1768-1771, Includes full text of journals kept by Cook, Joseph Banks and Sydney Parkinson, as well as the complete text of John Hawkesworth's 1773 Account of Cook's first voyage.
• The Endeavour Replica A replica of Captain Cook's vessel.
• Tác phẩm của James Cook tại Dự án Gutenberg
• Find-A-Grave profile for James Cook
• See a c. 1780 map of Cook's third voyage by Rigobert Bonne, Carte de la Côte N.O. de l'Amérique et de la Côte N.E. de l'Asie reconnues en 1778 et 1779 / par M. Bonne, Ingenieur-Hydrographe de la Marine hosted by the Portal to Texas History.
• Photos of James Cook monument at Halifax
• Discovery of New Zealand
• Cook's Voyages of Discovery - State Library of NSW