Räsäy

From Wikipedia

Räsäy Föderasiäse yä Räsäy yä Rusiä; qısqaça RF (Urısça: Российская Федерация, Россия, РФ/Rossijskaja Fiedieracija, Rossija, RF) Awrasíadağı küpmillätle däwlät ide. Mäydanı, xalıq sanı, íqtísadí qüäte yağınnan elekkege Räsäy İmperiäse cirlegendä barlıqqa kilgän cömhüriätlärneñ iñ zurısı; 1917 yılnıñ Sentäberennän Räsäy Cömhüriäte, 1918 yılnıñ Ğínwarınnan RSFSR, 1992. yılnıñ Yünennän RF dip atala. Awrupınıñ Könçığış, Asıanıñ Tönyaq öleşendä urnaşqan. Mäydanı 17.075,4 meñ km². Xalqı 142 mln. keşe. (2002). 100dän artıq millätne berläşterä. Urıslar 81,5%, Tatarlar 3,8%, Ukrainnar 3%, Çuaşlar 1,2% täşkil itä (1989). Başqalası – Mäskäw.

Российская Федерация Rossijskaja Fiedieracija (Räsäy Föderasiäse) (täfsille) (täfsille) Deviz: yuq Hímn: Räsäy milli hímnı Räsmi tel Urısça häm başqalar Säyäsi xälät Däwlät Başqala Mäskäw (Moskva) Präzident Vladimir Putin Premier-minister Mikhail Phradkov Mäydan – Tulayım – % Su 17 075 200 km² 0,5% Xalıq – Tulayım (2003) – Tığızlıq 144 526 378 9/km² Aqça Räsäy Sumı (RUR) Waqıt quşağı UTC +2/+12, DST {{{DST}}} TLD .ru (niättä) Şaltıratu kodı +7

Eçtälek tezmäse 1 Säyäsät 2 Íqtísad 3 Taríx 4 RF Tatarları 5 Monı da qara

[üzgärtü] Säyäsät

RF 89 administrativ-territorial berämlekne, ş.i. 21 republiknı üz eçenä ala (Tatarstannı da). RF üz Konstitusí buyınça föderativ demokratik däwlät.

Präzidente - Vladimir Putin. Premier-ministre – Mikhail Fradkov.

İldä «Berdäm Räsäy» firqäseneñ yoğıntısı zur.

[üzgärtü] Íqtísad

Töp mäqälä: Räsäy íqtísadı

Elekke Sovet Berlegedä çığarılğan barlıq näftneñ 90% çaması, gaznıñ 73%, citerşterelgän elektrenergiseneñ 63%, eşkä yaraqlı ağaçnıñ 90%, çit illär belän säqdä äyläneşeneñ 80% RF öleşenä turı kilä.

[üzgärtü] Taríx

Töp mäqälä: Räsäy taríxı

1990 yılnıñ 12. Yünendä RSFSR xalıq deputatlarınıñ 2. qorıltayı Räsäyneñ däwlät suverenlığı turında Deklarasí qabul itä. Räsäy üz eçendäge republik häm ölkälär belän üzara mönäsäbät tözi. 1994 yılnıñ Febrälendndä Tatarstan belän RF arasında şartnamä tözelä («Räsäy Föderasísı däwlät xakimiäte organnarı belän Tatarstan cömhüriäte däwlät xakimiäte organnarı arasında eşlär büleşü häm üzara wäqälät almaşu turında» şartnamä).

[üzgärtü] RF Tatarları

RFda Tatarlar (Tatarstannan tış) Başqortostan, Marii El, Mordowía, Çuaşstan, Däğstan, İnguşetia, Tön Osetiä, Udmurtia, Kareliä republiklarında, Xant-Mansi, Yamal-Nenets autonom okruglarında, Ästerxan, Volgograd, İrkutsk, Kirov, Kurgan, Mäskäw, Orenburg, Penza, Rázan, Saratov, Sverdlov, Tomsk, Murmansk, Arxangelsk, Leningrad, Vologda, Tömän, Tübän Novgorod, Novgorod, Ulyanovsk ölkälärendä h.b. töbäklärdä küpläp yäşilär.

[üzgärtü] Monı da qara

• Räsäy İmperiäse
• R.S.F.S.R.
• Öktäber Ínqílabı
• Sovet Berlege
• Bäysez Däwlätlär Berlege