Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego, PKWN – tymczasowy organ władzy wykonawczej w Polsce, powołany w Moskwie. 22 lipca 1944 roku poinformowano, że PKWN powstał w Chełmie. W rzeczywistości pierwsi członkowie PKWN dotarli do Chełma dopiero 27 lipca. Do PKWN weszli działacze KRN, Związku Patriotów Polskich, Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego, Polskiej Partii Robotniczej, a także bez formalnej afiliacji politycznej.

Przewodniczącym PKWN został Edward Osóbka-Morawski (PPS), jego zastępcami Wanda Wasilewska (ZPP) i Andrzej Witos (SL "Wola Ludu"; później Stanisław Janusz). W owym rządzie zasiadali przedstawiciele ZPP i PPR oraz partii "koncesjonowanych" przez Stalina i Moskwę, tj. PPS, SL "Woli Ludu" i SD. Pełnomocnikiem rządu radzieckiego przy PKWN był gen. Nikołaj Bułganin.

Propagandowe zdjęcie obywatela czytającego Manifest PKWN

22 lipca ogłoszono manifest, którego pierwszy nakład "trzyszpaltowy" wydrukowano w Moskwie. W Chełmie tekst manifestu "dwuszpaltowy" wydrukowano dopiero 26 lipca. Manifest PKWN zapowiadał radykalne przeobrażenia społeczne (reforma rolna i nacjonalizacja przemysłu), dalszą walkę z Niemcami oraz korzystną granicę na zachodzie. Nie było mowy o wprowadzaniu realnego socjalizmu na modłę radziecką. Od 1 sierpnia siedzibą PKWN był Lublin. Organem prasowym PKWN była "Rzeczpospolita". Swoją działalnością PKWN objął, przekazane przez władze radzieckie (sowieckie) pod jego administrację, tereny województw: lubelskiego, białostockiego, rzeszowskiego i część warszawskiego.

31 grudnia 1944 przekształcono PKWN w Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej z Edwardem Osóbką-Morawskim na czele.

Zobacz w Wikiźródłach teksty Manifest PKWN

[edytuj] Skład PKWN

Edward Osóbka-Morawski (RPPS) – przewodniczący PKWN, kierownik resortu spraw zagranicznych
Andrzej Witos (SL) – wiceprzewodniczący PKWN, kierownik resortu rolnictwa i reform rolnych
Stanisław Kotek-Agroszewski (SL "Wola Ludu") – kierownik resortu administracji publicznej
Stanisław Radkiewicz (PPR) – kierownik resortu bezpieczeństwa publicznego
Jan Stefan Haneman (RPPS) – kierownik resortu gospodarki narodowej i finansów
Stefan Jędrychowski (PPR) – kierownik resortu informacji i propagandy
Jan Michał Grubecki (SL) – kierownik resortu komunikacji, poczt i telegrafów
Wincenty Rzymowski (SD) – kierownik resortu kultury i sztuki
gen. broni Michał Żymierski (PPR) – kierownik resortu obrony narodowej
Emil Sommerstein (bezpartyjny) – kierownik resortu odszkodowań wojennych
Stanisław Skrzeszewski (PPR) – kierownik resortu oświaty
Bolesław Drobner (PPS) – kierownik resortu pracy, opieki społecznej i zdrowia
Jan Czechowski (SL "Wola Ludu") – kierownik resortu sprawiedliwości

[edytuj] Zmiany w składzie PKWN

9 października 1944 r.:
- Andrzej Witos odwołany ze stanowiska wiceprzewodniczącego PKWN i kierownika resortu rolnictwa i reform rolnych;
- Stanisław Janusz (SL) powołany na wiceprzewodniczącego PKWN,
- Edward Osóbka-Morawski powołany na kierownika resortu rolnictwa i reform rolnych.
4 listopada 1944 r.:
- Jan Michał Grubecki odwołany ze stanowiska kierownika resortu komunikacji, poczt i telegrafów, a na jego miejsce powołano Jana Rabanowskiego (SD) – dotychczasowego zastępcę.
20 listopada 1944 r.:
- Stanisław Kotek-Agroszewski odwołany ze stanowiska kierownika resortu administracji publicznej.
1 grudnia 1944 r.:
- Przekształcenie resortu gospodarki narodowej i finansów w resort przemysłu, resort skarbu, resort aprowizacji i handlu oraz resortu komunikacji, poczt i telegrafów w resort komunikacji i resort poczt i telegrafów.
5 grudnia 1944 r.:
- Teodor Piotrowski (PPS) – powołany na kierownika resortu aprowizacji i handlu,
- Jan Rabanowski (SD) – powołany na kierownika resortu komunikacji,
- Tadeusz Kapeliński (SL) – powołany na kierownika resortu poczt i telegrafów,
- Hilary Minc (PPR) – powołany na kierownika resortu przemysłu,
- Jan Stefan Haneman (PPS) – powołany na kierownika resortu skarbu.

[edytuj] Zobacz też

Składy rządów polskich

Premierzy Księstwa Warszawskiego (1807-1813)

Komisja Rządząca Stanisława Małachowskiego • Rząd Stanisława Małachowskiego • Rząd Ludwika Szymona Gutakowskiego • Rząd Stanisława Kostki Potockiego

Premierzy Królestwa Polskiego (1916-1918)

Rząd Jana Kucharzewskiego • Prowizorium rządowe Antoniego Ponikowskiego • Rząd Jana Kantego Steczkowskiego • Rząd Józefa Świeżyńskiego • Prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego

Premier Republiki Polskiej (lubelskiej) (1918)

Rząd Ignacego Daszyńskiego

Premierzy II Rzeczypospolitej (1918-1939)

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego • Rząd Ignacego Jana Paderewskiego • Rząd Leopolda Skulskiego • Rząd Władysława Grabskiego (1) • Rząd Wincentego Witosa (1) • Rząd Antoniego Ponikowskiego (1) • Rząd Antoniego Ponikowskiego (2) • Rząd Artura Śliwińskiego • Rząd Juliana Ignacego Nowaka • Rząd Władysława Sikorskiego (1) • Rząd Wincentego Witosa (2) • Rząd Władysława Grabskiego (2) • Rząd Aleksandra Skrzyńskiego • Rząd Wincentego Witosa (3) • Rząd Kazimierza Bartla (1) • Rząd Kazimierza Bartla (2) • Rząd Kazimierza Bartla (3) • Rząd Józefa Piłsudskiego (1) • Rząd Kazimierza Bartla (4) • Rząd Kazimierza Świtalskiego • Rząd Kazimierza Bartla (5) • Rząd Walerego Sławka (1) • Rząd Józefa Piłsudskiego (2) • Rząd Walerego Sławka (2) • Rząd Aleksandra Prystora • Rząd Janusza Jędrzejewicza • Rząd Leona Kozłowskiego • Rząd Walerego Sławka (3) • Rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego • Rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego

Premierzy Polski na Uchodźstwie (1939-1990)

Rząd Władysława Sikorskiego (2) • Rząd Władysława Sikorskiego (3) • Rząd Stanisława Mikołajczyka • Rząd Tomasza Arciszewskiego • Rząd Tadeusza Komorowskiego • Rząd Tadeusza Tomaszewskiego • Rząd Romana Odzierzyńskiego • Rząd Jerzego Hryniewskiego • Rząd Stanisława Mackiewicza • Rząd Hugona Hanke • Pierwszy rząd Antoniego Pająka • Drugi rząd Antoniego Pająka • Pierwszy rząd Aleksandra Zawiszy (1) • Drugi rząd Aleksandra Zawiszy (2) • Trzeci rząd Aleksandra Zawiszy(3) • Rząd Zygmunta Muchniewskiego • Pierwszy rząd Alfreda Urbańskiego (1) • Drugi rząd Alfreda Urbańskiego (2) • Pierwszy rząd Kazimierza Sabbata (1) • Drugi rząd Kazimierza Sabbata (2) • Trzeci rząd Kazimierza Sabbata (3) • Czwarty rząd Kazimierza Sabbata (4) • Pierwszy rząd Edwarda Szczepanika (1) • Drugi rząd Edwarda Szczepanika (2)

Premierzy Wolnej Polski na Wychodźstwie (1972-1990)

Rząd Sergiusza Ursyn-Szantyra • Rząd Zenona Janasiaka • Rząd Ryszarda Józefa Zawiszy • Rząd Stanisława Zięby • Rząd Jana Zygmunta Sobolewskiego • Rząd Jana Libronta • Rząd Jana Alfreda Chanerley-Łokcikowskiego

Premierzy Polski Ludowej (1944-1989)

Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego (PKWN) • Tymczasowy Rząd Edwarda Osóbki-Morawskiego • Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej Edwarda Osóbki-Morawskiego Rząd Józefa Cyrankiewicza (1) • Rząd Bolesława Bieruta • Rząd Józefa Cyrankiewicza (2) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (3) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (4) • Rząd Józefa Cyrankiewicza (5) • Rząd Piotra Jaroszewicza (1) • Rząd Piotra Jaroszewicza (2) • Rząd Edwarda Babiucha • Rząd Józefa Pińkowskiego • Rząd Wojciecha Jaruzelskiego • Rząd Zbigniewa Messnera • Rząd Mieczysława Rakowskiego • Rząd Czesława Kiszczaka • Rząd Tadeusza Mazowieckiego