Małżeństwo (sakrament)
Z Wikipedii
Małżeństwo sakramentalne - sakrament w kościele katolickim, starokatolickim, prawosławnym oraz anglikańskim (kościoły protestanckie nie uważają małżeństwa za sakrament, choć podkreślają jego świętość).
Tradycyjna teologia katolicka za główny cel małżeństwa uważała płodzenie oraz wychowywanie dzieci; za cele drugorzędne uważając wzajemną pomoc oraz zaspokajanie pożądliwości. We współczesnej teologii cele drugorzędne zostały dowartościowane, ale kościół nadal sprzeciwia się stosowania sztucznych środków antykoncepcyjnych na rzecz naturalnego planowania rodziny. Kościół katolicki również sprzeciwia się rozwodom (prawosławni dopuszczają rozwód w przypadku stosunków pozamałżeńskich jednego z małżonków), dopuszczając separację.
Małżeństwo jest jedynym sakramentem sprawowanym nie przez kapłana, lecz gdzie jego szafarzami są sami małżonkowie. Kapłan jest tylko świadkiem urzędowym zawarcia sakramentu. Zawarcie małżeństwa polega na tym, że mężczyzna i kobieta składają sobie przysięgę wzajemnej, wiernej i dozgonnej miłości. Nowożeńcy wypowiadają następujące słowa: Ja, N., biorę ciebie. N., za żonę (męża) i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż, Panie Boże Wszechmogący, w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci. Po złożeniu sobie przysięgi miłości przez nowożeńców, kapłan oświadcza: «Co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela». Małżeństwo przez was zawarte, ja powagą Kościoła potwierdzam i błogosławię w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.
Spis treści |
[edytuj] Cytaty
Co do spraw, o których pisaliście, to dobrze jest człowiekowi nie łączyć się z kobietą. Ze względu jednak na niebezpieczeństwo rozpusty niech każdy ma swoją żonę, a każda swojego męża. Mąż niech oddaje powinność żonie, podobnie też żona mężowi. Żona nie rozporządza własnym ciałem, lecz jej mąż; podobnie też i mąż nie rozporządza własnym ciałem, ale żona. 1 Kor 7, 1-4
Czy nie czytaliście, że Stwórca od początku stworzył ich jako mężczyznę i kobietę? I rzekł: "Dlatego opuści człowiek ojca i matkę i złączy się ze swoją żoną, i będą oboje jednym ciałem. A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało. Co więc Bóg złączył, niech człowiek nie rozdziela!" Mt 19, 4b-6
[edytuj] Przyczyny nieważności małżeństwa
Kościół katolicki uznaje, iż ważnym związkiem chrześcijan może być tylko związek sakramentalny. Według nauki katolickiej małżeństwo jest nierozerwalne, to znaczy rozwiązuje je wyłącznie śmierć jednego z małżonków. Jednakże sporny był w prawie kanonicznym moment, od którego małżeństwo staje się nierozwiązywalne. Ostatecznie, co najmniej od czasów Benedykta XIV (połowa XVIII w.) przyjmuje się, iż momentem tym jest podjęcie - jak to określa kodeks prawa kanonicznego - aktu małżeńskiego. Jeśli jednak nie zostały spełnione wszystkie warunki ważności małżeństwa, przed sądem biskupim może zostać stwierdzona jego nieważność. Przyczyny nieważności można podzielić na 3 grupy:
- przeszkody - pewne okoliczności (mające charakter obiektywny), które wykluczają ważność
- wady zgody małżeńskiej - sytuacje, gdy wola na zawarcie związku jest ograniczona
- braki w formie zawierania związku
[edytuj] Przeszkody małżeńskie
Obecne prawo kanoniczne wylicza 12 przeszkód małżeńskich:
- zbyt niski wiek w momencie zawierania związku;
- trwała, przynajmniej względna (z określonym partnerem) niezdolność dokonania stosunku małżeńskiego (impotencja), istniejąca w momencie zawierania związku;
- związanie węzłem poprzedniego małżeństwa;
- różnica religii (przeszkoda podlega dyspensie); nie zachodzi, gdy różnica dotyczy innego wyznania chrześcijańskiego;
- przyjęcie przez mężczyznę święceń;
- złożenie przynajmniej przez jedną z osób ślubów zakonnych;
- uprowadzenie lub pozbawienie wolności dla zawarcia małżeństwa (chyba że później śluby zostaną w sposób wolny potwierdzone);
- spowodowanie śmierci uprzedniego małżonka swojego lub partnera w celu zawarcia nowego małżeństwa;
- bliskie pokrewieństwo - związek zawsze nieważny w linii prostej; w linii bocznej nieważne od drugiego do czwartego stopnia (dla trzeciego i czwartego stopnia możliwa dyspensa);
- pokrewieństwo prawne czyli adopcja - nieważność w linii prostej lub w linii bocznej drugiego stopnia;
- powinowactwo w linii prostej;
- pozostawanie z bliskim krewnym (pierwszy stopień linii prostej) drugiej strony w nieważnym małżeństwie lub trwałym i publicznym konkubinacie.
Fakty powyższe są nazywane przeszkodami zrywającymi, gdyż ich stwierdzenie skutkuje albo niemożnością zawarcia związku (za wyjątkiem możliwych dyspens), albo stwierdzeniem nieważności.
[edytuj] Wady zgody na ślub
Wadliwe oświadczenie zgody na ślub może mieć miejsce, gdy:
- przyczyny natury psychicznej uniemożliwiają podjęcie obowiązków małżeńskich (np. choroba psychiczna, uzależnienie, inne okoliczności determinujące psychikę);
- występuje niewiedza o tym, że w małżeństwie ma miejsce współżycie;
- istnieje pomyłka co do tożsamości osoby lub jej istotnego przymiotu;
- ślub jest zawierany podstępem (podanie nieprawdy o jakimś przymiocie);
- brakuje świadomości cech związku, jakimi są: jedność, wierność, nierozerwalność;
- symuluje się przysięgę (w ogóle wyklucza się małżeństwo lub jakąś jego istotną cechę);
- stawiany jest niegodziwy, sprzeczny z prawem warunek zawarcia (np. rozwód);
- ślub jest zawierany pod przymusem lub z powodu ciężkiej bojaźni.
[edytuj] Braki w formie zawierania związku
Braki formy dotyczą niedotrzymania określonej procedury (np. ksiądz nie jest upoważniony do asystowania przy danym ślubie).
[edytuj] Rozwiązanie węzła (De dissolutione vinculi)
Może zaistnieć też sytuacja, iż małżeństwo zawarte ważnie nie zostało dopełnione (matrimonium ratum, sed non consummatum). Małżeństwo niedopełnione może być ze słusznej przyczyny rozwiązane przez Biskupa Rzymskiego (papieża), na prośbę obydwu stron lub tylko jednej, choćby druga się nie zgadzała, o czym stanowi kanon 1143 kodeksu prawa kanonicznego.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Artykuł o historii sakramentu małżeństwa
- Formalności ślubne
- Kryzys małżeński - rozwód czy ratowanie małżeństwa?
- Każde trudne małżeństwo jest do uratowania...
| Sakramenty (katolickie, starokatolickie i prawosławne) | |
| Chrzest • Bierzmowanie • Eucharystia (Najświętszy Sakrament) • Pokuta • Namaszczenie chorych • Kapłaństwo • Małżeństwo | |
