Gjeni
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
Geni është nje cope e molekules se acidit dezoksiribonukleik (ADN-se), që mban informacionet themelore të krijimit të një acidi ribonukleik (ARN). Genet jane njesite e trashegimise ne organizmat e gjalla. Genet jane te koduara ne lendet genetike te organizmave (zakonisht ADN dhe ARN), dhe kontrollojne zhvillimin trupor dhe sjelljen e organizmave. Gjate riprodhimit, lenda genetike kalon nga prind-i (erit) tek fëmia. Lenda genetike mund te kaloje midis individesh jo te aferm (p.sh. nepermjet ndërçimit dhe vireve). Genet kodojne informacionet e duhura per ndertimin e lendeve kimike (proteinat etj.) te nevojshme funksionimin e organizmave.
Fjala "gen" u vendos ne vitin 1909 nga botanisti danez Vilhelm Johansen per njesine themelore trupore dhe funksionale te trashegimise. Fjala gen rrjedh nga emertimet e Hugo de Vries, qe rrjedh nga na e saj nga fjala pangeneze te cilen e krijoi Darvini ne vitin 1868. Fjala pangeneze perbehet nga fjalet greke pan (parashtese qe do te thote "mbare", "krejt") dhe genesis ("lindje") ose genos ("prejardhje").
Tabela e përmbajtjeve |