Szałwia wieszcza

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Szałwia wieszcza

Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Podgromada	Magnoliophytina
Klasa	Rosopsida
Podklasa	jasnotowe
Nadrząd	Lamianae
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	szałwia
Gatunek	szałwia wieszcza
Nazwa systematyczna
Salvia divinorum Epling & Jativa

Szałwia wieszcza (sz. prorocza, boska szałwia, sz. czarownika) (Salvia divinorum Epling & Jativa 1962) - gatunek byliny z rodziny jasnotowatych. Występuje endemicznie w Sierra Mazateca w Meksyku na wysokościach 300 - 1800 m n.p.m.

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój: Roślina osiągająca 0,5 - 1,5 m wysokości (podczas wegetacji), a podczas kwitnienia wypuszcza pęd płonny zakończony kwiatostanem, osiągający 3 m.

Sadzonka

Łodyga: Kwadratowa, krucha, półprzezroczysta, pusta w środku. Przy potarciu wydziela charakterystyczny zapach.
Liście: Naprzemianległe, eliptyczne z ostym końcem, o nieregularnych brzegach, osiągające do 30 cm długości i 10 cm szerokości. W dotyku aksamitne, w smaku bardzo gorzkie.
Kwiaty: Zebrane po 3 do 12 w kwiatostany, purpurowobiałe, bądź niebieskobiałe. Roślina kwitnie rzadko, od października do czerwca. Rozmnażana przez "szczepki", w warunkach naturalnych nigdy nie wytwarza nasion.
Biotop: Poszycie lasu.

[edytuj] Zastosowanie

Uprawiana przez szamanów szczepu Mazatec w celach obrzędowych. Sadzona zazwyczaj w poszyciu lasu przy rwących strumieniach. W ostatnich latach uprawiana również w innych częściach świata ze względu na potwierdzone działanie psychoaktywne (redukcja serotoniny). Stanowi również obiekt badań z dziedziny psychiatrii, gdyż wykazuje bardzo silne dzialanie antydepresyjne przy braku stwierdzonych do tej pory efektów ubocznych.

[edytuj] Skład chemiczny

Jej główny składnik aktywny to salvinorin A, poza tym zawiera jeszcze salvinorin B i salvinorin C.

[edytuj] Historia

Pierwszy opis tej rośliny w zachodniej literaturze został sporządzony przez szwedzkiego antropologa Jean Basseta w 1939. Badał on grzyby psylocybinowe w otoczeniu Mazateków i jako pierwszy zanotował używanie przez nich szałwii na uroczystościach religijnych.

Dokładniejsze informacje o szałwii zanotował Gordon Wasson i Albert Hofmann podczas podróży do Meksyku. Zdobyli materiał roślinny, który zidentyfikowano jako nowy gatunek, mianowicie Salvia divinorium. Gordon Wasson jako pierwszy biały człowiek zażył szałwię podczas obrzędu w 1961 roku. Mazatecka szamanka przygotowała mu napój, wyciskając do wody sok ze świeżych liści. Efekty opisał jako "tańczące kolory w wyrafinowanych trójwymiarowych wzorach".

Pół grama dziesięciokrotnego ekstraktu Salvii

[edytuj] Działanie psychoaktywne

Szałwia była używana przez Mazateków gdy nie było innych środków (grzybów halucynogennych lub powoju). Przed zbiorami szamani klęczą i odprawiają modły po czym ostrożnie zbierają liście aby ich nie uszkodzić. Rytuały Mazateków odbywały się w nocy w ciszy, co jest bardzo ważne przy użyciu szałwii ze względu na bardzo silne działanie psychodeliczne. Średnią dawkę stanowi wg A. Hoffmana 4-12 dużych świeżych liści. Dwa razy większa dawka przepisywana jest dla currandero, szamanów. Liście były podawane zawsze parami, rozgryzane i połykane. Drugą metodą było wyciśnięcie z nich soku. Żucie trwało zazwyczaj około 30 minut i choć liście były później połykane, większość efektów bierze się z salvinorinu A wchłoniętego przez ścianki jamy ustnej. Liście szałwii mają bardzo gorzki smak. Szamani Mazateccy nie mają takiego szacunku dla szałwii, jak dla grzybów psylocybinowych. Prawdopodobnie dlatego, że nie potrafili w pełni wykorzystać tej rośliny (spożywanie doustne powoduje znacznie słabsze efekty niz palenie). Gordon Wasson sugerował, że szałwia znana była też aztekom jako "pipiltzintzintli".

W środowiskach eksperymentujących z narkotykami psychodelicznymi szałwia zaczęła pojawiać się około roku 1990, kiedy suszone liście oraz ekstrakty z nich pojawiły się w sprzedaży przez Internet. Do tej pory w większości państw szałwia, ani w niej zawarta substancja psychoaktywna (salvinorin A) nie są na liście zakazanych substancji odurzających.

W Australii szałwia znajduje się na liście nielegalnych środków. W USA (gdzie osiąga największy rynek zbytu) i Włoszech jest legalna.