Antwerpe
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Mestreechs aan te hawte.
- Dit artikel geit euver de stad Antwerpe. Veur de provincie Antwerpe zuug Antwerpe (provincie)
Antwerpe (officieel Antwerpen) is de twiede stad vaan 't Belsj en de groetste Nederlandstaoleg stad vaan dat land. 't Is ouch de hoofstad vaan de glieknaomeg provincie. De stad had in 2004 455.148 inwoeners en is cintrum vaan 'n bekaans twie kier zoe groete agglomeratie. Ze ligk aon de revier de Sjelde. De Antwerpenere weure Sinjore biegenaomp.
Inhawd |
[bewirk] Stadsfuncties
Es twiede stad vaan 't Belsj is 't e veurnaom cintrum vaan handel en industrie. De have is vaan internationaal beteikenis en d'n diamanthandel in de stad heet 'n aondeil vaan mier es de helf vaan de wereldhandel in dees edelstein. 't Havegebeed is in de twintegste ieuw tot aon de Nederlandse grens doorgetrokke. Antwerpe is ouch belangriek es cultureel cintrum.
[bewirk] Stadsbild
Antwerpe is opgebleujd nao stei es Leuve en Brögke, en zuut get modèrner oet. 't Stadhoes in renaissancestiel tuint dat dudelik aon. Väöl aander gebouwe zien nog wel gotisch, wie de Slevrouwekathedraal mèt 123 meter hoegen tore, en väöl gildhoezer. 't Rubenshoes, ingeriech es museum euver de sjèlder Pieter Paul Rubens, steit behave um zien sjèlderije ouch um zien eige sjoenheid bekind. In Antwerpe is mie gesloop es in väöl ander historische binnestei.
[bewirk] Historie
Antwerpe oontwikkelde ziech in de laote Middelieuwe vaan vissersdörp tot internationalen have. Wie in de vieftiende ieuw 't Zwin waor touwgeslib en Brögke tot ermooj verveel naom Antwerpe de leidende rol euver: tösse 1400 en 1500 greujde 't aontal inwoeners vaan 10.000 nao 50.000, en daonao tot 100.000 roond 1560. D'n inval vaan d'n Tachtegjaoregen Oorlog beteikende voor Antwerpe 't verval. Bij zie begin bestoont de bevolking al veur de helf oet protestante, en wie de opstand begós sloot de stad ziech bij de prins aon. De stad naom neet aon de Unie vaan Atrech of Unie vaan Utrei deil meh erkinde inkel de Pacificatie vaan Gent. In 1585 woort de stad door de Spaanjerds ingenomme. Zoe good wie al protestante vlöchde nao de noordelike Nederlen. Vervolges blokkeerde de Rippebliek der Zeve Vereinegde Nederlen de Sjelde door vanoet de forte Lillo en Liefkenshoek al sjeper die laankskaome aof te sjete. Cultureel blaof de stad toenaongevend. Vaanaof de negentiende ieuw kós de stad zien have-activiteite wier opzette. In d'n Ierste Wereldoorlog raakde de stad door gevechshandelinge besjaojd.
Nao d'n oorlog breide de Antwerpsen have ziech explosief oet, e preces wat nog ummertouw doorgeit. Ganse dörper móste deveur aofgebroke weure, boebij fiks verzet gepleeg is. In de jaore negeteg kaom de stad oongeunsteg bekind te stoon door electoraal successe vaan 't Vlaams Blok, lieter Vlaams Belang.
