ירושלים
פֿון װיקיפּעדיע
ירושלים | |
---|---|
באַפֿעלקערונג | 706,000 |
גרײס | 123 קװאַדראַ-טקילאָמעטערס |
אַרױסרײד | יערושעלײַעם |
ירושלים (עבֿרית: יְרוּשָׁלַיִם, אַראַביש: القدس) איז די אָפֿיציעלע הױפּטשטאָט פֿון מדינת ישׂראל, דער צענטער פֿון דעם ייִדישן פֿאָלק, נאָך פֿון גאר אַמאָליקע צײַטן. די שטאָט איז פֿאַרהײליקט, אױף די דרײַ מאָנאָטעיִסטישע, רעליגיעזע גלױבנס: די ייִדישע, די איסלאַמישע, און דער קריסטלעכער גלױבן. דאָס צענטראַלישקײט פֿון די שטאָט, פֿאַר אַלע גלױבנס, האָט געברענגט אַ סך קריגערײַען ו װעלט־מלחמות צװישן זײ, ביז דעם הײַנטיקן טאָג.
די שטאָט פֿון ירושלים געפֿונט זיך אויף די "יהודה- בערג" צווישן דעם "מערב- ים" (הים התיכון) און דעם "זאַלץ- ים" (ים המלח) אין אַ הויך פֿון אַ 650 - 840 מעטער איבערן "מערב- ים" די שטאָט געפֿונט זיך אין די עקזײַט פֿון "מדבר-יהודה".
די צאָל פֿון די רעגנס איז 600 מילימעטר אין אַ ווינטער-צײַט. דער זומער איז הייס און טרוקן. דער ווינטער איז קאַלט און אַ רעגנדיקער. אָפֿטמאָל שנייט אויף אַ פּאָר טעג אין ווינטער. די צאָל פֿון די פֿײַכטקייט איז ארום 60% .
ריכטיק אויף סעפּטעמבער 2003, איז דאָ אין ירושלים 688,900 בירגער. די בירגערשאַפֿט מערטזיך, אין אַ צאָל פֿון 1.7 פּראָצענט אַ יאָר. די בירגער פון ירושלים זײַנען צומישט : צווישן %68.8 וואָס זײַנען ײִדן. 30.4% זײַנען מאָסלעמישער אַראַבער. 1.8% זײַנען קריסטלעכער אַראַבער. די פּראָפּאָרציאָנעלקייט צווישן מענער און פֿרויען איז : 1015 פֿרויען, צו 1000 מענער.
דער בירגערמײַסטער איז היינט אורי לופליאנסקי, פֿון די "יהדות התורה" פּאַרטיי.
[בעאַרבעטן] אין די היסטאריע
ירושלים איז צום ערשטן באשטימט געווארן אלץ הויפטשטאט אין יאר ב'תש"ן דורך דוד המלך נאך וואס ער האט געמאכט א בונד מיט די עשרת השבטים אין חברון.
ערשטע אַרטיקל: ישׂראל |
געשיכטע פֿון ישׂראל |
---|
ציוניסם צײַטפּלאַן פֿון ציוניסם |
עליה צײַטפּלאַן פֿון עליה |
הרצל · Sykes-Picot |
באַלפֿור דעקלאַראַציע · מאַנדאַט |
כ"ט בנובמבר |
זעלבשטענדיקייט דעקלאַראַציע |
ארץ ישׂראל |
Geography |
Districts · שטאַדט · Transport |
ירושלים · תּל־אָבֿיבֿ · יפֿו |
Economy |
Science & Tech. · Companies |
Universities · Entrepreneurs |
Demographics · Culture |
ייִדישקײט; · Israeli Arabs · קיבוץ |
Music · Archaeology |
Writers · Famous Israelis |
Parties · Elections · Knesset |
Prime Minister · President |
Law of Return · Halakha |
Foreign relations · UN |
Israeli Security Forces |
המוסד · שירות הביטחון הכללי · אמ"ן |
סיירת · ימ"ם · מג"ב · מצ"ח |
Arab-Israeli conflict |
1948 War · 1949 Armistice |
1956 War · 1967 War |
1970 War · 1973 War |
1978 War · 1982 War |
Arab League · Camp David |
Treaties with: מיצרײַיִם / יאַרדן |
Peace camp · Peace proposals |
Israeli-Palestinian conflict |
Israeli-Palestinian timeline |
First Intifada · Second Intifada |
Unilateral Disengagement |
The Peace Process |
אלע פרומע אידישע געגענטער ווי עס זענען צושפרייט די היינטיגע אידישע באפעלקערונג איבער דער גארער וועלט. (ביטע אויסשטעלן לויטן גרויסקייט)
וויליאמסבורג • פלעטבוש • ירושלים • פייוו טאונס • בני ברק • בארא פארק • מעלבוירן • פוירט • קרית יואל • מאנסי • ניי סקווירא • מוסקעווע • ביתר • קווינס • בית שמש • קרוין הייטס • יהאנוסבורג • מילאן • רוים • סטעמפערד היל • גאלדערס גרין • עדזשווער •קליוולאנד • סידני • לאוער איסט סייד • לעיקוואד • דיעל • טינעק • ריווערדעיל • פאר ראקעוועי • בעיסוואטער • פארעסט הילס • זיטומער • סידעהוירסט • וואדמיר • מאדריד • פאריז • מארסעלס • סארסעל • פראג • בודאפעסט • ווארשע • סיאטעל • וואדמיר • מאדריד • שטראסבורג • פאריז • מארסעלס • סארסעל • אפער וועסט סייד • טינעק • באסטאן • לאס אנזשעלעס • קיעוו • דיטרויט • באלטימאר • אנטווערפן • וויען • סי געיט