Giordano Bruno
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Giordano Bruno, coñecido tamén por Nolano ou Bruno de Nola, naceu en 1548 nunha provincia de Nápoles, Nola, na Italia e foi condenado á fogueira da inquisición o 17 de febreiro do 1600.
Índice |
[editar] Vida
Giordano Bruno ingresou no convento dominico de Nápoles en 1566 onde se doutorou en teoloxía. Dominico como San Tomás de Aquino, era fillo de Xoán Bruno, un militar italiano e Flaulisa Savolino. Sempre contestador, non tarda a atrair contra si mesmo opinións contrarias e perseguicións. En 1576 abandona o hábito ao ser acusado de herexía por dubidar da Santísima Trindade.
Defensor do humanismo, corrente filosófica do renacimento (cuxo principal representante é Erasmo), Bruno defendia o infinito cósmico e unha nova visión do home. Aínda que a filosofia da súa época estivese baseada nos clásicos antigos, de entre os cais principalmente Aristóteles, Bruno teorizou vehementemente contra eles. A súa forma e contido son moi semellantes a de Platón, escrebendo na forma de diálogos e coa mesma visión.
Nomada por natureza e modo de vida, Bruno baseou a súa filosofia apoiado nas suas intuicións e vivencias fora do comun. Non era un científico, nen valoraba a matemática, mais era un visionario, considerado místico por moitos.
[editar] Ideas
Un dos puntos chaves da súa teoria é a cosmoloxía, segundo a cal o universo sería infinito, poboado por millares de sistemas solares, e interligado con outros planetas contendo vida intelixente. Para esta perspectiva bebeu na fonte de Nicolau da Cusa, Copérnico e tamén de Giovanni della Porta.
Deus seria a forza criadora perfeita que forma o mundo e que seria inmanente a el. Bruno coaduna cos poderes humanos extraordinarios, mais enfrentouse abertamente a igrexa católica ridicularizando os milagres de Cristo e outras tantos dogmas católicos, tais como a virxindade de María.
[editar] Obras
Ano e título en latín
- 1582
- De umbris idearum
- Cantus Circaeus
- De compendiosa architectura
- Candelaio
- 1583
- Ars reminicendi
- Explicatio triginta sigillorum
- Sigillus sigillorum
- 1584
- La Cena de le Ceneri
- De la causa, principio, et Uno
- De l'infinito universo et Mondi
- Spaccio de la Bestia Trionfante
- 1585
- Cabala del cavallo Pegaseo - Asino Cillenico
- De gl' heroici furori
- Figuratio Aristotelici Physiciauditus
- 1586
- Dialogi duo de FabriciiMordentis Salernitani
- Idiota triumphans 1586
- De somni interpretatione conl' Insomniun.
- Centun et viginti articuli denatura et mundo adversusperipateticos
- Animadversiones circa lampaden lullianan
- Lampas triginta statuarum
- 1587
- Delampade combinatoria Lulliana
- De progresu et lampade venatoria logicorum
- 1588
- Oratio valedictoria
- Camoeracensis Acrotismus
- De specierum scrutinio
- Articuli centun et sexagintaadversus huius tempestatismathematicosatque Philosophos
- 1589
- Oratio consolatoria
- 1591
- De triplici minimo et mensura
- De monade numero et figura
- De innumerabilibus, immenso, et infigurabili
- De imaginun, signorum &idearum compositione
- De vinculis in genere
- 1595
- Summa terminorum metaphisicorum
- 1612
- Artificiun perorandi
- Libri physicorum Aristotelisexplanati
- De magia - Theses de maxia
- De magia mathematica
- De rerum principiis et elementis et causis
- Medicina Lulliana
[editar] Morte
O nobre veneciano chamado Giovanni Mocenigo, encontrou a Bruno en Frankfurt en 1590 e convidouno a Veneza, baixo o pretexto de ensinar a mnemotécnica, a arte de desenvolver a memoria, en que Bruno era perito. Como Mocenigo quería usar as artes da memoria con fins comerciais, segundo algúns ou para prexudicar seus concorrentes e inimigos conforme outros, pechou a Bruno nun cuarto e chamou os axentes da Inquisición para lévarenno preso, acusándoo de herexía. Bruno foi preso no San Castello no día 26 de maio de 1592.
Por estas opinións quentes e perigosas para a época, Giornano Bruno foi condenado pola inquisición, pasando os seus últimos oito anos sofrendo torturas e maus tratos de todos os tipos. No último interrogatorio non se submete, mostra forza e coraxe. Por non abxurar, é condenado á morte na fogueira, mais antes de morrer afronta ainda máis unha vez aos seus inquisidores. É dito que cuspiu no crucifixo dos que o mataron. Sen embargo algúns consideran que non o fixo, e que este relato é para tentar denegrir máis a súa imaxe.
Ao ser anunciada a sentenza, de que sería executado piamente, sen profusión de sangue (que en verdade significaba a morte na fogueira) dixo: "Teme máis a Forza en pronuciar a sentenza do que eu en escoitala" Significando que a Forza - a Igrexa Católica sabería do crime contra a humanidade que estaría cometendo criando un mártir do pensamento. Anos despois, ante unha situación análoga, Galileo Galilei apenas susurrou "e pur si muove (aínda con todo iso, móvese...)" ao negar o heliocentrismo: Galileo, xa vello, tivo en conta o caso de Bruno e preservouse para poder continuar as súas investigacións.
[editar] Bibliografía
[editar] Sobre Bruno
- Reale, G. & Antiseri, D. - Historia da Filosofia, Volume II, Ed.Paulis, Son Paulo, 1990.
- Yates, F. A. - Giordano Bruno e a Tradición Hermética, Ed. Cultrix, Son Paulo, 1988.
- Bosy, John, Giordano Bruno e o Misterio da embaixada, Ediouro, 1993, 272p.
- Giuliano Montaldo Giordano Bruno, o filme, con Gian María Volontè, 1973, durazón 123min.
[editar] Bibliografía de Bruno en galego
- Bruno, Giordano - Acerca do infinito, do universo e dos mundos, Fundación Calouste Gulbenkian, Lisboa,1984
[editar] Ligazóns Externas
- http://www.Giordano bruno.it/ - en inglés ou italiano
- http://www.Giordano bruno.info - inglés, italiano e español
- Giordano Bruno. Páxina de Filosofia Moderna
- http://educaterra.terra.con.br/voltaire/cultura/Giordano .htm
- http://www.cris.bigardi.non.br/filosofia/gbruno.html
- http://www.consciencia.org/moderna/bruno.shtml
- http://xeocities.yahoo.con.br/carlos.guimaraes/bruno.html
- Escola Giordano Bruno de Educación Infantil inspirada no filósofo
