Roma

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Skrivet eo ar pennad-mañ e Peurunvan

Ar pennad-mañ n'eo ket peurechu c'hoazh ; ma fell deoc'h labourat warnañ deuit da welout ha lakait hoc'h ali e pajenn ar gaozeadenn.

**Roma**
Banniel Roma	Skoed-Ardamez Roma
Riez	Italia
Rannvro	Lazio
Kod post	00 100, 00121-00199
Kod pellgomz	(39) 6
Maer	Walter Veltroni
Gorread	1285 km²
Hed	12° 29′ R
Led	41° 54′N
Uhelder	keitat: 37m
Poblañs hep kontoù doubl	2 553 873 (2004)
Stankter	1 987/km²

Roma (italianeg Roma) a zo kêr-benn rannvro Lazio hag hini Italia. Emañ war ar stêr Tevere, dindan 22 km eus ar Mor Kreizdouar. Lesanvet eo Kêr war ar seizh menez (Aventino, Celio, Capitolio, Esquilino, Palatino, Quirinal ha Viminal) pe ar Gêr beurbadus. Aze emañ ar Sez santel (Sez sant Pêr), unan eus kêrioù-penn ar gristeniezh. Kêr-benn div riez eo eta. Sez Aozadur ar Boued hag ar Gounezerezh (ABG) eo ivez. Hervez ar vitologiezh roman e teufe anv ar gêr diwar hini he diazezer, Romulus. Bloaz mojennel an diazez a vije bet -753, deroù an deiziadur roman resisaet dre an dro-lavar latin ab Urbe condita, « adal diazez ar Gêr ». Diwar an arkeologiezh eo bet kavet e vije bet un unvanadur etre un nebeud kêriadennoù er mare-se. Aze eo bet ganet sez ur galloud divent en deus ledanaet e astenn war an darn-vuiañ eus Europa etre war-dro - 200 ha 476. Sellet ouzh Henroma, Republik roman hag Impalaeriezh roman.

Treuzet eo kêr gant ar stêr Tiber.

[kemmañ] Keoded ar Vatikan (ar Sez santel)

Abaoe 1922 ez eus ur Riez Keoded ar Vatikan (anv ofisiel) e-lec'h ma kaver ar melestradur riezel hag ar Sez santel (italianeg : la Santa Sede), hemañ sez melestradurel an Iliz katolik. Un enklozadur eztiriadel eo. Aze emañ ar pab, penn riek ha speredel an Iliz katolik roman ha e velestradurezh kreiz. E tiriad Keoded ar Vatikan e kaver un niver bras a savadurioù gant ur voger en-dro dezho oc'h enklozañ ivez Iliz-rouanez Sant-Pêr Romahag er-maez ar voger, plasenn sant-Pêr. Un nebeud savadurioù all e Roma a zo staget ouzh ar Vatikan (ar seizh iliz-rouanez pennañ, da skouer). N'eo ket iliz-rouanez Sant-Pêr-ar-Vatikan iliz-veur Roma met, iliz-rouanez Sant-Yann-al-Lateran.
Ar pirc'hirinaj e Roma a zo unan eus ar re bouezusañ evit ar gatoliked (gant hini Yeruzalem hag hini Santiago-de-Compostella. Priziet eo ober Tro ar seizh iliz, da lavaret eo Sant-Pêr-ar-Vatikan, Sant-Yann-al-Lateran, Santez Maria-ar-Vrasañ, Sant-Paol-er-maez-ar-mogerioù hag an teir iliz-rouanez vihanañ.

[kemmañ] Monumantoù roman

Skeudenn:Rome2 Landsat.jpg

Skeudenn-loarell kalon Kêr-Roma, tennet gant Landsat 7

E Roma e c'heller gwelout meur a vonumant (ilizoù e-leiz), meur a virdi ha meur a lec'h heverk. Gevellet eo gant Pariz, ar gêr muiañ gweladennet er bed ha goude e teu Roma gant 10 milion a weladennerien o tont enni bep bloaz. Amañ dindan e vez renablet ar monumantoù hag ar mirdioù pennañ.