Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Rząd Tymczasowy RP został powołany przez KRN 31 grudnia 1944 roku w miejsce PKWN. Przemiana miała znaczny ciężar gatunkowy. Polscy komuniści działający pod patronatem ZSRR oficjalnie powołali swój własny rząd, niezależny od emigracyjnego rządu londyńskiego i przejmujacy władzę nad zajmowanymi przez Armię Czerwoną ziemiami polskimi leżącymi na zachód od Linii Curzona.

Premierem Rządu Tymczasowego został dotychczasowy przewodniczący PKWN - Edward Osóbka-Morawski (kierował również sprawami zagranicznymi); wicepremierami zostali Władysław Gomułka z PPR i Stanisław Janusz z koncesjonowanego SL; ministrem obrony narodowej został generał Michał Rola-Żymierski, zaś ministrem bezpieczeństwa publicznego Stanisław Radkiewicz. Rząd został oficjalnie uznany przez ZSRR,Czechosłowację i Jugosławię oraz wymienił przedstawicieli z Francją. 1 lutego 1945 roku rząd przeniósł się z Lublina do Warszawy.

Komuniści podkreślali, że Rząd Tymczasowy ma charakter koalicyjny, była to jednakże mistyfikacja, ponieważ kluczowe resorty były kontrolowane przez komunistów. Specjalnym nadzorcą Rządu Tymczasowego ze strony władz radzieckich został gen. Iwan Sierow.

Powołanie Rządu Tymczasowego przyjęto na Zachodzie bez złudzeń. Rząd londyński wydał deklarację, w której stwierdzono, że ZSRR dokonał "zamachu na suwerenne prawa narodu polskiego". Protesty przeciwko postępującemu zniewoleniu Polski przez ZSRR wyrazili zarówno Winston Churchill, jak i Franklin Delano Roosevelt, a przede wszystkim opinia publiczna Anglii i Stanów Zjednoczonych.W ramach tych protestów Churchilla i Roosvelta na konferencji jałtańskiej w lutym 1945 roku Wielka Trójka ustaliła że nowy rząd Polski powstanie przez uzupełnienie składu Rządu Tymczasowego,poprzez wprowadzenie do niego Polaków z kraju i zagranicy-całkowicie przemilczano istnienie rządu emigracyjnego.Rżąd emigracyjny zareagował oświadczeniem że "Jałta nie obowiązuje narodu polskiego". Do maja 1945 roku rząd ustanowił swoją administrację na całym powojennym terytorium Polski z wyjątkiem Szczecina.

Do lipca 1945 r. rywalizacja pomiędzy dwiema namiastkami polskiego parlamentu: prokomunistycznym KRN oraz powiązanej z rządem londyńskim pozostającej nadal w konspiracji RJN, a także pomiędzy sprawującym władzę w Polsce przy wsparciu ZSRR Rządem Tymczasowym RP oraz legalnym rządem londyńskim.

28 czerwca RTRP przekształcił się w Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, TRJN poprzez wprowadzenie do niego 5 opozycyjnych ministrów,którzy objeli drugorzędne resorty z wicepremierem i ministrem rolnictwa Stanisławem Mikołajczykiem na czele.

[edytuj] Skład rządu

Edward Osóbka-Morawski (PPS) – prezes Rady Ministrów, minister spraw zagranicznych
Władysław Gomułka (PPR) – I wiceprezes Rady Ministrów
Stanisław Janusz (SL) – II wiceprezes Rady Ministrów
Józef Maślanka (SL) – minister administracji publicznej
Teodor Piotrowski (PPS) – minister aprowizacji i handlu
Stanisław Radkiewicz (PPR) – minister bezpieczeństwa publicznego
Stefan Matuszewski (PPS) – minister informacji i propagandy
Jan Rabanowski (SD) – minister komunikacji
Wincenty Rzymowski (SD) – minister kultury i sztuki
gen. broni Michał Żymierski – minister obrony narodowej
Stanisław Skrzeszewski (PPR) – minister oświaty
Tadeusz Kapeliński (SL) – minister poczt i telegrafów
Wiktor Trojanowski (PPS) – minister pracy, opieki społecznej i zdrowia
Hilary Minc (PPR) – minister przemysłu
Edward Bertold (SL) – minister rolnictwa i reform rolnych
Konstanty Dąbrowski (PPS) – minister skarbu
Edmund Zalewski (SL) – minister sprawiedliwości

[edytuj] Zmiany w rządzie

1 kwietnia 1945 r.:
- Józef Maślanka odwołany ze stanowiska ministra administracji publicznej.
7 kwietnia 1945 r.:
- Teodor Piotrowski odwołany ze stanowiska ministra aprowizacji i handlu.
- Edward Ochab (PPR) powołany na ministra administracji publicznej (dotychczas podsekretarz stanu w ministerstwie),
- Jerzy Sztachelski (PPR) powołany na ministra aprowizacji i handlu (dotychczas wojewoda białostocki).
11 kwietnia 1945 r.:
- Przekształcenie Ministerstwa Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia w Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej – minister Wiktor Trojanowski, oraz Ministerstwo Zdrowia – minister Franciszek Litwin (SL).
2 maja 1945 r.:
- E. Osóbka-Morawski odwołany ze stanowiska ministra spraw zagranicznych,
- W. Rzymowski odwołany ze stanowiska ministra kultury i sztuki,
- E. Zalewski odwołany ze stanowiska ministra sprawiedliwości,
- Edmund Zalewski powołany na ministra kultury i sztuki,
- Wincenty Rzymowski powołany na ministra spraw zagranicznych,
- Henryk Świątkowski (PPS) powołany na ministra sprawiedliwości.
24 maja 1945 r.:
- Utworzenie ministerstwa odbudowy – ministrem został prof. Michał Kaczorowski (PPS).

[edytuj] Zobacz też

Składy rządów polskich

Premierzy Księstwa Warszawskiego (1807-1813)

Komisja Rządząca Stanisława Małachowskiego • Rząd Stanisława Małachowskiego • Rząd Ludwika Szymona Gutakowskiego • Rząd Stanisława Kostki Potockiego

Premierzy Królestwa Polskiego (1916-1918)

Rząd Jana Kucharzewskiego • Prowizorium rządowe Antoniego Ponikowskiego • Rząd Jana Kantego Steczkowskiego • Rząd Józefa Świeżyńskiego • Prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego

Premier Republiki Polskiej (lubelskiej) (1918)

Rząd Ignacego Daszyńskiego

Premierzy II Rzeczypospolitej (1918-1939)

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego • Rząd Ignacego Jana Paderewskiego • Rząd Leopolda Skulskiego • Rząd Władysława Grabskiego (1) • Rząd Wincentego Witosa (1) • Rząd Antoniego Ponikowskiego (1) • Rząd Antoniego Ponikowskiego (2) • Rząd Artura Śliwińskiego • Rząd Juliana Ignacego Nowaka • Rząd Władysława Sikorskiego (1) • Rząd Wincentego Witosa (2) • Rząd Władysława Grabskiego (2) • Rząd Aleksandra Skrzyńskiego • Rząd Wincentego Witosa (3) • Rząd Kazimierza Bartla (1) • Rząd Kazimierza Bartla (2) • Rząd Kazimierza Bartla (3) • Rząd Józefa Piłsudskiego (1) • Rząd Kazimierza Bartla (4) • Rząd Kazimierza Świtalskiego • Rząd Kazimierza Bartla (5) • Rząd Walerego Sławka (1) • Rząd Józefa Piłsudskiego (2) • Rząd Walerego Sławka (2) • Rząd Aleksandra Prystora • Rząd Janusza Jędrzejewicza • Rząd Leona Kozłowskiego • Rząd Walerego Sławka (3) • Rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego • Rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego

Premierzy Polski na Uchodźstwie (1939-1990)

Rząd Władysława Sikorskiego (2) • Rząd Władysława Sikorskiego (3) • Rząd Stanisława Mikołajczyka • Rząd Tomasza Arciszewskiego • Rząd Tadeusza Komorowskiego • Rząd Tadeusza Tomaszewskiego • Rząd Romana Odzierzyńskiego • Rząd Jerzego Hryniewskiego • Rząd Stanisława Mackiewicza • Rząd Hugona Hanke • Pierwszy rząd Antoniego Pająka • Drugi rząd Antoniego Pająka • Pierwszy rząd Aleksandra Zawiszy (1) • Drugi rząd Aleksandra Zawiszy (2) • Trzeci rząd Aleksandra Zawiszy(3) • Rząd Zygmunta Muchniewskiego • Pierwszy rząd Alfreda Urbańskiego (1) • Drugi rząd Alfreda Urbańskiego (2) • Pierwszy rząd Kazimierza Sabbata (1) • Drugi rząd Kazimierza Sabbata (2) • Trzeci rząd Kazimierza Sabbata (3) • Czwarty rząd Kazimierza Sabbata (4) • Pierwszy rząd Edwarda Szczepanika (1) • Drugi rząd Edwarda Szczepanika (2)

Premierzy Wolnej Polski na Wychodźstwie (1972-1990)

Rząd Sergiusza Ursyn-Szantyra • Rząd Zenona Janasiaka • Rząd Ryszarda Józefa Zawiszy • Rząd Stanisława Zięby • Rząd Jana Zygmunta Sobolewskiego • Rząd Jana Libronta • Rząd Jana Alfreda Chanerley-Łokcikowskiego

Premierzy Polski Ludowej (1944-1989)

Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego (PKWN) • Tymczasowy Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego • Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej Edwarda Osóbki-Morawskiego Rząd Józefa Cyrankiewicza (1) • Rząd Bolesława Bieruta • Rząd Józefa Cyrankiewicza (2) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (3) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (4) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (5) • Rząd Piotra Jaroszewicza (1) • Rząd Piotra Jaroszewicza (2) • Rząd Edwarda Babiucha • Rząd Józefa Pińkowskiego • Rząd Wojciecha Jaruzelskiego • Rząd Zbigniewa Messnera • Rząd Mieczysława Rakowskiego • Rząd Czesława Kiszczaka • Rząd Tadeusza Mazowieckiego