Λουξεμβούργο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Groussherzogtum Lëtzebuerg
Grand-Duché de Luxembourg
Großherzogtum Luxemburg
Μέγα Δουκάτο του Λουξεμβούργου

(Σημαία) (Εθνόσημο)
Εθνικό Σύνθημα: Mir wëlle bleiwe wat mir sinn (Λουξεμβουργιανά: "Ευχόμαστε να παραμείνουμε αυτό που είμαστε")
Επίσημες Γλώσσες	Λουξεμβουργιανά, Γαλλικά, Γερμανικά
Πρωτεύουσα	Λουξεμβούργο
Μέγας Δούκας	Μέγας Δούκας Ερρίκος
Πρωθυπουργός	Ζαν-Κλωντ Ζυνκέ
Έκταση  - Ολική  - % νερό	Κατατάσσεται 176η 2.586 km² Αμελητέο
Πληθυσμός  - Ολικός (2005)  - Πυκνότητα	Κατατάσσεται 168η 465.000 469/km²
Ανεξαρτησία -Διακήρηξη -Επιβεβαίωση	1815 1839 & 1867
Ένταξη στην Ε.Ε.	25 Μαρτίου 1957
Νόμισμα	Ευρώ (EUR)
Ζώνη Ώρας -Θερινή ώρα	UTC+1 UTC +2
Εθνικός ύμνος	Ons Hémécht ("Η Πατρίδα Μας")
Internet TLD	.lu
Κώδικας κλήσεων	+352

Το Λουξεμβούργο είναι κράτος της δυτικής Ευρώπης που βρίσκεται ανάμεσα στο Βέλγιο,στη Γερμανία και στη Γαλλία.

Πίνακας περιεχομένων 1 Ιστορία 2 Φυσική Εξέταση 3 Οικονομία 4 Πολιτική εξέταση 5 Εξωτερικές Συνδέσεις

[Επεξεργασία] Ιστορία

Η περιοχή του Λουξεμβούργου κατακτήθηκε αρχικά από τους Ρωμαίους. Στη θέση της σημερινής πρωτεύουσας οι Ρωμαίοι είχαν χτίσει το φρούριο Luciliburgum, από το όνομα του οποίου προέρχεται και η ονομασία του σημερινού κράτους. Τον 9ο αι. προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Λοθαριγγίας (Λορένης) και το 963 έγινε κομητεία. Το 1354 έγινε δουκάτο. Υπαγόταν κατά διαστήματα στους Βουργουνδούς, τους Γάλλους, τους Ισπανούς και τελικά στους Ολλανδούς. Ύστερα από τη βελγική επανάσταση του 1830 το Λουξεμβούργο τέθηκε υπό τον έλεγχο των επαναστατών. Σύμφωνα με τη συνθήκη του 1831 ένα τμήμα της χώρας περιήλθε στη βελγική επικράτεια, ενώ το υπόλοιπο τμήμα, που συνιστά έκτοτε την επικράτεια του δουκάτου, αποδόθηκε στο ολλανδικό στέμμα με το δικαίωμα συμμετοχής στη γερμανική ομοσπονδία. Το 1867 ανακηρύχτηκε ουδέτερο κράτος παραμένοντας υπό ολλανδική επικυριαρχία έως το 1890, οπότε έγινε ανεξάρτητο κράτος με ηγεμόνα τον Αδόλφο του Νασάου. Το 1912 υπήρξε τροποποίηση του πολιτεύματος, ώστε η μοναρχία να μπορεί να εκπροσωπείται και από γυναίκες, προκειμένου να επιτραπεί η διαδοχή στη Μαρία Αδελαΐδα, τη μόνη απόγονο του οίκου των Νασάου. Κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους η χώρα καταλήφθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα.

Το Λουξεμβούργο υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (Ευρωπαϊκής Ένωσης) και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Το 1949 έγινε μέλος του ΝΑΤΟ αίροντας την παραδοσιακή ουδετερότητά του. Το 1964 παραιτήθηκε η μεγάλη δούκισσα Σαρλότ και μέγας δούκας της χώρας ορίστηκε ο πρίγκιπας Ζαν. Στις εκλογές του 1974 το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα έχασε την εξουσία, για πρώτη φορά μετά το 1919, και ανέλαβε ο συνασπισμός Δημοκρατικού και Σοσιαλιστικού Εργατικού κόμματος, με τον Γκαστόν Θορν στη θέση του πρωθυπουργού. Στις εκλογές του 1979 το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα επανήλθε στην εξουσία με αρχηγό το Βέρνερ, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού με το Δημοκρατικό κόμμα. Το 1984 ο Βέρνερ παραιτήθηκε και τον διαδέχτηκε ο Ζακ Σαντέρ ως ηγέτης του Χριστιανικού Σοσιαλιστικού κόμματος. Το 1992 η βουλή της χώρας επικύρωσε τη συνθήκη του Μάαστριχτ, η οποία επετεύχθη υπό τη λουξεμβουργιανή προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 1995 ο Σαντέρ παραιτήθηκε για να αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αντικαταστάθηκε στην ηγεσία του κόμματος από το Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Το 2000 ο μέγας δούκας Ζαν παραιτήθηκε και τον διαδέχεται ο γιος του πρίγκιπας Χένρι. Με την αντίθεση του Λουξεμβούργου στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 επιβεβαιώθηκε και ισχυροποιήθηκε η αφοσίωση της χώρας στην προοπτική του ομοσπονδιακού μετασχηματισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

[Επεξεργασία] Φυσική Εξέταση

Συνορεύει Α με τη Γερμανία, Ν με τη Γαλλία, Δ και Β με το Βέλγιο. Το έδαφος του δουκάτου διαιρείται σε δύο περιοχές: στο βόρειο τομέα (Έσλιγκ), που διασχίζεται από ένα τμήμα της οροσειράς των Αρδενών και χαρακτηρίζεται από βαθιές κοιλάδες και οροπέδια, και το νότιο (Γκούτλαντ), όπου βρίσκονται μεγάλες και γόνιμες εκτάσεις και κατοικεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Το 55% του Λουξεμβούργου είναι καλλιεργήσιμη γη και το 25% καλύπτεται από δασικές εκτάσεις. Μεγαλύτερος ποταμός είναι ο Μοζέλα, ο οποίος βρίσκεται στα ΝΑ σύνορα του Λουξεμβούργου με τη Γερμανία. Αξίζουν να αναφερθούν και ο ποταμός Σάουερ (Σιρ) με τους παραποτάμους του Αλζέτ και Ουρ. Στις όχθες του Αλζέτ είναι χτισμένη και η πρωτεύουσα του δουκάτου. Το κλίμα της χώρας είναι καθαρά ηπειρωτικό με πλούσιες βροχοπτώσεις.

[Επεξεργασία] Οικονομία

Η χώρα έχει το προνόμιο να διατηρεί το υψηλότερο στον κόσμο κατά κεφαλήν εισόδημα, ένα από τα καλύτερα παγκοσμίως συστήματα στοιχειώδους και επαγγελματικής εκπαίδευσης, παράλληλα με εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό ανεργιας. Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι το Λουξεμβούργο αποτέλεσε την πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπλήρωσε τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή της στη Νομισματική και Οικονομική Ένωση και την εισαγωγή του ευρώ.

Η οικονομία του Λουξεμβούργου βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, ενώ επιπλέον ένα μεγάλο ποσοστό της οικονομικής δραστηριότητας αφορά στον τραπεζικό τομέα, έναν από τους ισχυρούς πυλώνες στήριξης της ευημερίας του δουκάτου. Άλλη σημαντική οικονομική πρόσοδος προέρχεται από τα πλούσια σιδηρομεταλλεύματα που υπάρχουν στο υπέδαφός του. Τα κοιτάσματα αυτά τροφοδοτούν τις αναπτυγμένες βιομηχανίες, οι περισσότερες των οποίων βρίσκονται στην πρωτεύουσα της χώρας, το Λουξεμβούργο. Υπάρχουν βιομηχανίες μεταλλομηχανουργίας, τροφίμων, χημικών προϊόντων, καπνών κ.ά. Στη βιομηχανική περιοχή Ες σιρ Αλζέτ λειτουργούν πολλά εργοστάσια χαλυβουργίας. Σημαντικά εισοδήματα αποφέρει και η δασοεκμετάλλευση. Από τα γεωργικά προϊόντα σπουδαιότερα είναι τα δημητριακά, οι πατάτες, τα οπωρολαχανικά και τα εξαιρετικής ποιότητας κρασιά, όμως η συμμετοχή της γεωργίας στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν μειώνεται διαρκώς. Μια άλλη βασική πηγή εισοδήματος είναι και ο τουρισμός.

Η πρωτεύουσα του Λουξεμβούργου αποτελεί την έδρα πολλών διεθνών οικονομικών και πολιτικών οργανισμών, καθώς και μέρους των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Οικονομικής Ανάπτυξης).

[Επεξεργασία] Πολιτική εξέταση

Το Λουξεμβούργο είναι συνταγματικό Μεγάλο Δουκάτο με κληρονομική διαδοχή του στέμματος από τον οίκο του Νασάου. Η βουλή ασκεί τη νομοθετική εξουσία και τα μέλη της εκλέγονται για πέντε χρόνια με καθολική και άμεση ψηφοφορία. Την εκτελεστική εξουσία ασκεί η κυβέρνηση, η οποία είναι υπεύθυνη απέναντι στη βουλή. Οι κάτοικοι του δουκάτου στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι ρωμαιοκαθολικοί. Επίσημη γλώσσα του κράτους είναι η γαλλική, αλλά την καθομιλουμένη αποτελεί κυρίως μια γερμανική διάλεκτος, η οποία εκτός των γερμανικών χαρακτηρίζεται και από γαλλικά, ρομανικά και ολλανδικά γλωσσικά στοιχεία.

Περίπου το ένα τρίτο των κατοίκων είναι ξένοι, σε μεγάλο ποσοστό ιταλικής και πορτογαλικής καταγωγής, γεγονός που συνιστά έκφανση της οικονομικής ευρωστίας της χώρας.

Το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου διαιρείται σε 12 καντόνια. Πρωτεύουσα είναι το Λουξεμβούργο, στο οποίο σώζονται ένας καθεδρικός ναός του 17ου αι., τα δουκικά ανάκτορα (16ος και 17ος αι.) και οι οχυρώσεις της πόλης. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Ες σιρ Αλζέτ (25.200 κάτ.), η Ντιφερντάνζ/Ντίφερντάγκε (17.300 κάτ.), η Ντιντελάνζ/Ντίντελάγκε (17.100 κάτ.) και η Ζάνεμ (περ. 13.000 κάτ.).

[Επεξεργασία] Εξωτερικές Συνδέσεις

• Επισημη Ιστοσελίδα του Κρατους
• Επίσημη Ιστοσελίδα της Κυβέρνησης
• Εθνικό Γραφείο Τουρισμού του Λουξεμβούργου

Αυτό το άρθρο γεωγραφίας χρειάζεται επέκταση. Βοηθήστε τη Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το!