Atlantik

From Wikipedia

De Atlantik is en Ozean, de twüschen Amerika in'n Westen un Europa un Afrika in'n Osten liggt. He is de tweetgröttste Ozean na den Pazifik. In'n Norden vun den Atlantik liggt dat Noordpolarmeer un de Insel Gröönland, in`n Süden liggt de Antarktis.

Nebenseen vun den Atlantik sünd de Noordsee un de Oostsee, dat Middelmeer, de Hudson-Bay un de Golf vun Mexiko. Gröttste Inseln sünd Gröönland, Iesland, England, Irland, Kuba un Haiti. Lüttere Inseln un Inselgruppen sünd to'n Bispeel de Antillen, Trinidad, de Falklands, de Azoren, Madeira un de Kanaarschen Inseln.

Mittenmang den Atlantik treckt sik vun Noord na Süüd de Middelatlantsche Rügg. Dor kümmt dat Binnerste vun de Eer na Baven und de Bodden spreit sik ut. Dorvun kümmt dat dat Europa un Afrika op de een Siet un Amerika op de anner Siet jümmers vun eenanner wegseilt. Op düssen Rügg liggt Iesland und dat is de Grunn, dat dor so veel Vulkane sünd.

De Atlantik is wichtig för den Fischfang, besünners an den Rand, den so naamten Kontinentalschelf. Ook för den Hannel per Schipp is he wichtig.

För dat Klima is de Golfstroom besünners wichtig. Dat is en Waterstroom, de koolt vun de Antarktis kümmt, över Süüdafrika na Norden geiht, sik bi den Äquator opwarmt un na baven geiht un denn över den Golf vun Mexiko un de Küst vun Noordamerika na Noordoost blangen Iesland vörbi geiht. Delen vun den Stroom treckt in de Noordsee, anner Delen in den Noordatlantik bi Norwegen. Düsse Golfstroom is en Warm-Water-Heten för Europa und den Süden vun Noordamerika.