Tu-144
Z Wikipedii
| Tu-144 | |
 |
|
| Dane podstawowe | |
| Państwo | ZSRR |
| Wytwórnia | Tupolew |
| Typ | Samolot pasażerski |
| Załoga | 3 |
| Historia | |
| Data oblotu | 31 grudnia 1968 |
| Dane techniczne | |
| Wymiary | |
| Długość | 65,50 m |
| Szerokość kadłuba | 28,80 m |
| Wysokość | 10,50 m |
| Powierzchnia nośna | 438,0 m² |
| Masa | |
| Własna | 85 000 kg |
| Startowa | 180 000 kg |
| Paliwa | 70 000 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość max. | 2,35 Ma (2 800 km/h) |
| Prędkość przelotowa | 2,16 Ma (2 300 km/h) |
| Pułap | 18 000 m |
| Zasięg | 6 500 km |
| Dane operacyjne | |
| Liczba miejsc | |
| 120-140 | |
| Użytkownicy | |
| Aerofłot | |
| Rzuty | |
 |
|
Tu-144 - naddźwiękowy samolot pasażerski skonstruowany przez radzieckie biuro Tupolew kierowane przez Andrieja Nikołajewicza Tupolewa.
Zachodnie media nazwały samolot Konkordski, z powodu podobieństwa tego samolotu do Concorda.
Pierwszy prototyp wystartował 31 grudnia 1968 pod Moskwą, dwa miesiące przed Concordem. Tu-144 pierwszy też przełamał barierę dźwięku 5 czerwca 1969, a 15 lipca 1969 został pierwszym komercyjnym transportowcem który przekroczył 2 Machy.
Uważa się, że produkcja Tu-144 była oparta na szpiegostwie przemysłowym dokonywanym we francuskiej firmie Aérospatiale w której był produkowany Concorde. Były przypuszczenia, że skradzione plany pozwoliły radzieckim inżynierom na przyśpieszenie prac nad własnym samolotem, którego projekt oparli na planach Concorda. Jest to jednak mało prawdopodobne, jeśli już to skradzione dane dotyczyły raczej ogólnych założeń, osiągów i wielkości, a nie ścisłych rozwiązań konstrukcyjnych. Pośpiech związany z pierwszeństwem oblotu (przed Concorde) sprawił, iż maszynę trapiły do końca nie usunięte usterki i poważne awarie. Było to przyczyną wielu przymusowych lądowań, co w oficjalnej prasie przedkładano na "kurtuazyjną wizytę" (np. w Warszawie w 1971 roku). Dochodziło m.inn do pękania skrzydła i utraty paliwa w locie, rozliczne były awarie silników.
3 czerwca 1973 podczas pokazów lotniczych (Paris Air Show) doszło do katastrofy jednego z prototypów samolotu. Do dnia dzisiejszego nie są znane konkretne przyczyny tego zdarzenia. Prawdopodobnie samolot wleciał w smugę gazów spalinowych francuskiego myśliwca, który go fotografował.
Pierwszy Tu-144S wszedł do służby 26 grudnia 1975 przewożąc ładunki i pocztę. Loty pasażerskie rozpoczął w grudniu 1977. W czerwcu 1979 do służby weszła nowa wersja samolotu - Tu-144D, która miała m.in. udoskonalone silniki; ich mniejsze zużycie paliwa pozwalała wydłużyć zasięg samolotu.
Zawodność i awaryjność tych maszyn, ogromne koszty lotu związane z b.dużym zużyciem paliwa i dużym nakładem obsługi naziemnej spowodowały, iż maszyna dość szybko i bez rozgłosu została wycofana z eksploatacji. Była używana rejsowo na trasie Moskwa-Ałma-Ata.
Ogółem wyprodukowano 16 samolotów: jeden prototyp, jeden przedprodukcyjny, dziewięć Tu-144S oraz pięć Tu-144D.
W 1997 roku przy współfinansowaniu NASA powstała maszyna doświadczalna Tu-145, będąca kopią Tu-144. Maszyna odbyła kilkadziesiąt lotów, głównie z misjami badawczymi w zakresie materiałoznawstwa. Samolot jest obecnie sprawny technicznie i operacyjny, nie odbywa jednak żadnych lotów komercyjnych.
