Vatikan
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
|
|||||
| Amtssprôche | Latinisch, Italiänisch, Hochdütsch1 | ||||
| Hauptstadt | --- | ||||
| Staatsform | Absoluti Monarchi | ||||
| Staatsôberhaupt | Benedikt XVI. | ||||
| Kardinalstaatssèkrètèr | Angelo Sodano | ||||
| Prèsidänt vom Governatorato (SCV) | Edmund Casimir Szoka | ||||
| Flèchi | 0,44 km² | ||||
| Bevölkerig | 932 Ywôhner (Juli 2005) | ||||
| Bevölkerigsdechti | 2.071 Ywôhner pro km² | ||||
| Unabhängigkäit | 11. Februar 1929 (Lateranvertrag) | ||||
| Wèhrig | Oiro | ||||
| Zytzone | UTC+1 | ||||
| Nationalhymne | Inno e Marcia Pontificale | ||||
| Nationalitätszäiche | V | ||||
| Internet-TLD | .va | ||||
| Vorwahl | +39 06 (zuetäilt: +379) | ||||
| Offizielli Websyte | www.vatican.va | ||||
| 1Offizielli Sprôch vode Schwyzergarde esch Dütsch. | |||||
 |
|||||
De Staat Vatikanstadt (amtlechi Langform ide Schwyz ond z’Dütschland) oder Staat der Vatikanstadt (amtlechi Langforn z’Öschtrych) esch de chlinschti vode UNO anerchènti äigeständige Staat vode Wält. Er lyt ennerhalb vom Stadtgebiet vo Rom (Italie) ond het e Flèchi vo 0,44 km² ond 932 Ywôhner (devo 552 Staatsbörger). Zom Vatikan ghöret de Petersdom, de Petersplatz, di Sixtinischi Kapälle ond d’Paläscht ond Gärte ennerhalb vode vatikanische Muure.
De Staat Vatikanstadt esch en absoluti Wahlmonarchie, Staatsôberhaupt esch de Papscht. De Häiligi Stuel als ned staatlechs, äigeschtändigs, vom Staat Vatikanstadt z’onderschäidends Völkerrächtssubjèkt vertrett de Staat of internationale Èbeni.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Gschiicht
De Amtssitz vo de Päpst isch bis is 14. Jahrhundert nid de Vatikan, sondern de Lateranpalast gsii. "Vatikan" hät sich zerst ä amene rechte Tiberufer glegene Hügel Roms (mons vaticanus) bezeichnet. Det hät sich i de Antike de Zirkus vom Kaiser Nero befunde, wo agäblich Martyrie und Hinrichtige vo vielne Christe und Jude stattgfunde hend söllä sii. Nördlich vom Zirkus hät sich en chline Friedhof befunde.
Vatikan isch da Sitz vo da Christa wora, well düat da Apostel Petrus begraba isch. Unter am Petersdom gits a riesigs Gwölb mit am Sarg untadinna.
[ändere] Architektur
Da Vatikan isch vornazua ufbaut wora, d'Hauptgebäude und des, dia senn alle glichzitig baut wora, aber vor allem Statua, Gemälde und klinere Gebäude senn vornazua vo da jeweiliga Künstler dazuabaut wora (Angelo, Bernini,...). Sus isch alles relativ prunkvoll gstaltat. Überall glitzgrats und göldalats im Vatikan. Da Vatikan hett natürlich oh ned wenig Gäald.
D'Gärta senn strent symmetrisch aglet, wia fasch alle Gebäude oh im Vatikan.
[ändere] Papstwahl
D'Papstwahl findat immr in da Sixtinischa Kapella statt. Noch dem da Papst gstorba isch, muas da Camerlengo, an oafacha Priester der um einiges jünger isch wia da Papst und ehm s'Lebalang diant hat, so was wia sin persönlicha Berater, d'Wahl vorbereita. Dazua reisand alle Kardinäl vo da Wält a und werand so lang in da Sixtinischa igsperrt, bis se an neua Papst gwählt honnd. Wenn se an neua Papst honnd erkennt ma des do dra, dass us am Kemmi vo dr Kapella wießa Roch ussakunnt, wenn se sich ned geinigt honnd kunnt schwarza Roch us am Kemmi.
So a Wahl würd meistens vo vielna Lüt bewundert, dia denna vorna uf am Petersplatz stonnd und uf a neua Papst wartand.
es darf niamand Papst wera, der älter ischt als 79 Johr, und ma muas natürlich Kardinal si
[ändere] Politik
Also s'absolute Oberhaupt vum Staat isch da Papst, der regiert alls und trifft alle wichtiga Entscheidiga. Wenn da Papst stirbt übernimmt da Camerlengo d'absolute Macht im Vatikan, bis da nögschte Papst gwählt wora isch. Vom Vatikan us würd oh di ganze katholische Kircha regiert.
