Portal:Dania
Z Wikipedii
Dania w Polskiej Wikipedii
Królestwo Danii (duń. Kongeriget Danmark) - państwo położone w Europie Północnej (Skandynawia), najmniejsze z państw nordyckich. W jej skład wchodzą również Grenlandia oraz Wyspy Owcze. 70% powierzchni Danii przypada na Półwysep Jutlandzki (Jylland). Reszta kraju położona jest na 405 wyspach, z czego zamieszkałych jest 79. Największe i najważniejsze wyspy to Zelandia (Sjælland, na której znajduje się stolica kraju, Kopenhaga), Fionia (Fyn), Amager, Lolland oraz Bornholm. Władcą Danii jest królowa Małgorzata II.
Artykuł miesiąca
Mała Syrenka (duń. Den lille Havfrue) - baśń Hansa Christiana Andersena o syrence, która zakochała się w człowieku, który był księciem. Opowiadanie to zostało opublikowane po raz pierwszy w 1836 roku. Andersenowska Mała Syrenka była inspiracją dla duńskiego rzeźbiarza Edvarda Eriksena. Posąg jego dłuta, noszący tę samą nazwę, co jego literacki pierwowzór, stanął na nadbrzeżu portu w Kopenhadze, stając się jednym z symboli Danii. Czytaj więcej...
Zalążek miesiąca
Kultura i język Danii
Symbole narodowe: Flaga Danii - Godło Danii - Hymn Danii
Języki: Język duński - Inuktitut - Język farerski - Języki skandynawskie --Język szwedzki - Język norweski - Język islandzki - Język staronordyjski - Runy
Edukacja: Oświata w Danii - Uczelnie wyższe w Danii - Uniwersytet Kopenhaski - Instytut Nielsa Bohra
Religia: luteranizm - Ewangelicko-Luterański Kościół Danii - Katolicyzm - Islam - Mitologia nordycka - Noc Walpurgii - święta narodowe w Danii - święta religijne w Danii
Główne mniejszości narodowe: Farerowie - Inuici - Niemcy - Turcy - Szwedzi
Pisarze, poeci, malarze: Sven Aggesen - Hans Christian Andersen - Vita Andersen - Karen Blixen - Paul Borum - Christoffer Wilhelm Eckersberg - Johannes Ewald - Lorenz Frølich - Karl Adolph Gjellerup - Mikołaj Fryderyk Seweryn Grundtvig - Vilhelm Hammershøi - Sven Hassel - Peter Høeg - Per Højholt - Jens Fink-Jensen - Johannes Jensen - Søren Kierkegaard - Wilhelm Marstrand - Kaj Munk - Martin Andersen Nexø - Adam Gottlob Oehlenschläger - Henrik Pontoppidan - Axel Salto - Saxo Grammaticus - Bertel Thorvaldsen - Jørn Utzon - Jeppe Aakjær
Muzycy: Roskilde Festiwal - Hans Abrahamsen - Aqua - Jørgen Bentzon - August Enna - Infernal - Grethe & Jörgen Ingman - Junior Senior - King Diamond - Carl Nielsen - Olsen Brothers - Outlandish - Papa Bue's Viking Jazzband - Safri Duo - Lars Ulrich
Filmowcy: Morten Arnfred - Bille August - Christoffer Boe - Poul Bundgaard - Carl Theodor Dreyer - Dogma 95 - Morten Grunwald - Holger Juul Hansen - Ernst-Hugo Järegård - Anders Thomas Jensen - Nikolaj Lie Kaas - Udo Kier - Soren Kragh-Jacobsen - Eric Kress - Jørgen Leth - Christian Levring - Brigitte Nielsen - Jens Okking - Kirsten Rolffes - Ove Sprogøe - Annette Strøyberg - Lars von Trier - Thomas Vinterberg
Naukowcy: Caspar Bartholin młodszy - Caspar Bartholin starszy - Rasmus Bartholin - Thomas Bartholin - Christian Bohr - Niels Bohr - Aage Niels Bohr - Tycho Brahe - Johannes Nicolaus Brønsted - Henrik Dam - Agner Krarup Erlang - Johannes Fibiger - Niels Ryberg Finsen - Hans Christian Gram - Emil Christian Hansen - Ejnar Hertzsprung - Niels Kaj Jerne - August Krogh - Carl Lange - Benjamin Mottelson - Jens Christian Skou - Bengt Strömgren - Søren Peder Lauritz Sørensen - Ole Rømer - Øjvind Winge - Ole Worm - Hans Christian Ørsted
Sport: Reprezentacja Danii w piłce nożnej - Hans N. Andersen - Harald Bohr - Kenneth Carlsen - Preben Elkjær-Larsen - Thomas Gravesen - Jesper Grønkjær - Thomas Helveg - Pauli Jørgensen - Brian Laudrup - Michael Laudrup - Bent Larsen - Ole Madsen - Michael Maze - Richard Møller Nielsen - Hans Nielsen - Poul Nielsen - Lars Olsen - Morten Olsen - Bjarne Pedersen - Nicki Pedersen - Michael Rasmussen - Bjarne Riis - Ebbe Sand - Peter Schmeichel - Ebbe Schwartz - Allan Simonsen - John Sivebæk - Thomas Sørensen - Finn Tugwell - Jon Dahl Tomasson - Caroline Wozniacki - Kim Vilfort - Superligaen - Aalborg BK - Brøndby IF - FC Kopenhaga - FC Midtjylland - Viborg FF - Parken
Zobacz też
Telewizja: DR1 - DR2 - TV 2 - 24Nordjyske - Kanal København - TV3 - TV3+ - Viasat Nature/Crime - Kanal 4 - Kanal 5 - DK4 - MTV Europe (danish) - The Voice TV Danmark
Polityka: Duńska Partia Ludowa - Folketinget - Konserwatywna Partia Ludowa - Partia Socjaldemokratyczna - Partia Socjalistyczna - Partia Socjalliberalna - Ruch Czerwcowy - Venstre - Zieloni
Gospodarka Lista duńskich firm - Bang & Olufsen - Carlsberg - Danisco - DFDS - Ecco - HydroTexaco - Jysk - LEGO - Poczta Duńska - SAS Group - Tuborg - Velux
Inne: Christiania - Danske Statsbaner - Hamlet - Jesperhus - Kara śmierci w Danii - Kastrup - Korona duńska - Kronborg - Lillebæltsbroen - Nordsømuseet w Hirtshals - Ogier Duński - Kopenhaska Syrenka - Ogrody Tivoli - Drømte mig en drøm i nat
Czy wiesz, że?
- Wolne Miasto Christiania jest dzielnicą Kopenhagi?
- Linia brzegowa Danii ma aż 7314 kilometrów i będąc na terytorium tego państwa nie oddalisz się od morza dalej, niż na 50 kilometrów??
- Bluetooth (siny ząb), technologia bezprzewodowej komunikacji między elektronicznymi urządzeniami, nazwana jest tak na cześć króla Haralda Sinozębego??
- 65% ludności wyspy Drejø to karykaturzyści??
- W Danii oficjalnie przyjęte są dwa hymny państwowe: hymn królewski Kong Kristian (Król Kristian) i hymn narodowy Der er et yndigt land (Jest taki piękny kraj)?
- Chociaż Dania jest państwem Unii Europejskiej, a walutą Unii jest euro, na mocy Traktatu z Maastricht zwolniona jest z obowiązku wprowadzenia u siebie tej waluty??
- Położony w gminie Skanderborg we wschodniej Jutlandii Yding Skovhøj jest najwyższym oficjalnie uznanym punktem Danii - 173 m n.p.m., jeśli liczyć go razem z kurhanem nagrobnym z epoki brązu?
Geografia Danii
Podział administracyjny: Kopenhaga - Frederiksberg - Københavns Amt - Frederiksborg Amt - Roskilde Amt - Vestsjællands Amt - Storstrøms Amt - Fyns Amt - Sønderjyllands Amt - Ribe Amt - Vejle Amt - Ringkjøbing Amt - Viborg Amt - Nordjyllands Amt - Århus Amt - Bornholm
Największe miasta: Kopenhaga - Århus - Odense - Ålborg - Esbjerg - Randers - Kolding - Vejle - Horsens - Roskilde - Næstved - Silkeborg - Fredericia - Helsingør - Køge - Viborg - Holstebro - Slagelse - Herning - Hillerød - Svendborg - Sønderborg - Hjørring
Wyspy Danii: Als - Amager - Bornholm - Falster - Fionia - Langeland - Lolland - Læsø - Morsø - Møn - Vendsyssel - Zelandia
Terytoria zależne: Grenlandia - Wyspy Owcze
Cieśniny: Kattegat - Skagerrak - Wielki Bełt - Mały Bełt - Limfjord - Sund
Historia Danii
Główne artykuły: Dania prehistoryczna - Epoka Wikingów - Dania w Średniowieczu - Unia kalmarska - Skandynawska Unia Monetarna - Dania w XIX i XX wieku - II wojna światowa - Dania po roku 1945
Władcy: Legendarni władcy Danii - Gorm Stary - Harald Sinozęby - Swen Widłobrody - Harald Svensson - Kanut II Wielki - Kanut III - Magnus I Dobry - Swen II Estrydsen - Harald Hein - Kanut IV Święty - Olaf I Głód - Eryk I Zawsze Dobry - Mikołaj Estrydsen - Eryk II Pamiętny - Eryk III Jagnię - Swen Grade - Kanut V - Waldemar I Wielki - Waldemar I Wielki - Kanut VI - Waldemar II Zwycięski - Eryk IV Denar od pługa - Abel Estrydsen - Krzysztof I - Eryk V Klipping - Eryk Menved - Krzysztof II - Waldemar III - Waldemar Atterdag - Olaf Haakonsson - Małgorzata I - Eryk Pomorski - Krzysztof Bawarski - Chrystian I - Jan II Oldenburg - Chrystian II - Fryderyk I - Chrystian III Oldenburg - Fryderyk II Oldenburg - Chrystian IV - Fryderyk III Oldenburg - Chrystian V Oldenburg - Fryderyk IV Oldenburg - Chrystian VI Oldenburg - Fryderyk V Oldenburg - Chrystian VII Oldenburg - Fryderyk VI - Chrystian VIII - Fryderyk VII - Chrystian IX - Fryderyk VIII - Chrystian X - Fryderyk IX - Małgorzata II
Premierzy: Adam Wilhelm Moltke - Christian Albrecht Bluhme - Anders Sandø Ørsted - Peter Georg Bang - Carl Christoffer Georg Andræ - Carl Christian Hall - Carl Edvard Rotwitt - Ditlev Gothard Monrad - Christian Emil Krag-Juel-Vind-Frijs - Ludvig Holstein-Holsteinborg - Christen Andreas Fonnesbech - Jacob Brønnum Scavenius Estrup - Tage Reedtz-Thott - Hugo Egmont Hørring - Hannibal Sehested - Johan Henrik Deuntzer - Jens Christian Christensen - Niels Neergaard - Ludvig Holstein-Ledreborg - Carl Theodor Zahle - Klaus Berntsen - Otto Liebe - Michael Pedersen Friis - Niels Neergaard - Thomas Madsen-Mygdal - Thorvald Stauning - Vilhelm Buhl - Erik Scavenius - Knud Kristensen - Hans Hedtoft - Erik Eriksen - Hans Christian Hansen - Viggo Kampmann - Jens Otto Krag - Hilmar Baunsgaard - Anker Jørgensen - Poul Hartling - Anker Jørgensen - Poul Schlüter - Poul Nyrup Rasmussen - Anders Fogh Rasmussen
Politycy: Absalon - Fredrik Bajer - Mariann Fischer Boel - Hans Enoksen - Lars Emil Johansen - Jonathan Motzfeldt - Helmer Rosting
Biografie: Aleksandra - Vitus Bering - Paul Elvstrøm - Birgitte (księżna Gloucester) - Wilhelm Johannsen - Kanut Lavard - Christian Mortensen - Peter Naur - Ole Nydahl - Palnatoke - Rasmus Rask - Bjarne Stroustrup - Wulfstan
Inne hasła: I wojna północna - Chronica Jutensis - Duńska Kompania Wschodnioindyjska - Gesta Danorum - Hedeby - Kronika z Roskilde - Szlezwik - Tranguebar - Wojna duńska 1864 roku - Wojna kalmarska
Artykuł na medal
Hjørring (uproszcz. wym. joriń) jest największym i najważniejszym miastem szczytu północnej Jutlandii (zwanego także Vendsyssel) w Danii, jest też jednym z najstarszych duńskich miast.
Badania archeologiczne wykazały, że pierwsi myśliwi osiedlali się w rejonie dzisiejszego Hjørring już 10 000 lat temu. W epoce brązu (1500 - 500 rok p.n.e.) miejsce to zaczynało stawać się najważniejszym punktem regionu, głównie dzięki położeniu w centrum Vendsyssel, w punkcie przecięcia jego trzech najważniejszych szlaków handlowych. Z czasem tendencje do osiedlania się tam nasilały się i w początku średniowiecza można już mówić o miejskim charakterze Hjørring.
Jak możesz pomóc??
Jak można pomóc? Wystarczy, że napiszesz bądź uzupełnisz jakikolwiek artykuł związany z Danią. Zostało jeszcze bardzo dużo do zrobienia więc każda pomoc się przyda!!
Zalążki artykułów związanych z Danią oznaczaj jako {{Dania stub}}. Ułatwi to innym Wikipedystom dostęp do nich.
Wskazówki edycyjne i inne: jak napisać doskonały artykuł - linki wewnętrzne - poradnik autora Wikipedii - prawa autorskie
