Carmina Burana

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Codex Buranus (Carmina Burana)

Carmina Burana to nazwa trzynastowiecznego zbioru pieśni i poezji, na podstawie których w XX wieku Carl Orff skomponował kantatę sceniczną o tym samym tytule.

Spis treści

1 Rękopisy
2 Kantata Carla Orffa
3 Wykonania kantaty Carmina Burana w Polsce
4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Rękopisy

Carmina Burana jest zbiorem rękopisów (od czasów sekularyzacji opactwa przechowywanym w bibliotece krajowej w Monachium) zawierającym ponad 1000 wierszy i pieśni napisanych przed początkiem XIII wieku. Tytuł (łac. Carmina Burana - "Pieśni z Beuern") został nadany przez Johanna Andreasa Schmellera w 1847, który przygotował je do wydania. Prawdopodobnym miejscem pochodzenia nie jest jednak opactwo benedyktynów w Benediktbeuern, gdzie w roku 1300 zbiór ten został odnaleziony i na co wskazywałby tytuł, ale Seckau.

Utwory, głównie w średniowiecznej łacinie, ale część w języku staropółnocnoniemieckim, a także starofrancuskim, zostały spisane przez uczniów i zakonników około 1230. Większość z nich jest prawdopodobnie wierszami i pieśniami goliardów i wagantów, a także duchownych. Pieśni te mają różny charakter, począwszy od moralitetów, aż po pieśni do tańca oraz biesiadne. Najbardziej znanym utworem jest tzw. Spowiedź Archipoety, anonimowego poety z Kolonii, wśród autorów znajdują się również Piotr z Blois i Walter z Châtillon.

Zbiór jest podzielony na 6 części: Carmina ecclesiastica, Carmina moralia et satirica, Carmina amatoria, Carmina potoria, Ludi, Supplementum.

[edytuj] Kantata Carla Orffa

W 1937 Carl Orff dokonał wyboru części tekstów i skomponował na ich podstawie kantatę sceniczą Carmina Burana, utwór na orkiestrę, chór i instrumenty solowe. Orff zdecydował się napisać muzykę całkiem od nowa, mimo że niektóre rękopisy zawierają zapis muzyczny w postaci neumów, który został częściowo odczytany.

Carmina Burana to prawdopodobnie najbardziej znany utwór muzyczny skomponowany w Niemczech w okresie nazistowskim. Prawykonanie odbyło się we operze frankfurckiej 8 czerwca 1937 roku; sukces dzieła spowodował szybko otrzymanie przez Orffa zleceń na inne utwory. Początkowo kompozycja była potępiana przez niemieckich krytyków jako dzieło "zdegenerowane", jednak później został entuzjastycznie przyjęty przez nazistów jako składający hołd wczesnemu przejawowi "kultury aryjskiej". Po wojnie dzieło stawało się coraz bardziej popularne, w latach 60. stało się już częścią międzynarodowego repertuaru muzyki klasycznej. Najpełniejsze wykonanie całego zbioru przygotował zespół Clemencic Consort w 1970. W latach 90. fragmenty Carminy Burany wykorzystała Enigma (grupa muzyczna).

Sławne arie i melodie: Fortuna Imperatrix Mundi