วิกิพีเดีย:หลักการตั้งชื่อบทความ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หลักการตั้งชื่อหัวข้อ เป็นการรวบรวมแนวทางในการตั้งชื่อบทความที่เหมาะสม
พึงนึกเสมอว่า หลักการตั้งชื่อนี้เป็นแนวทางในการตั้งชื่อเพื่อให้ชื่อบทความง่ายต่อการเข้าใจ ซึ่งไม่ใช่กฎเหล็ก โดยเมื่อวิกิพีเดียโตได้ระดับหนึ่ง ข้อแนะนำต่างๆ ที่ไม่เป็นที่นิยม อาจจะลดหายไป เมื่อมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการตั้งชื่อ ให้ตั้งตามบทความต่อไปนี้
สารบัญ |
[แก้] หลักการทั่วไป
[แก้] ชื่อหัวข้อควรเป็นคำนาม
ใช้ชื่อบทความเป็นคำนาม สำหรับคำกริยาหรือคำคุณศัพท์อื่นๆ ให้ใส่ "การ" หรือ "ความ" ตามความเหมาะสม
[แก้] ชื่อหัวข้อควรเป็นอักษรไทย
ใช้ชื่อเป็นภาษาไทย สำหรับภาษาอื่น ถ้าคำที่มีการบัญญัติศัพท์แล้วใช้ตามชื่อที่ได้กำหนด
- ใช้ ไมโครซอฟท์ แทนที่ Microsoft
สำหรับคำที่ยังไม่มีการบัญญัติให้เขียนทับศัพท์ ตามหลักการเขียนคำทับศัพท์ หรือเขียน คำว่า
{{บทความชื่อภาษาอังกฤษ}}
พร้อมเครื่องหมายปีกกา ไว้ที่บรรทัดแรกของบทความ เพื่อให้ผู้อื่นช่วยหาคำทับศัพท์ที่เหมาะสม
[แก้] วิสามานยนาม
วิสามานยนาม หรือชื่อเฉพาะ เช่น ชื่อเครื่องหมายการค้า ชื่อภาพยนตร์ ชื่อหนังสือ และชื่อเฉพาะอื่น ๆ ให้คงชื่อและตัวสะกดตามต้นฉบับ แม้ว่าจะขัดกับนโยบายอื่น
- ใช้ ขายดวงดาว (หนังสือ) แทนที่ การขายดวงดาว
[แก้] การใช้เครื่องหมายในชื่อบทความ
พยายามหลีกเลี่ยงการใช้ วงเล็บ หรือเครื่องหมายอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวกับชื่อบทความ ถ้าไม่จำเป็น
- ถ้าคำมีความหมายเดียว ให้ใช้ บัว แทนที่จะเป็น บัว (พรรณไม้)
- ใช้ เนื้อเรื่องของ ฮันเตอร์ x ฮันเตอร์ แทนที่ ฮันเตอร์ x ฮันเตอร์ (เนื้อเรื่อง)
- ใช้ โคลว์การ์ด แทนที่ การ์ดแค๊ปเตอร์ซากุระ:โคลว์การ์ด
การใช้วงเล็บ ใช้ต่อเมื่อป้องกันการสับสน บาท (สกุลเงิน) กับ บาท (ร้อยกรอง) และในการเขียนให้เว้นวรรคระหว่างคำและวงเล็บ เช่น บาท (สกุลเงิน) ไม่ใช่ บาท(สกุลเงิน)
[แก้] ตั้งชื่อให้สั้นกระชับ
พยายามตั้งชื่อให้กระชับและได้ใจความ
- ใช้ คอมพิวเตอร์ แทนที่ สมองกลสำหรับการประมวลผล
[แก้] การเว้นวรรคระหว่างคำทับศัพท์จากภาษาอังกฤษ
ถ้าเป็นคำเดียวกันหลายพยางค์ของคำภาษาอังกฤษให้เขียนติดกันไม่เว้นวรรค เช่น เซาท์พาร์ก (South Park) วินโดวส์วิสตา (Windows Vista)
ยกเว้นอาจจะทำการเว้นวรรคระหว่างชื่อเจ้าของผลิตภัณฑ์ และรุ่นผลิตภัณฑ์ เพื่อแยกให้เห็นชื่อเด่นชัด เช่น ไมโครซอฟท์ วินโดวส์, มอซิลลา ไฟร์ฟอกซ์, ฮอนด้า แอคคอร์ด, โตโยต้า เซลิก้า
[แก้] ชื่อบุคคล
หลักการทั่วไปคือให้ใช้ชื่อที่เป็นที่รู้จักมากที่สุด โดยไม่ต้องมีคำนำหน้าชื่อ รวมทั้ง นาย/นาง/นางสาว ยศ ตำแหน่งวิชาการ สำหรับชื่อนักเขียน ถ้าชื่อนามปากกานิยมกว่า ให้ใช้ชื่อนามปากกา
- ใช้ ทักษิณ ชินวัตร แทนที่ พันตำรวจโท ดร. ทักษิณ ชินวัตร
- ใช้ ศรีบูรพา แทนที่ กุหลาบ สายประดิษฐ์
[แก้] ชื่อที่มีจุดหลังชื่อ
ชื่อที่มีจุดหลังชื่อ ให้เว้นวรรคหนึ่งครั้ง
- ใช้ ป. อินทรปาลิต แทนที่ ป.อินทรปาลิต
- จอร์จ เอช. ดับเบิลยู. บุช
[แก้] ชื่อบุคคลจากภาษาอังกฤษที่ใช้ชื่อต้นตามด้วยนามสกุล
- ในห้วข้อให้เขียนทับศัพท์ โดยเว้นวรรคระหว่างชื่อและนามสกุล ส่วนในบทความให้เขียนชื่อเดิมในวงเล็บ เช่น
- อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ (Albert Einstein) นักฟิสิกส์ทฤษฎี ชาวเยอรมันที่มีสัญชาติสวิสและอเมริกัน
- สำหรับการเขียนคำทับศัพท์ ให้อ้างอิงการทับศัพท์จากบทความ การเขียนคำทับศัพท์
[แก้] ชื่อบุคคลจีน และเกาหลี ที่นามสกุลนำหน้า
ให้เขียนตามชื่อต้นฉบับเดิมคือ นามสกุลตามด้วยชื่อเช่น โจว เหวินฟะ
[แก้] ชื่อบุคคลญี่ปุ่น ที่นามสกุลนำหน้า
- ดูเพิ่มได้ที่ วิกิพีเดีย:ภาษาญี่ปุ่น
ชื่อบุคคลญี่ปุ่นในภาษาญี่ปุ่นปัจจุบันนิยมเขียนนามสกุลนำหน้าชื่อซึ่งตรงข้ามกับภาษาไทย แต่ในประเทศไทยที่ปรากฏตามเอกสารราชการและหนังสือต่างๆ นิยมเขียนชื่อนำหน้านามสกุล และเพื่อป้องกันการสับสนให้เขียนชื่อภาษาญี่ปุ่นและคำอ่านเป็นโรมะจิในวงเล็บต่อท้าย ยกเว้นชื่อตัวละครในการ์ตูนหรือวรรณกรรมให้ใช้ชื่อเดิม เพื่อใช้ในการอ้างอิง และความสละสลวยของบทความเดิมรวมถึงชื่อในทางประวัติศาสตร์ ตัวอย่างเช่น
- ชื่อบุคคลจริง ให้เขียน ชื่อ นำหน้านามสกุล และวงเล็บชื่อภาษาญี่ปุ่นพร้อมทั้งคำอ่าน เช่น จุนอิชิโร โคะอิซุมิ （「小泉 純一郎」 Ko'izumi Jun'ichirō?）
- ชื่อตัวละครเขียนอ้างอิงตามต้นฉบับ โดยตัวละครญี่ปุ่นมักจะเป็นชื่อนำหน้านามสกุล เช่น อุจิวะ ซาสึเกะ （「後に抜け忍」 Uchiha Sasuke?） และตัวละครจากประเทศอื่นมักจะเป็นนามสกุลนำหน้าชื่อเช่น เนกิ สปริงฟีลด์ （「ネギ・スプリングフィールド」 Negi Supringufīrudo — ทับศัพท์จาก Negi Springfield?）
- ชื่อในทางประวัติศาสตร์เขียนตามต้นฉบับเพื่อประโยชน์ในการอ้างอิง เช่น อิชิคาวา โกเอมอน （「石川五右衛門」 Ishikawa Gôemon?）
[แก้] ชื่อยศ หรือ ตำแหน่งโบราณ
(ยังไม่มีนโยบายที่แน่นอน ดูเพิ่มในหน้า พูดคุย:วิกิพีเดีย:หลักการตั้งชื่อบทความ)
[แก้] ชื่อปี
การเขียนปีศักราช ให้ใช้ปีพุทธศักราชเป็นหลัก และใช้ตัวเลขอารบิกโดยเขียนในรูปแบบ — พ.ศ. 2547 — โดยเว้นวรรคระหว่าง พ.ศ. และ ตัวเลข
ส่วนในบทความ ถ้าเป็นหัวข้อเกี่ยวกับโลกตะวันตก ที่การอ้างอิงปีคริสต์ศักราชจะทำให้เข้าใจหัวข้อได้ง่ายกว่า ให้ใช้ปีพุทธศักราชแล้วกำกับตามท้ายด้วยปีคริสต์ศักราชในวงเล็บ — พ.ศ. 2547 (ค.ศ. 2004)
สำหรับ ปีก่อนที่ประเทศไทยใช้ วัน 13 เมษายน เป็นวันปีใหม่ จำนวนปีจะต่างกัน 542 และ 543 ปี กับคริสต์ศักราช รวมถึงช่วงปีก่อนหน้าที่ไทยใช้ปฏิทินอ้างอิงตามพระจันทร์ ดูเพิ่มที่ วิกิพีเดีย:โครงการวันและปีอ้างอิง
